زینب موسوی: سرانجام روز موعود برای دومین کابینه حسن روحانی فرارسید. رئیس‌جمهوری و ۱۷ وزیر پیشنهادی اش برای حضور در دولت دوازدهم، صبح دیروز به بهارستان رفتند و صلاحیت و برنامه‌های خود را به محک مجلسی‌ها گذاشتند؛مجلسی که ۵/ ۲۲ ساعت از فرصت صحن علنی را به بررسی صلاحت وزیران پیشنهادی اختصاص می‌دهد.

حسن روحانی که ۴ سال پیش فهرست وزیران پیشنهادی خود را به مجلس اصولگرای نهم ارائه کرد، شاید به میزان این روزها، امیدوار به توفیق در کسب رای‌اعتماد برای همه وزیران پیشنهادی نخستین کابینه‌اش نبود؛ حالا اما او امیدوارتر از سال ۹۲ است. این را می‌توان از دفاع تمام‌قد دیروزش از وزیران پیشنهادی، درک کرد. به هر روی روحانی کابینه دوم خود را برای رای اعتماد، به مجلسی معرفی کرد که دست‌کم، دوسوم اعضای آن را نمایندگان حامی او تشکیل داده‌اند. علاوه بر امیدواری روحانی به کسب رای اعتماد کابینه از مجلس دهم که غالب آن را حامیان او احاطه کرده‌اند، این تکاپوی نمایندگان در فراکسیون‌ها و کمیسیون‌های تخصصی است که برای روحانی نویدبخش بوده است.

مخالفت منتقدان دولت با کلیات

با این همه کابینه معرفی شده به پارلمان، موافقان و مخالفانی دارد؛ از مدافعان و منتقدان به کلیات چینش کابینه تا موافقان و مخالفان هر کدام از وزیران پیشنهادی. البته قابل پیش‌بینی بود که کلیات کابینه با انتقاد مخالفان دولت در مجلس روبه‌رو شود. دیروز نمایندگانی به انتقاد از کلیات کابینه پرداختند که در فراکسیون نمایندگان ولایی یعنی اصولگرایان نزدیک به جبهه پایداری عضویت دارند؛ ازجمله محسن کوهکن، حمیدرضا فولادگر، حسن کامران و سیدجواد حسینی‌کیا. به هر روی یکی از اصلی‌ترین موضوعاتی که منتقدان در ارائه دلایل مخالفت خود با کلیات چینش کابینه مطرح کردند، مطابقت‌نداشتن برنامه و خط‌مشی دولت دوازدهم با برنامه ششم توسعه بود. در جدول شماره (۱) این گزارش به صورت اجمال به مواضع موافقان و مخالفان کلیات کابینه اشاره شده است. همچنین فضای دیروز پارلمان هم تا حدی این فرضیه را تقویت کرد؛ آنکه در نخستین روز از بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی خبری از مخالفت‌های تند و تیز نمایندگان نبود و مواضع انتقادی به کابینه بسیار رقیق‌تر از آنچه در ۴ سال گذشته و در جریان بررسی صلاحیت وزیران دولت یازدهم رخ داد، مطرح شد.

اما و اگرها

از سوی دیگر و درباره هریک از وزیران پیشنهادی، همچنان در میان اظهارات نمایندگان، نام چند گزینه با اما و اگرهایی روبه‌رو است. با وجود آنکه ترافیک رایزنی‌ها برای بررسی صلاحیت و برنامه‌های وزیران پیشنهادی در پارلمان این روزها به اوج رسیده اما هنوز برخی نمایندگان از توفیق وزیران پیشنهادی وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، کشور، کار و ارتباطات برای به‌دست آوردن رای اعتماد، با تردید سخن می‌گویند. با این حال دولتی‌ها به رای‌آوری نامزدهای وزارت خوشبین هستند. سه فراکسیون نمایندگان ولایی، مستقلان ولایی و امید هم با وجود داشتن موضع مخالف نسبت به برخی وزیران پیشنهادی، بر این باورند که در نهایت احتمال رای عدم اعتماد مجلس به همه این ۴ وزارتخانه کم است. مسعود پزشکیان، نایب‌رئیس مجلس دیروز در حاشیه جلسه بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی، در جمع خبرنگاران از احتمال رای‌آوری ۹۰ درصد کابینه دوازدهم خبر داد. غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس هم دیروز در جمع خبرنگاران اعلام کرد که جهت‌گیری کلی مجلس رای اعتماد به همه وزیران پیشنهادی است. او البته به مسائل و تصمیم‌های غیرقابل پیش‌بینی نمایندگان هم اشاره کرد و گفت: «یک یا دو وزیر پیشنهادی معرفی شده در معرض خطر هستند ولی باید تا روز آخر صبر کرد.»

به هر روی مجلسی‌ها دیروز پس از پایان بررسی کلیات کابینه، بررسی صلاحیت هر یک از وزیران پیشنهادی را آغاز کردند. دیروز نمایندگان مواضع موافقان و مخالفان دو وزیر پیشنهادی کابینه دوازدهم یعنی سیدمحمد بطحایی گزینه وزارت آموزش و پرورش و محمدجواد آذری جهرمی گزینه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را شنیدند؛ مواضعی که در جدول شماره (۲) و (۳) این گزارش، به صورت اجمال به آن اشاره کرده‌ایم. البته جلسه عصر دیروز پارلمان زمانی پایان یافت که بررسی صلاحیت سیدمحمود علوی وزیر پیشنهادی اطلاعات نیز آغاز شده بود. در فرصت اندک باقیمانده از جلسه عصر دیروز، تنها محمدقسیم عثمانی نماینده بوکان توانست مواضع انتقادی خود نسبت به وزیر اطلاعات را به عنوان مخالف وی ایراد کند؛ بنابراین ادامه بررسی صلاحیت وزیر اطلاعات به امروز موکول شد.مجلسی‌ها از ساعت ۸ صبح امروز در دونوبت صبح و عصر، بررسی صلاحیت سایر وزیران پیشنهادی را از سر می‌گیرند.

پنج‌شنبه؛ احتمال پایان بررسی‌ها

براساس آنچه نمایندگان مجلس برای بررسی علنی صلاحیت گزینه‌های پیشنهادی روحانی برای وزارتخانه‌های دولتش تصمیم‌گیری کردند، پارلمان تا نهایی شدن تکلیف وضعیت اعتماد یا عدم اعتماد به وزیران پیشنهادی، جلسات خود را هر روز در دو نوبت صبح و عصر برگزار می‌کند؛ جلساتی ۵/ ۱۱ ساعته که قرار است بر مبنای آنچه در آیین‌نامه داخلی مجلس تصریح شده، برای هر وزیر پیشنهادی در نهایت ۹۰ دقیقه اختصاص یابد. با احتساب این ارقام، مجلسی‌ها به‌طور کلی ۵/ ۲۵ ساعت از وقت صحن علنی را به صورت خالص به بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی اختصاص می‌دهند و بر این اساس به‌نظر می‌رسد نمایندگان بتوانند فردا پرونده کابینه دوازدهم در مجلس را ببندند. البته در این زمینه درنظرگرفتن برخی احتمالات ضروری است.


رمزگشایی روحانی از نحوه چینش کابینه

حال‌و هوای بهارستان در روز بررسی صلاحیت‌ها

حال‌و هوای بهارستان در روز بررسی صلاحیت‌ها