دنیای اقتصاد: رکس تیلرسون، وزیرخارجه آمریکا برای اولین بار به‌طور علنی اذعان کرد که در زمینه «سیاست خارجی» به‌خصوص «توافق هسته‌ای ایران» با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری اختلاف‌نظرهایی دارد. رکس تیلرسون که روز سه‌شنبه در یک کنفرانس خبری در واشنگتن به سوالات خبرنگاران پاسخ می‌داد، همچنین سعی کرد این گمانه‌زنی را رد کند که از وضعیت خود سرخورده است و دنبال راهی برای ترک دولت می‌گردد. این در حالی است که پیشتر اخباری منتشر شده بود مبنی‌بر اینکه وزیر امورخارجه آمریکا به‌دلیل اختلاف‌نظرهای متعدد با رئیس‌جمهوری احتمالا در این سمت باقی نخواهد ماند. در شرایطی که در فضای رسانه‌ای بارها به اختلافات میان ترامپ و تیلرسون به‌ویژه در مساله برجام اشاره شده بود، اما اولین بار است که شخص وزیرخارجه درباره این موضوع صحبت می‌کند.

ظاهرا نقطه اوج اختلافات ترامپ و تیلرسون نیز به بحث پایبندی ایران به برجام بازمی‌گردد. مطابق گزارشی که اخیرا از سوی فارن‌پالیسی منتشر شده است، رکس تیلرسون و وزارت‌خارجه آمریکا به دستور مستقیم ترامپ از اظهارنظر و تصمیم‌گیری درباره پایبندی ایران به برجام در گزارش ۹۰ روزه بعدی کنار گذاشته شده‌اند. همچنین برخی منابع خبری عنوان کرده‌اند ترامپ در گزارش ۹۰ روزه دوم دولت خود، خواستار اعلام عدم پایبندی ایران به برجام بود اما تیلرسون برخلاف نظر او در گزارش خود پایبندی ایران به برجام را تایید کرد.تیلرسون در صحبت‌های اخیرش تاکید کرد که او و ترامپ دیدگاه‌های متفاوتی درباره مسائلی مثل برجام و چگونگی استفاده از آن دارند. البته او همزمان گفت: «فکر می‌کنم اگر این اختلاف‌ها وجود نداشته باشد، مطمئن نیستم که در حال خدمت به او باشم.» دولت ترامپ دو هفته پیش در روز ۱۸ جولای برای دومین‌بار تایید کرد که ایران به توافق اتمی که دو سال پیش با قدرت‌ها امضا کرد، پایبند بوده است. همان زمان رسانه‌های آمریکایی گزارش دادند که ترامپ با اکراه و پس از اصرار بعضی مقام‌های ارشد دولت حاضر به تایید پایبندی ایران به برجام شد. نیویورک‌تایمز نوشت که از جمله رکس تیلرسون، وزیرخارجه و جیمز متیس وزیر دفاع خواهان تایید این پایبندی بودند؛ اما ترامپ پافشاری می‌کرد که نمی‌خواهد برجام را نگه دارد. به نوشته نیویورک تایمز، ترامپ بار قبل - سه ماه پیش - هم نمی‌خواست پیروی ایران از برجام را تایید کند اما اعضای ارشد دولت او را قانع کردند تا زمان تنظیم یک استراتژی تازه برای رسیدگی به مشکل ایران چنین کند.لس‌آنجلس تایمز هم گزارش داده بود که تیلرسون استدلال می‌کرد که پیش از آنکه عدم پایبندی ایران به برجام اعلام شود، باید زودتر متحدان آمریکا را آگاه کرد. به نوشته این روزنامه ترامپ نهایتا بعد از تقریبا یک ساعت گفت‌وگو قانع به حمایت از برجام شد اما درخواست کرد طرحی برای برخورد سخت‌تر با ایران تنظیم شود. براساس قانونی که کنگره وضع کرده دولت آمریکا باید هر ۹۰ روز یک‌بار قانونگذاران را در جریان میزان پایبندی ایران به برجام بگذارد. رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده در مصاحبه‌ای که اخیرا با روزنامه وال‌استریت‌ژورنال انجام داده، در ادعاهایی گفته است که دولت او جزئیات توافق جامع هسته‌ای سال ۲۰۱۵ قدرت‌های جهانی با ایران را به دقت دنبال می‌کند و از آنجا که معتقد است تهران به توافق پایبند نیست، انتظار دارد عدم پایبندی آن اعلام شود. فارن‌پالیسی نیز در گزارشی نوشته است که‌ رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده، از «گروهی از کارمندان معتمد کاخ‌سفید» خواسته است تا به‌دنبال تهیه «پرونده‌ای بالقوه» برای اثبات عدم پایبندی ایران به نص برجام در مهلت ۹۰ روزه آینده باشند.در این میان تیلرسون با وجودی که موضع نرم‌تر و متعادل‌تری نسبت به ترامپ در قبال برجام دارد؛ اما مدعی است که ایران با فعالیت‌هایش روح برجام را نقض می‌کند. وزیرخارجه آمریکا از همکاری واشنگتن با متحدانش به‌ویژه طرف اروپایی برای اطمینان از پایبندی ایران به توافق خبر داده است. رکس تیلرسون در ادامه صحبت‌هایش مدعی شده است که برجام تنها به بخش کوچکی از اقدامات ایران رسیدگی می‌کند و دیگر فعالیت‌های مخرب ایران در منطقه را نادیده می‌گیرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از اسپوتنیک، وزیرخارجه آمریکا مدعی است که توافق هسته‌ای با ایران به برنامه موشکی این کشور و نقش ویرانگر ایران در یمن نپرداخته است. او ادامه داد: «بحث درباره ایران با برجام شروع و تمام نمی‌شود.»همچنین تیلرسون با تاکید بر این موضوع که با امضای توافقنامه برجام، ایران پیشاپیش پاداش گرفته و آمریکا دیگر اهرم‌های زیادی برای فشار بر تهران ندارد گفت که کاخ سفید مشغول همکاری با متحدانش است تا با «فشار جمعی» ایران را وادار به تغییر رفتار کند. او گفت مهم است که آمریکا رابطه با متحدانش را در این مورد حفظ کند.به‌نظر می‌رسد که آمریکا در نظر دارد بار دیگر اجماعی علیه ایران شکل دهد هرچند به عقیده کارشناسان بعید به‌نظر می‌رسد که آمریکای ترامپ با سیاست‌هایی که در پیش گرفته، در اجماع‌سازی مجدد علیه ایران موفق شود.

انتقاد از سخنان تیلرسون

از سوی دیگر بن رودز، مشاور سابق باراک اوباما با انتقاد از سخنان وزیرامور خارجه آمریکا درباره پایبندی ایران به برجام ‏هشدار داد؛ در صورتی که ترامپ، توافق هسته‌ای را زیر پا بگذارد، اعتبار آمریکا برای حل بحران شبه‌جزیره کره از بین ‏خواهد رفت.‏ به گزارش «ایرنا» بن رودز که از دستیاران با نفوذ تیم مشاوران امنیت ملی باراک اوباما بود، روز سه‌شنبه در صفحه توئیتر خود ‏نوشت: «اگر ترامپ توافق با ایران را پاره کند، درحالی‌که تهران به آن پایبنده بوده است، دیگر چه لزومی خواهد داشت که چین و کره‌شمالی فکر کنند که ‏می‌توان به توافق هسته‌ای در شبه جزیره کره دل بست؟» رودز همچنین تیلرسون را فردی بی‌اطلاع نامید و سخنان وی درباره عدم پایبندی ایران به برجام ‏را رد کرد.مشاور سابق اوباما با انتقاد از ادعای اخیر تیلرسون مبنی بر اینکه تحریم‌های ایران پیش از اینکه تهران به وعده‌های خود عمل ‏کند، برداشته شده است، افزود: «شگفت‌انگیز است که وزیر امورخارجه آمریکا تا این حد بی‌اطلاع باشد. همه تعهدات اصلی ایران در ‏توافق قید شده است.‏»وزیر امورخارجه آمریکا روز سه‌شنبه با انتقاد از اینکه برجام تنها بخش محدودی از اختلاف‌ها با ایران را ‏شامل شده است، گفت: «تاسف‌بار است که برجام منافع زیادی را همچون پرداخت فوری مقدار زیادی پول نقد در اختیار تهران ‏گذاشت. تحریم‌ها حتی پیش از اینکه آنها کاری صورت دهند، لغو شد.‏»

شکایت ایران

همزمان در روز سه‌شنبه به نقل از علی لاریجانی، رئیس‌مجلس گزارش شد که ایران شکایتی را علیه آمریکا تسلیم کمیته‌ای کرده که وظیفه‌اش نظارت بر نقض احتمالی برجام است.لاریجانی افزود: «درباره اعمال تحریم‌های جدید آمریکا، علاوه‌بر اینکه اقدامات دیپلماتیک باید صورت بگیرد، باید شکایتی نیز به شورا و کمیسیون مربوطه در این باره ارسال شود که این موضوع صورت گرفته است و در این راستا اطلاعیه‌ای که از سوی کمیسیون مربوطه صادر شده، بیانگر این است که آمریکایی‌ها تخلفاتی در اجرای برجام داشته‌اند و برخی از کشورها به‌صورت بسیار صریح بیان کردند که اقدامات آمریکا نقض برجام محسوب می‌شود و در جلسه بعدی این موضوعات در سطح وزرا بررسی می‌شود.»