دنیای اقتصاد: نگرانی‌ها از بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران و همچنین تداوم تحریم‌های بانکی، شرکت‌های هندی را برای تامین تجهیزات مورد نیاز توسعه بندر چابهار ایران به دردسر انداخته است.

تولید‌کنندگان غربی می‌گویند، به دلیل نگرانی از وضع مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران، از عرضه تجهیزات مورد نیاز برای توسعه بندر چابهار ایران که هند آن را بر عهده گرفته خودداری می‌کنند. بندر چابهار که در دریای عمان و در نزدیکی تنگه هرمز واقع شده است، جایگاه مهمی در برنامه‌های دولت هند برای ارسال کالا به آسیای میانه و افغانستان، بدون عبور از خاک پاکستان دارد. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز، هند بعد از توافق برجام و لغو تحریم‌های ایران، متعهد شده است که ۵۰۰ میلیون دلار برای سرعت بخشیدن به توسعه این بندر اعتبار اختصاص دهد. اما به گفته دو منبع دولتی، شرکت دولتی هندی که در حال توسعه بندر چابهار است، هنوز حتی یک مناقصه برای تامین تجهیزاتی نظیر جرثقیل‌ها و لیفتراک‌های مورد نیاز این بندر برگزار نکرده است.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در جریان رقابت‌های انتخاباتی خود به‌شدت از برجام انتقاد کرده بود و از زمان روی کار آمدن در ماه ژانویه، ایران را متهم به تهدید کشورهای خاورمیانه کرده است. به گفته دو مقام هندی، گروه مهندسی «لیبهر» سوئیس و شرکت‌های «کانه کرینز» و «کارگو تک» فنلاند به شرکت «ایندیا پورتس گلوبال» هند که در حال توسعه بندر چابهار است گفته‌اند که قادر به شرکت در مناقصه‌ها نیستند، زیرا بانک‌هایی که با آنها کار می‌کنند به‌دلیل نامشخص بودن وضعیت سیاست دولت آمریکا در قبال ایران، آمادگی تسهیل تراکنش‌های مالی مرتبط با ایران را ندارند. این شرکت‌ها، اصلی‌ترین شرکت‌های حاضر در بازار تجهیزات مورد نیاز برای توسعه اسکله‌ها و ترمینال‌های کانتینری هستند. یک مقام هندی گفت، اولین مناقصه این بندر در ماه سپتامبر منتشر شد، اما به‌دلیل نگرانی از وضع مجدد تحریم‌ها، پیشنهادهای معدودی به‌دست ما رسید. این نگرانی‌ها از ماه ژانویه و روی کار آمدن دولت ترامپ به این‌سو تشدید شده است.

یک مقام دیگر که خواست نامش فاش نشود، گفت:«اکنون وضعیت این است که ما داریم دنبال تامین‌کنندگان تجهیزات می‌دویم.» سخنگویان شرکت‌های «کانه کرینز»، «کارگو تک» و «لیبهر» از اظهارنظر در این‌باره خودداری کردند. برخی مناقصه‌ها به‌دلیل اینکه نتوانسته‌اند پیشنهادی دریافت کنند، از ماه سپتامبر به این سو ۳ بار منتشر شده‌اند. به گفته این مقام هندی، شرکت چینی «زدپی‌ام‌سی» برای تامین تجهیزات مورد نیاز پا پیش گذاشته است.

این در شرایطی است که نامشخص بودن سیاست دولت ترامپ در قبال ایران پیش‌تر موجب بروز تاخیرهای طولانی در قراردادهایی شده بود که ایران به‌دنبال انعقاد آنها با شرکت‌های بین‌المللی برای توسعه میادین نفتی و خرید هواپیماهای مسافربری بود. سفیر هند در ایران گفت: «فرآیند تامین تجهیزات برای بندر چابهار در حال انجام است و ساخت برخی از جرثقیل‌های مورد نیاز ۲۰ ماه زمان می‌برد.» او افزود: «وضعیت بانکی به کندی در حال بهبود است.»

ساوراب کومار، سفیر هند در تهران افزود: «مناقصه‌ها به دلایل مختلفی از جمله اینکه مشخصات فنی لحاظ نشده بود و برخی دلایل دیگر مجددا تکرار شده‌اند. کانال‌های بانکی طی ماه‌های اخیر تا حدی تسهیل شده‌اند. اگر برخی شرکت‌ها در این پروژه مشارکت نکنند، این واقعا به خودشان ربط دارد.» هند بیش از یک دهه است که تلاش می‌کند بندر چابهار را به‌عنوان قطبی برای راه ارتباطی با کشورهای غنی از منابع آسیای مرکزی و افغانستان توسعه دهد. در حال حاضر دسترسی به این کشورها به‌دلیل روابط پرتنش با پاکستان پیچیده شده است. توسعه بندر گوادر پاکستان از سوی چینی‌ها موجب شده است دولت نارندرا مودی برنامه‌های سرمایه‌گذاری وسیعی را برای بندر چهابهار ارائه کند. این برنامه‌ها شامل کمک به ساخت راه‌آهن، جاده و کارخانه‌های تولید کود است. هزینه نهایی این برنامه‌ها بالغ بر ۱۵ میلیارد دلار است. مینا سینگ روی، رئیس مرکز غرب آفریقا در انستیتوی مطالعات و تحلیل‌های دفاعی هند گفت: «افزایش تنش‌ها بین تهران و واشنگتن بر این پروژه بندری تاثیر خواهد گذاشت.» ‌وی افزود:«پروژه چابهار برای هند دارای اهمیت استراتژیک است، اما به‌دلیل بلاتکلیفی‌های موجود در منطقه به نظر می‌رسد که این طرح پیشرفت چندانی ندارد.»