افکار عمومی غرب علیه سفر ترامپ

دنیای اقتصاد: واکنش‌ها به اولین سفر رئیس‌جمهوری آمریکا به منطقه خاورمیانه به‌ویژه ریاض، همچنان ادامه دارد. همزمانی این سفر با برگزاری موفقیت‌آمیز انتخابات ریاست‌جمهوری ایران و مشارکت بالا در آن به‌عنوان پشتوانه دموکراسی ایرانی در خاورمیانه، از دلایل این واکنش‌ها به شمار می‌رود. در همین ارتباط، روزنامه آمریکایی لس‌آنجلس‌تایمز در مطلبی به انتقاد از موضع دوگانه آمریکا در قبال دموکراسی پرداخت و از اینکه ترامپ عربستان را به‌عنوان دوست و ایران را دشمن خود می‌خواند، انتقاد کرد.

همزمان روزنامه گاردین نیز در گزارشی با اشاره به سفر دونالد ترامپ به عربستان درخصوص پیامدهای خطرناک ائتلاف آمریکایی-سعودی هشدار داد. رئیس‌جمهوری آمریکا در سفر دو روزه خود به ریاض، ضمن اخذ قراردادهای تجاری و تسلیحاتی سنگین، در نشست غربی-عربی برای مبارزه با تروریسم و سد کردن نفوذ ایران نیز شرکت کرد. سعودی‌ها امیدوارند که با شارژ مالی ترامپ که پیش‌تر رئیس‌جمهوری آمریکا آن را در کمپین انتخاباتی خود وصول کرده بود، نظر ترامپ را نسبت به مقابله با ایران جلب کنند. اگرچه این اقدام به‌زعم ناظران صرفا آتش فرقه‌گرایی و دامن زدن به اختلافات موجود را در منطقه بیشتر می‌کند. در همین خصوص، روزنامه آمریکایی لس‌آنجلس‌تایمز در مقاله‌ای با عنوان چرا عربستان دوست و ایران دشمن ماست، نوشت: «ایران روز جمعه انتخاباتی برگزار کرد که نرخ مشارکت در آن بالاتر از انتخابات ما بود. در واقع، طبق گزارش‌ها، سه چهارم ایرانی‌های واجد شرایط در این انتخابات شرکت کردند و به کاندیدای موردنظر خود رای دادند. با این حال، ما ایران را دشمن خود می‌نامیم. اما عربستان را که تاکنون حتی یک انتخابات ملی هم برگزار نکرده و توسط یک خانواده اداره می‌شود، دوست خودمان خطاب می‌کنیم و بعد به تمام دنیا می‌گوییم که ما حامی دموکراسی، انتخابات آزاد، آزادی انتخاب و حق تعیین سرنوشت هستیم.»

لس‌آنجلس‌تایمز در ادامه به بیان تفاوت‌های ایران و عربستان پرداخت و نوشت: «عربستان که ما آن را دوست و متحد خود می‌دانیم یک پادشاهی مطلق است؛ در صورتی‌که ایران یک روز پیش از سفر دونالد ترامپ به ریاض یک انتخابات ریاست‌جمهوری بزرگ برگزار کرد. البته تفاوت ایران و عربستان به اینجا ختم نمی‌شود. سعودی‌ها کتاب مقدس را ممنوع کرده‌اند؛‌ در صورتی‌که مسیحیان و یهودیان در مجلس ایران کرسی‌های از پیش رزرو شده‌ای دارند که هیچ‌کس نمی‌تواند آنها را تصاحب کند. افزون بر این، طبق قراین و شواهد، پولی که در حمایت از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر مصرف شد پول سعودی بود، در حالی که تاکنون هیچ حمله تروریستی در خاک آمریکا به ایران نسبت داده نشده است. همچنین، در ایران بیش از نیمی از صندلی‌های دانشگاه‌ها در اختیار زنان است اما در عربستان آنها حتی حق رانندگی هم ندارند.»

لس‌آنجلس‌تایمز در پایان مطلب خود نوشت: «با این اوصاف، آیا کسی می‌تواند توضیح دهد که چرا رئیس‌جمهوری ما در اولین سفر خارجی خود باید به عربستان سعودی برود و چرا ما باید با چنین کشوری علیه ایران متحد شویم؟! چطور ممکن است در آینه نگاه کنیم و دو چهره متفاوت از خود نبینیم؟!» موضع‌گیری لس‌آنجلس‌تایمز را می‌توان ادامه انتقادها از رویکرد آمریکا در قبال عربستان پس از حملات یازده سپتامبر ۲۰۰۱ دانست که از آن زمان تاکنون در محافل آکادمیک و همچنین رسانه‌ای آمریکا به مباحث مختلفی دامن زده است. وجه غالب این اظهارنظرها معطوف به عدم حمایت از عربستان به‌دلیل متفاوت بودن و در تضاد بودن با ارزش‌های آمریکایی است. اگرچه با وجود اعتراف برخی مقامات رسمی آمریکا، این کشور همچنان به‌دلیل تجارت نفت و اسلحه، ریاض را به‌عنوان متحد حلقه به گوش خود می‌داند.

سیاست ترامپ خطرناک و معیوب است

همراستا با روزنامه لس‌آنجلس‌تایمز، روزنامه گاردین نیز در گزارشی با اشاره به سفر رئیس‌جمهوری آمریکا به عربستان نوشت که انتقادهای تند ترامپ علیه ایران ممکن است به مذاق سعودی‌ها خوش بیاید، اما باید آمریکایی‌ها را نگران کند چرا که پیامدهای خطرناکی به همراه خواهد داشت. گاردین در گزارش خود با عنوان «سیاست دولت ترامپ در قبال ایران خطرناک و معیوب است»، نوشت: «سفر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا به عربستان سعودی موفقیتی بزرگ بود. سعودی‌ها حسابی خوش خدمتی ترامپ را کردند و برایش یک جشن باشکوه برگزار و فرش قرمز پهن کردند. حتی سخنرانی ترامپ درباره اسلام که می‌توانست یک میدان مین باشد، مورد استقبال میزبانان قرار گرفت.»

گاردین با اشاره به اینکه اگرچه سخنرانی ترامپ و اظهارات تندش علیه ایران به مذاق میزبانان حاشیه خلیج(فارس) خوش آمده است، اما باید موجب نگرانی آمریکایی‌ها شود، می‌نویسد: «فشار آوردن بر تهران به ترامپ اجازه می‌دهد تا به صورت نمادین سیاست‌های باراک اوباما را زیرپا بگذارد و محبوب جمهوری خواهان کنگره باشد، اما این کار خطرناک نیز هست، چرا که توافق هسته‌ای را تضعیف، جنگ علیه داعش را کند و آمریکا را بیش از پیش در مناقشات منطقه‌ای غرق می‌کند.» این روزنامه در ادامه با پرداختن به انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران نوشت: «نتایج انتخابات روز جمعه ایران نشان داد که مردم این کشور همچنان از توافق هسته‌ای حمایت می‌کنند و خواهان افزایش تعاملات با جهان هستند.

توافق هسته‌ای کامل نیست، اما شکست آن گامی رو به عقب است. بدتر از آن، این است که اگر توافق هسته‌ای با وضع تحریم‌های جدید شکست بخورد، این آمریکا است که از سوی جامعه بین‌الملل سرزنش می‌شود.»گاردین با اشاره به حمایت ترامپ از سیاست ضد ایرانی عربستان، ‌تاکید کرد که این اقدامات واشنگتن اگرچه نمادین هستند، ‌خطراتی به همراه خواهند داشت. افزایش تنش با ایران، جنگ علیه داعش را کند خواهد کرد، مساله‌ای که جزو معدود نقاط اشتراک با ایران است و حتی می‌تواند نیروهای آمریکا در عراق و نقاط دیگری که گروه‌های شیعه مورد حمایت ایران در آن حضور دارند، به خطر بیندازد. در نهایت باید گفت که با وجود اظهارات تند رئیس‌جمهوری آمریکا در ریاض، نه جمهوری‌خواهان کنگره و نه ترامپ یک استراتژی منسجم علیه ایران ندارند. تمایل آنها برای اینکه سخت‌تر از باراک اوباما در قبال ایران به نظر بیایند، قابل درک است اما رویکرد دولت خطر نابودی توافق هسته‌ای با ایران و تضعیف منافع آمریکا در جاهای دیگر را در پی خواهد داشت راهبردی که پیروزی به همراه نخواهد داشت.

ترامپ باید با تهران مذاکره کند

همزمان با این تحولات، دبیر کل اسبق سازمان ملل متحد از رئیس‌جمهوری آمریکا خواست سیاست خصمانه‌اش را در قبال ایران کنار بگذارد و با این کشور به گفت‌وگو بنشیند. کوفی عنان، دبیر کل اسبق سازمان ملل متحد، در مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس با بیان اینکه بهتر است دونالد ترامپ با ایران وارد مذاکره شود، گفت: «دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا باید با ایران صحبت کند؛ کشوری که با امضای توافق هسته‌ای با ۶ قدرت جهانی و انتخاب مجدد حسن روحانی می‌کوشد دست دوستی به سوی جهان دراز کند.» عنان که ریاست گروهی موسوم به ریش‌سفیدان و رهبران پیشین را بر عهده دارد -گروهی که نلسون ماندلا آن را تاسیس کرد- گفت اگر فرصتی در اختیار داشته باشد، به ترامپ متذکر خواهد شد سیاست خصمانه‌اش در قبال ایران، از جمله دشمن و اشاعه‌دهنده تروریسم نامیدن این کشور، به برقراری صلح در خاورمیانه کمکی نخواهد کرد. او روز سه‌شنبه در گفت‌وگویی تلفنی با آسوشیتدپرس ابراز کرد: «ایران بخشی از راه‌حل بحران‌های خاورمیانه -از جمله در عراق و سوریه- است و ما نمی‌توانیم از این حقیقت فرار کنیم.»