تنهایی قالیباف در میان اصولگرایان

دنیای اقتصاد: یک روز پس از اعلام حمایت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، جبهه پایداری هم رسما نام ابراهیم رئیسی را به‌عنوان نامزد اصلح خود در انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی کرد. هرچند پیش از این نیز زمزمه‌هایی مبنی‌بر حمایت جبهه پایداری از نامزدی ابراهیم رئیسی وجود داشت، اما به‌طور کلی حمایت تدریجی گروه‌هایی از جریان اصولگرایی؛ از سنتی‌ها گرفته تا پایداری‌ها از ابراهیم رئیسی در روزهای مانده به انتخابات، بیش از همه از تنها ماندن محمدباقر قالیباف در انتخابات حکایت دارد؛ آنجا که نه تنها او برخلاف انتظارش، با اقبال چشمگیر اصولگرایان روبه‌رو نشد، بلکه قرار گرفتن غالب اصولگرایان در جرگه حامیان رئیسی، پیامی در لفافه دارد؛ آنکه قالیباف به نفع رئیسی از میدان رقابت انتخابات کناره‌گیری کند.

با این حال، به‌نظر می‌رسد آنچه تا این لحظه برخی دیگر از گروه‌های اصولگرایی از جمله جبهه مردمی نیروهای انقلاب (جمنا) را در اعلام نام رئیسی به‌عنوان تنها نامزد انتخاباتی شان مردد کرده، نتایج نظرسنجی‌هایی است که قالیباف را در جایگاه دوم و پس از حسن روحانی نشان می‌دهد.

شاید بتوان این مرددها از جمله جمنا را تنها نقطه امید قالیباف برای داشتن حمایت گروه‌های سیاسی دانست؛ زیرا قدیمی‌های اصولگرا، یا از روحانی حمایت کرده‌اند همچون طیف نزدیک به علی‌اکبر ناطق نوری، یا آنکه به سراغ ابراهیم رئیسی رفته‌اند همانند جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که از قدیمی‌ترین نهادهای مذهبی سیاسی است. همچنین آیت‌الله موحدی‌کرمانی دبیرکل جامعه روحانیت مبارز نیز رئیسی را مورد تایید خود خوانده است؛ البته این اظهار نظر دبیرکل جامعه روحانیت مبارز را نمی‌توان به کل این جامعه تعمیم داد؛ زیرا هنوز بیانیه‌ای رسمی از سوی جامعه روحانیت مبارز مبنی‌بر حمایت از ابراهیم رئیسی به‌عنوان نامزد نهایی منتشر نشده و به‌نظر می‌رسد اختلافات درونی در جامعه روحانیت مبارز مانع از اجماع کلی بر سر یک نامزد است. حزب موتلفه اسلامی هم که در زمره اصولگرایان سنتی جای می‌گیرند، مصطفی میرسلیم را در چتر حمایت خود قرار داده است، موضوعی که میر‌سلیم را به تنها نامزد حزبی این دوره از انتخابات تبدیل کرده‌است.

در سوی دیگر طیف اصولگرایی، نواصولگرایانی چون جبهه پایداری نزدیک به آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی نیز قالیباف را کاندیدای خود ندانسته و طی بیانیه‌ای رسمی، اعلام کردند که آرای خود را به سبد ابراهیم رئیسی می‌ریزند. البته تا پیش از این پایداری‌ها هم مردد بودند؛ بیش از یک ماه از توصیه آیت‌الله مصباح یزدی که از او به‌عنوان رهبر معنوی جبهه پایداری نام‌برده می‌شود به اعضای این جبهه برای حمایت از رئیسی می‌گذرد، اما پایداری‌ها دیروز بیانیه رسمی حمایتی صادر کردند. دو هفته پیش هم کانال تلگرامی جبهه پایداری در روز ۳۰ فروردین‌ماه از حمایت این گروه از ابراهیم رئیسی خبر داده بود، اما این خبر ساعاتی بعد حذف و تکذیب شد. همه اینها نشان می‌دهد یک ماه طول کشید تا اعضای جبهه پایداری هم‌نظر شوند و با عملی کردن توصیه رهبر معنوی خود، در زمره حامیان رئیسی قرار گیرند.

از سوی دیگر، اصولگرایان معتدل از جمله طیف نمایندگان نزدیک به علی لاریجانی در مجلس هم تکلیف خود را برای انتخابات روشن و حمایت خود از حسن روحانی را اعلام کرده‌اند. با این همه، در میان گروه‌هایی که از آنها نام برده‌شد، نامی از قالیباف و حمایت گروه‌های اصلی و مشهور اصولگرا از او به میان نیامده؛ موضوعی که نشان می‌دهد او تا چه حد در میان همفکران سیاسی‌اش تنها مانده است. حمایت اغلب تشکل‌های اصولگرا از رئیسی در شرایطی صورت می‌گیرد که او از ابتدای حضور در رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم خود را به‌عنوان «نامزد مستقل» معرفی کرد.

کناره‌گیری کدام نامزد اصولگرا؟

آنچه تا امروز بیش از همه به چالشی میان حامیان محمد‌باقر قالیباف و ابراهیم رئیسی به‌عنوان دو نامزد اصولگرا تبدیل شده، ماجرای کناره‌گیری یکی به نفع دیگری است. براساس آنچه گفته شد، برخی اصولگرایان اگر تاکنون به جمع حامیان رئیسی نپیوسته‌اند، به دلیل نتایج آخرین نظرسنجی‌ها است. محمدرضا باهنر از چهره‌های پرنفوذ اصولگرا دیروز با استناد به این نتایج، تاکید کرد که از نظر کمی آقای روحانی اول، قالیباف دوم، رئیسی سوم، جهانگیری چهارم و میرسلیم و ‌هاشمی‌طبا آخر هستند. او البته از نظر روندها، آرای رئیسی را در حال رشد، آرای روحانی را تقریبا متوقف، آرای جهانگیری را پایین اما در حال رشد و آرای قالیباف را هم ثابت خواند. او بر این باور است که در اردوگاه اصولگرایی مجموع آرای رئیسی و قالیباف در حال رسیدن به ۵۰ درصد است و شاید جمنا تصمیم بگیرد هر دو تا پایان بمانند. باهنر در این اظهاراتش اذعان کرد که هر کدام از این دو نامزد اگر کنار بروند، همه آرای آنها به سبد دیگری ریخته نمی‌شود.

با وجود آنکه تاکنون بارها حامیان و مسوولان ستاد‌های انتخاباتی نامزدها اعلام کرده‌اند که نامزد مورد وثوقشان تا پایان رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری در صحنه می‌ماند، اما توجه به این نکته ضروری است که همه تردید اصولگرایان برای اجماع بر سر یک نامزد، به نتایج نظرسنجی‌ها بازنمی‌گردد و در سوی دیگر ماجرا، تحرکات و تاکتیک‌های اصولگرایان معتدل و اصلاح‌طلبان برای ابقای روحانی در جایگاه ریاست‌جمهوری، خود به مساله‌ای برای اصولگرایان تبدیل شده که هنوز نتوانسته‌اند آرای خود را برای فرستادن یک نامزد به رقابت انتخابات، یک کاسه کنند.