دنیای اقتصاد: سخنگوی وزارت امور خارجه تصمیم‌گیری درباره حج را معطوف به شرایط و حفظ عزت و امنیت حجاج ایرانی دانست و گفت هنوز دعوت‌نامه‌ای از عربستان برای حج دریافت نکرده‌ایم. بهرام قاسمی روز دوشنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه ضمن تبریک سال نوی میلادی در پاسخ به اینکه گفته می‌شود عربستان دعوت‌نامه حج را برای کشورهای اسلامی ارسال کرده است، ابراز کرد: «دعوت‌نامه‌ای از دولت عربستان برای مراسم حج دریافت نکرده ایم و چنین دعوت‌نامه‌ای وجود ندارد و اگر منتشر شده تکذیب می‌کنم.»

دهم دی ماه، رسانه‌ها اعلام کردند که عربستان سعودی از ایران دعوت کرده است برای شرکت در نشست‌های برنامه‌ریزی شده با روسای هیات‌های دفاتر امور حج به منظور تنظیم و سازماندهی سفر حجاج برای مناسک حج سال آینده شرکت کند. بنا به گزارش نشریه الحیات سعودی چاپ لندن، محمد بنتن، وزیر حج و عمره عربستان سعودی، با بیش از ۸۰ کشور برای بررسی جزئیات برگزاری مناسک حج وارد گفت‌وگو شده است. این روزنامه افزود از هیات حج ایران نیز برای بررسی مقدمات حج به عربستان سعودی دعوت شده است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه دعوت‌نامه وجود خارجی ندارد و به دست طرف ایرانی نرسیده است، ادامه داد: «همچنان در وضعیت سابق هستیم اما جمهوری اسلامی ایران با توجه به شرایط موجود و حفظ عزت و امنیت حجاج ایرانی، تصمیم مقتضی را اتخاذ خواهد کرد.» قاسمی اضافه کرد: «دعوت‌نامه‌های عربستان برای۸۰ کشور ارسال شده و ایران هنوز مستثنی است.»

تقسیم سوریه

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درخصوص ادعای رویترز که قرار است سوریه به سه منطقه بین ایران، روسیه و ترکیه تقسیم شود و توافق موجود در این زمینه اظهار کرد: «حرفی مزخرف، بی‌ربط و نادرست است.» قاسمی گفت: «مواضع ایران نسبت به همه کشورهای منطقه کاملا روشن است و ما از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه همواره دفاع کرده و می‌کنیم.» او تاکید کرد: «سوریه باید کشوری مستقل با حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی خود باقی بماند و اجازه نمی‌دهیم سوریه به جایی به‌عنوان حوزه نفوذ سایر کشورها و حتی ایران تبدیل شود. تغییر مرزها و نقض حاکمیت ملی دولت‌ها کار اشتباهی است و خیلی نباید به این مباحث رسانه‌ای و تبلیغاتی توجه جدی کرد.»

اجلاس آستانه درباره سوریه

قاسمی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص آتش‌بس در سوریه و اینکه آیا ایران در کنار ترکیه و روسیه یکی از تضمین‌کننده‌های آتش‌بس میان دولت سوریه و مخالفان خواهد بود یا خیر، گفت: «نشست و ابتکار سه‌جانبه‌ای که در مسکو اتفاق افتاد ثمرات مهمی داشت. یکی از ثمرات آن حضور و هماهنگی سه کشور مهمی بود که در سوریه نقش اساسی داشتند و تلاش خودشان را تجمیع کردند برای اینکه بتوانند یک آتش‌بس جدی را در سوریه به‌وجود آورند و به راه‌حل سیاسی و رسیدن به تفاهم‌های سیاسی کمک کنند.»

سخنگوی وزارت امورخارجه با بیان اینکه تلاش‌ها در این زمینه ادامه خواهد داشت، گفت: «با توجه به اینکه تاریخ اجلاس آستانه و جزئیات آن هم خیلی مشخص و روشن نشده و نمی‌توانم صحبت کنم اما امیدواریم شرایط لازم برای به ثمر رسیدن این نشست، میان گروه‌های معارض و دولت سوریه به وجود آمده و ثمراتی برای مردم منطقه و سوریه به همراه داشته باشد.»

سفر ولید معلم به تهران

قاسمی درخصوص سفر ولید معلم و یک مقام امنیتی این کشور به تهران و تاکید بر هماهنگی بیشتر پیش از نشست آستانه، در زمینه مذاکرات ظریف با معلم گفت: «ما طی دوران گذشته و سال‌ها و به‌خصوص ماه‌های اخیر همواره رایزنی‌های خود را با برخی کشورهای منطقه از جمله خود سوریه به‌طور مرتب، منظم و مکرر داشته‌ایم. سفر ولید معلم در این چارچوب انجام شد؛ با مقامات ایران دیدار داشتند و در زمینه آخرین تحولات منطقه و سوریه پس از وضعیت جدید حلب و اجلاس مسکو که موفق بود و توانست به ثمرات مشخصی در حوزه مسائل سوریه برسد، بحث کردیم.» سخنگو وزارت خارجه اضافه کرد: «لازم بود در برخی مسائل خاص با هم صحبت کرده و مواضع خود را به‌طور مستقیم گفته و بشنویم و نهایتا هماهنگی‌های لازم را به‌عمل آوریم. این سفر به لحاظ زمانی بجا بود و مباحثی مطرح شد. امیدوارم حاصل این سفر بتواند در وضعیت آتی سوریه و مسائل منطقه و تحولات پیش رو و هماهنگی‌های بیشتر کارساز و موثر واقع شود.»

حضور عمان در ائتلاف عربستان

او درخصوص تحرکات اخیر عربستان در نشست شورای خلیج‌فارس، سفر نخست‌وزیر بریتانیا به منامه و اعلام برخی محافل برای پیوستن عمان به ائتلاف عربستان نیز ابراز کرد: «شناخت دقیقی از پادشاهی عمان داریم و روابط خوبی با دولت عمان از گذشته دور تا به امروز داشته‌ایم.» قاسمی تاکید کرد: «در مقاطع مختلفی که منطقه دچار فراز و نشیب‌های متعدد و گوناگونی بوده، روابط ما با عمان همواره مثبت، رو به رشد و سازنده بوده است. در صورتی که عمان به این ائتلاف که صوری است پیوسته باشد، هیچ تاثیری در روابط ما ایجاد نمی‌کند.» او تاکید کرد: «عمان کشوری است که نشان داده با این نوع روابط و ائتلاف‌ها می‌تواند به شکلی همکاری‌های خود را سامان دهد که تاثیری در روابط دو‌جانبه خود با دوستانش در منطقه نداشته باشد. تصور من این است که بحث حضور پادشاهی عمان در ائتلاف ضدتروریستی که در منطقه مطرح است، تاثیری در روابط عمان با ایران نخواهد داشت.»

تعیین سفیر ایران در سوریه

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص انتشار نام سفیر پیشنهادی ایران در سوریه گفت: «بعضی رسانه‌ها در یکی دو روز گذشته کارهایی کردند، من هیچ چیز را تایید نمی‌کنم و از تکرار سوالات تعجب می‌کنم.» قاسمی ادامه داد: پروسه تعیین سفیر در دنیا پیچیده، طولانی و زمانبر است. اینکه رسانه‌ها زودتر گمانه‌زنی و اسم افراد را مطرح می‌کنند بدون اینکه مراحل قانونی طی شود، کار درستی نیست و ممکن است اسامی درست نباشد.»

اختلاف گازی با ترکمنستان

قاسمی درخصوص مناقشه گازی ترکمنستان و ایران، در پاسخ به سوالی درباره برنامه وزارت خارجه برای رفع این مساله با مذاکرات سیاسی ابراز داشت: «بحث همکاری‌های ایران و ترکمنستان در حوزه گاز موضوع جدیدی نیست. این موضوع به سال ۱۳۷۵برمی‌گردد.» «او افزود: «در سال ۱۳۸۵ به نقطه جدید در همکاری‌ها رسیدیم و شرکت «ترکمن گاز»، قیمت‌های خود را افزایش داد و ما تحت شرایطی این را پذیرفتیم.» او تاکید کرد: «میزان گاز دریافتی ما از ترکمنستان زیاد نیست و رقم مشخصی است که نسبت به تولید داخلی دو یا سه درصد بیشتر نیست و با مقداری صرفه‌جویی قابل جبران است.» بهرام قاسمی گفت: «این موضوع را سیاسی نمی‌بینیم و نمی‌خواهم در این جایگاه امروز این بحث را از نگاه سیاسی و وزارت خارجه ببینم. بحث فنی و مالی بین ترکمن گاز و شرکت گاز است. در مذاکراتی که داشتند به این نتیجه منتهی شده؛ امید است با درایتی که وجود خواهد داشت با ترکمنستان به تفاهم لازم برسیم و این نوع همکاری‌ها را در مجموع همکاری‌های دو کشور داشته باشیم.»

دریافتی ایران از برجام

در ادامه این نشست، سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که روزنامه وال‌استریت‌ژورنال دریافتی ایران از برجام را ۱۰ میلیارد دلار دانسته بود، آیا این خبر را تایید می‌کنید، گفت: «بله تایید می‌کنم. بعد از اجلاس ژنو و تفاهم حاصله، قرار شد ۷۰۰ میلیون دلار ماهانه پرداخت کنند. ما علاوه بر وجوه نقدی که دریافت کردیم، به‌صورت طلا، شمش و هر چیز دیگری دریافت‌های خود را داشتیم و تحویل گرفتیم.» قاسمی افزود: «در مورد رقم دقیق صحبت نمی‌کنم و فکر می‌کنم رقم اعلامی با خسّت داده شده و ما بیش از این از وجوهی که داشتیم در اختیار گرفتیم و در اختیار بانک مرکزی قرار گرفته و مصرف شده و این خبر درست است اما رقم بیش از این است.»

اتهامات به دستگاه دیپلماسی

قاسمی در پاسخ به برخی خبرسازی‌ها درخصوص وزیر امور خارجه و تلاش‌های رسانه‌ای برای تضعیف محمدجواد ظریف و دستاوردهای وزارت خارجه ابراز داشت: «ایران کشوری دموکراتیک است و گروه ها، صداها و جریان‌های مختلفی در آن زندگی کرده و تلاش سیاسی خود را دارند.» او افزود: «مباحثی که مطرح است تا حد زیادی قابل قبول بوده و طبیعی است. انتقاد از هر اقدام و عملی وجود دارد و نمی‌شود به آن خیلی خرده گرفت، اما باید این را از برخی جریان‌هایی که تمایل بسیاری برای سیاه‌نمایی دارند و دستاوردهای دولت را مخدوش کرده و به گونه دیگری جلوه می‌دهند، تفکیک کرد.» سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: «در مباحثی که در مورد ظریف و وزارت خارجه مطرح بود، سخنگوی وزارت خارجه در سوم و پنجم دی ماه مواضع خود را به صراحت مطرح کرد و در هفتم دی‌ماه نیز، وزارت خارجه پاسخ‌های خود را در مورد این اتهام‌ها ارائه کرد.»