دنیای اقتصاد: سردار حسین دهقان، وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی روسیه‌الیوم به تشریح شرایط در سوریه و همکاری‌های سه‌جانبه ایران، روسیه و ترکیه در این منطقه پرداخت و توضیحاتی را ارائه کرد. دهقان تاکیدکرد تنها راهی که برای حل مساله سوریه وجود دارد، این است که ما کمک کنیم به یک راه‌حل سوری- سوری برسیم. به گزارش «ایسنا» سردار دهقان در پاسخ به این سوال که آیا ریاض در آینده سوریه می‌تواند نقش‌آفرینی کند، افزود: «عربستان نمی‌تواند برای خودش منافعی در سوریه تعریف کند تا بخواهد در قالب مذاکرات به آن برسد. سایرین هم همین‌طور، ما فکر می‌کنیم که اگر چند اصل را همگان بپذیرند مساله سوریه به‌راحتی حل می‌شود؛ یک بحث حفظ تمامیت ارضی سوریه است؛ سوریه یکپارچه باید حفظ شود، نه کسی داعیه‌ای داشته باشد و بخواهد تجزیه آن را مطرح کند و نه کسی دنبال ایجاد واگرایی و مسائل خودمختاری باشد. دومین بحث این است که نظام سیاسی سوریه نباید مورد سوال قرار بگیرد.» او درباره ادامه ریاست‌جمهوری بشار اسد گفت: «ما حتما اصرار به این معنا نداریم که اسد، رئیس‌جمهوری شود؛ بلکه ما می‌گوییم کسی حق ندارد به آقای بشار اسد بگوید تو حق نداری کاندیدای ریاست‌جمهوری بشوی. حرف ما این است یعنی ملت سوریه تعیین می‌کند. کسی برای آقای بشار اسد و ملت سوریه نباید تعیین‌تکلیف کند.»

خرید سلاح از روسیه

دهقان همچنین در پاسخ به این سوال که مذاکراتی بین روسیه و ایران در مورد خرید سلاح‌های روسی به مبلغ ۱۰ میلیارد دلار از طرف روسیه اعلام شده است و این مساله که تجهیزاتی که قرار است یا در حال انجام مذاکره هست که ایران از روسیه خرید بکند چیست؟ توضیح داد: «این را باید از کسانی که این موضوع را مطرح کردند، سوال کنید. مگر ما تا حالا چنین چیزی را اعلام کرده‌ایم؟» وزیر دفاع تاکید کرد: «ما برای تامین نیازمندی‌های دفاعی خودمان که قادر به تولید آنها در داخل کشور نباشیم، از هر منبع خارج از ایران به‌جز آمریکا و اسرائیل که هیچ‌وقت با آنها ارتباط نخواهیم داشت این هدف را دنبال خواهیم کرد. در میان ۲۰۰ کشور دنیا ما با روسیه و چین همکاری داشته‌ایم و در آینده هم خواهیم داشت.» از سوی دیگر وزیر دفاع در واکنش به این پرسش که در صورت خرید سلاح‌های روسی، ممکن است آمریکا این مساله را بهانه‌ای برای تحریم‌های بیشتر علیه ایران قرار دهد، گفت: «قاعدتا ما دنبال اقدامی نیستیم که نقض برجام باشد؛ ما دنبال نقض برجام نیستیم، خیلی هم گوشمان به حرف آمریکایی‌ها بدهکار نیست و توانمندی‌ها و قابلیت‌هایمان در حدی هست که بتوانیم نیازهای خودمان را تامین کنیم.»

احتمال آتش‌بس در سوریه

سردار دهقان درباره احتمال آتش‌بس کامل در سوریه از طرف روسیه نیز گفت: « آتش‌بس جامع یا سراسری تضمین جدی می‌خواهد، به این معنا که همه باید بپذیرند قرار است که یک آتش‌بس صورت بگیرد و به دنبال آن همه باید بپذیرند که هرکسی که آتش‌بس را مخدوش کند باید تنبیه شود.» او افزود: «آنچه در این فضای آتش‌بس مهم است، حاوی نکاتی اساسی است که در قالب بیانیه سیاسی وزرای خارجه سه کشور یعنی ایران، ترکیه و روسیه در پایان نشستی که چند روز اخیر در مسکو بود مطرح شد. مهم‌ترین نکات این توافق یا آنچه باید صورت بگیرد تا آتش‌بس بتواند مستقر و مستمر باشد، عبارتند از: الف- تروریست‌ها بایداز معارضینی که آمادگی مذاکره با دولت را دارند، تفکیک شوند. ب- باید همگان در مبارزه با این جریان تروریستی که عمدتا جبهه النصره و داعش هست، بر این موضوع پایدار بمانند یعنی هیچ‌گاه برای اینها آتش‌بس مطرح نخواهد بود. ج- باید همگان مانع از این شوند که تروریست‌ها تقویت مالی، پشتیبانی، تسلیحاتی و تجدیدقوا شوند. از اقدامات نظامی بعدی باید جلوگیری شود. تردد غیرنظامیان در سطح سوریه باید آزاد شود؛ امکان امدادرسانی برای همه آحاد مردم در کل سرزمین سوریه باید فراهم شود و نهایتا محاصره شهرهای در محاصره برداشته شود. به عبارتی مردم سوریه امکان یک زیست همراه با امنیت را پیدا کنند و ناامنی برای کسانی باشد که ایجاد ناامنی و بی‌ثباتی می‌کنند.» وزیر دفاع دررابطه با نقش ایران بعد از آزادسازی حلب نیز تاکید کرد که ما نیروی ایرانی آنجا نداریم و نیروهای مستشاری هستند. ارتش سوریه وظیفه انجام این ماموریت‌ها را دارد؛ جایی لازم باشد مشورت می‌دهیم. سردار دهقان در ادامه در پاسخ به سوالی در مورد هماهنگی احتمالی میان طرف ایرانی و روسیه با ترکیه و آمریکا در شهرهای مختلف سوریه توضیح داد: «ما هیچ هماهنگی را اساسا با آمریکایی‌ها نداشته، نداریم و نخواهیم داشت. »

مخالفت ایران با حضور ترکیه در سوریه

او در این گفت‌وگو درخصوص اینکه آیا نقش ترکیه در سوریه در حال تغییر است یا خیر، گفت: «باید بیشتر بررسی کنیم و ببینیم ترکیه اساسا دنبال چیست، آنها به‌دنبال توافق با روس‌ها در سوریه وارد شدند و تا الباب پیش رفتند. هدف ظاهری ترکیه این است که میان کردهای ترکیه و سوریه فاصله ایجاد کند.» سردار دهقان به پیامدهای حضور ترکیه در سوریه اشاره کرد و گفت: «حضور ارتش ترکیه به معنای پوشش‌دهی به جریان تروریستی است چون که تروریست‌ها نیز اکنون به آن منطقه کوچ داده شده‌اند و این می‌تواند در آینده ایجاد مشکل کند بنابراین ما با این ورود و حضور آنها اساسا مخالفیم و این را نه به نفع خودشان می‌دانیم، نه به نفع ملت سوریه و نه کمک به فرآیند استقرار صلح و ثبات.» این مقام نظامی ایران در واکنش به اظهارات اخیر وزیر امورخارجه ترکیه مبنی بر اینکه آتش‌بس در سوریه باید شامل نیروهای حزب‌الله لبنان هم باشد و ایران را نیز دعوت به توقف حمایتش از این جریان کرد، با اشاره به نوع حضور ترکیه در سوریه گفت: «ایران و روسیه به دعوت دولت رسمی حاکم بر سوریه که دولت قانونی، مشروع و دولت منتخب مردم است به آنجا رفتند. هر زمانی که دولت سوریه نیازی به همراهی نداشته باشد، ایران و روسیه ادعایی برای ماندن ندارند. بنابراین من فکر می‌کنم آقای وزیرخارجه ترکیه به جای اینکه فرافکنی کند باید مقداری مسوولیت‌پذیر باشد و ببیند که چرا خودشان این فضا را مطرح کردند و چرا این اتفاقات افتاده است. درواقع اگر آنها خطا نمی‌کردند امروز نمی‌خواستند خطاهایشان را با خطا جبران کنند.»

احتمال همکاری دوباره ایران و روسیه در نوژه

در ادامه سردار دهقان به سوالی درباره احتمال دوباره استفاده جنگنده‌های روسی از پایگاه نوژه همدان پاسخ داد و ضمن رد این موضوع که ایران پایگاه در اختیار روسیه قرار داده است، افزود: «این برمبنای قانون اساسی ما اصلا خلاف است؛ یعنی کسی حق ندارد یک پایگاه را در اختیار یک کشور خارجی قرار بدهد ولی خوب به‌طور طبیعی ما چون در بحث سوریه در مبارزه با جریان تروریستی همکاری داشتیم بعضی از تسهیلات را برای آنها با هدف نشست و برخاست هواپیماهایشان فراهم کردیم تا بتوانند آن منطقه را پشتیبانی کنند. هر زمانی که این ضرورت احساس بشود و آنها درخواست چنین تسهیلاتی را بکنند ما با توجه به شرایط، بررسی می‌کنیم و تصمیم می‌گیریم. اینگونه نیست که ما با روس‌ها قراردادی داشته باشیم که هر وقت خواستند در هر شرایطی و هر کیفیتی از پایگاه هوایی استفاده کنند. برحسب شرایطی که هست اگر طرف روس درخواست کند و نظام اگر ضرورت تشخیص داد، مساعدت خواهیم کرد.»