انتخاب میشل عون و کاهش تاثیرگذاری ریاض

نصرت الله تاجیک
سفیر سابق ایران در اردن

انتخاب میشل عون، یکی از متحدان حزب‌الله در ائتلاف 8 مارس برای پست ریاست‌جمهوری لبنان، نقطه عطف و تحول مهمی در تاریخ سیاسی این کشور به‌شمار می‌رود که می‌تواند آن را به سمت استمرار ثبات پیش ببرد. لبنان دو سال و نیم گذشته را بدون رئیس‌جمهوری ولی با مشکلات فراوان سیاسی و اجرایی و همراه با برخی بحران‌ها و خلأهای سیاسی پشت‌سر گذاشته است.

از جهت منطقه‌ای نیز لبنان در ماه‌های اخیر در وضعیت بسیار حساسی قرار گرفته بود؛ با توجه به اتفاقاتی که در عراق و سوریه شاهد هستیم چند کشور در تیررس داعش قرار دارند و این احتمال وجود داشت و دارد که داعش متوجه لبنان شود. بنابراین این مصالحه درونی و انتخاب رئیس‌جمهوری در شرایط بسیار حساسی صورت گرفته که اگر اتفاق نمی‌افتاد ممکن بود لبنان به سمت آسیب‌پذیری بیشتر حرکت کند و در معرض خطرات و تهدیداتی چون داعش قرار گیرد. البته موفقیت دولت در لبنان منوط به این است که قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نیز به این کشور کمک کرده یا حداقل از دخالت در امور داخلی آن خودداری کنند. در این میان، نقش مهمی نیز بر عهده حزب‌الله است؛ حزب‌الله که یکی از عناصر اصلی و تعیین‌کننده در لبنان است باید به‌رغم برنده بودنش در این تحولات، یک سیاست متوازن و در حقیقت تعامل با تمام جناح‌های داخلی لبنان براساس توازن قوا و همکاری داخلی را در پیش بگیرد. یعنی اگر قرار باشد که میشل عون موفق باشد و دولت آینده یک دولت کارآمد برای مردم باشد یکی از لوازم آن تکیه بر منابع و ظرفیت‌های داخلی و استفاده از آنها از طریق تعامل داخلی بین همه جریانات سیاسی است تا بتوانند بر مشکلات کشور فائق آیند؛ این سیاست علاوه بر ایجاد انسجام داخلی می‌تواند برگ برنده‌ای نیز برای ایران باشد. این در شرایطی است که در حال حاضر عربستان سعودی در پی تغییر رویکرد در منطقه است تا بتواند حجم مشکلات و انتقادهایی را که نسبت به سیاست‌های ریاض در منطقه و لبنان وجود دارد، کاهش دهد. درواقع به نظر می‌رسد که عربستان قدرت تاثیرگذاری‌اش را تاحدی از دست داده و سعی دارد از این فضا به نوعی استفاده کند. به بیان دیگر سعودی‌ها شرایطی را به‌وجود آورده‌اند که احتمالا سیاست‌ گذراندن توفان از سر را اتخاذ کرده‌اند تا در فرصت بعدی و خوابیدن گردوغبار بتوانند همچنان یکی از بازیگران حاضر در این کشور محسوب ‌شوند. البته باید توجه داشت که انتخاب رئیس‌جمهوری، قدم اول است و بدون شک میشل عون به دلیل مشکلاتی که در منطقه و لبنان وجود دارد با چالش‌های بسیاری روبه‌رو خواهد شد. از یکسو چالش لبنان با رژیم صهیونیستی قابل ذکر است و از سوی دیگر مساله سوریه و آوارگان از جمله مسائلی هستند که رئیس‌جدید جمهوری لبنان باید در پی راه‌حلی برای آنها برآید. به هر صورت امروز تمام قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای باید به لبنان کمک کنند تا این کشور که تازه از یک بحران سیاسی خارج شده بتواند بر مشکلات فائق آید.