بهشتیپور با اشاره به نشست اخیر در باکو تاکید کرد
روابط راهبردی ایران و روسیه از تعارف تا حقیقت
حسن بهشتیپور، کارشناس مسائل قفقاز در گفتوگویی از دستاوردهای سفر حسن روحانی به باکو و دیدار با ولادیمیر پوتین گفت. این کارشناس در گفتوگو با خبرآنلاین در رابطه با دستاوردهای این سفر گفت: «این سفر دستاوردهای بسیاری برای ما دارد. روابط ایران و روسیه پیوسته و پایدار است و میتوان گفت که طرفین شریکی راهبردی برای یکدیگر هستند.
با این حال هنوز دو کشور به روابط راهبردی نرسیدهاند، چون این مرحله، یک سطح بالاتر از شریک راهبردی است. در واقع دو کشور به سمت اتحاد روابط راهبردی حرکت میکنند.
حسن بهشتیپور، کارشناس مسائل قفقاز در گفتوگویی از دستاوردهای سفر حسن روحانی به باکو و دیدار با ولادیمیر پوتین گفت. این کارشناس در گفتوگو با خبرآنلاین در رابطه با دستاوردهای این سفر گفت: «این سفر دستاوردهای بسیاری برای ما دارد. روابط ایران و روسیه پیوسته و پایدار است و میتوان گفت که طرفین شریکی راهبردی برای یکدیگر هستند.
با این حال هنوز دو کشور به روابط راهبردی نرسیدهاند، چون این مرحله، یک سطح بالاتر از شریک راهبردی است. در واقع دو کشور به سمت اتحاد روابط راهبردی حرکت میکنند.»او با اشاره به تعدد دیدارهای پوتین و روحانی طی سه سال گذشته، افزود: «در طول چند سال اخیر بیسابقه بوده که روسای جمهور ایران و روسیه در این فواصل زمانی این تعداد ملاقات را با یکدیگر داشته باشند.» بهشتیپور مهمترین مساله مورد بحث ایران و روسیه را بحث همکاری دو کشور در سوریه و مقابله با تروریسم عنوان کرد و گفت: «روسیه، طرحی مشترک در زمینه مقابله با تروریسم در ایالاتمتحده آمریکا داشته که البته ایران به دلایل متعدد منتقد این طرح است. بنده فکر میکنم که دیدار روحانی و پوتین فرصت خوبی است برای اینکه از نزدیک این طرح مورد بررسی بین دو کشور قرار بگیرد.»بهشتیپور با اشاره به اینکه موضوع همکاری بعدی بحث قرهباغ و احیانا کمک ایران به استقرار صلح و امنیت در قفقاز جنوبی است، ادامه داد: «ایران مایل است در موضوع قرهباغ نقش داشته باشد.اگر همکاری و توافقی بین ایران و روسیه در زمینه ثبات در قفقاز شکل بگیرد، هم کشورهای قفقاز جنوبی اعم از جمهوری آذربایجان و ارمنستان از آن نفع میبرند و هم موجب ارتقای همکاریها میان ایران و روسیه در سطح منطقه خواهد شد.» او در مورد فواید و مزیتهای کریدور شمال- جنوب هم توضیح داد: «راهاندازی این خط آهن به نفع هر سه کشور ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان است.سایر کشورها نیز میتوانند به این همکاری بپیوندند، چون جمهوری آذربایجان نیز در خط آهن ریلی از طریق خاک ایران به خلیجفارس ارتباط برقرار میکند. اینها موارد مهم مشترکی است که در این مذاکرات قاعدتا باید مورد توجه قرار گرفته باشد.» کارشناس مسائل قفقاز درخصوص اختلافنظر میان ایران و روسیه بر سر سوریه نیز گفت: «روسیه و ایران در مورد بحران سوریه نیاز به کمک متقابل یکدیگر در این کشور دارند و این طبیعی است که دیدگاههای ایران و روسیه در مورد بحران سوریه بهطور ۱۰۰درصد با هم منطبق نباشد.» به گفته بهشتیپور، برای ایران تقویت محور مقاومت در برابر اسرائیل، یکی از اهداف اساسی و کلیدی است که ایران همیشه به آن بها داده، ولی برای طرف روسی، مساله اسرائیل و مقاومت در برابر آن در اولویت قرار ندارد. روسیه مایل است دولتی که در دمشق به قدرت میرسد، دولت طرفدار مسکو باشد و متحد غرب نباشد. در واقع اولویت آنها اصلا مخالفت یا موافقت با اسرائیل نیست. این مساله یکی از نکات اختلافنظر موجود بین روسیه و ایران است.» البته او افزود: «با این حال نقاط اشتراک بین ایران و روسیه و دیدگاههای مشترک دو کشور در مورد آینده سوریه بسیار به هم نزدیک است. اگرچه در مورد آینده بشار اسد و چگونگی انتقال قدرت در سوریه و... اختلاف نظرهایی بین ایران و روسیه وجود دارد.»بهشتیپور در رابطه با اظهارنظر کم سابقه پوتین که ایران را متحد استراتژیک خود خطاب کرد نیز توضیح داد: «اگر بهطور خوشبینانه به این قضیه بنگریم، میتوان این اظهار نظر را تعارف سیاسی رهبر روسیه دانست. شخص پوتین در چند سال اخیر نشان داده است که خیلی با قدرت و قوت در پی گسترش رابطه تهران با مسکو است. اما نگاهها در داخل کشور روسیه در مورد روابط تهران و مسکو هنوز به آن سطح قدرت و قوت که پوتین مایل بوده، نرسیده و روابط دو کشور هنوز گسترش پیدا نکرده است. از نشانههای این ضعف در روابط، حجم مبادلات دو کشور است که بعد از این همه گفتوگو و تلاشهای بسیار، حجم مبادلات دو کشور هنوز از دو میلیارد دلار فراتر نرفته است و هنوز بانکهای روسیه آمادگی اجرایی برای باز کردن اعتبارات لازم با هدف گسترش همکاری بین ایران و روسیه نشان ندادهاند.» او همچنین از جنبه بدبینانه نیز به این قضیه پرداخت و گفت: «اگر بدبینانه به قضیه بنگریم، میتوان گفت که رئیسجمهوری روسیه به اندازه کافی اختیارات و قدرت لازم را در مورد تحمیل اراده و خواست خود برای توسعه رابطه با ایران به مسوولان کشورش ندارد. نگاه پوتین در عمل با دیگر مسوولان روسیه در وزارت خارجه، وزارت اقتصاد، تجارت و بازرگانی با آن نگاهی که پوتین به مساله توسعه روابط میان ایران و روسیه و تعریف یک اتحاد سیاسی استراتژیک دارد، متفاوت است. این مسائل در واقع یک ترم است؛ یعنی زمانی که دو کشور اهداف مشترک، دشمن مشترک و برنامههای مشترک دارند و از نظر دفاعی، نظامی، امنیتی، سیاسی و اقتصادی در عالیترین سطح هستند به آنها متحد استراتژیک گفته میشود. نمیتوان دو کشوری که سطح مناسبات آنها دو میلیارد دلار است و هنوز در موارد بسیاری از جمله اقتصادی به هماهنگیهای لازم نرسیدهاند متحد استراتژیک خطاب کرد. یعنی تعریف واقعبینانهای از وضعیت موجود بین روابط ایران و روسیه نیست، اگر اینگونه به قضیه بنگریم.» این کارشناس مسائل روسیه، درباره آینده روابط ایران - روسیه نیز گفت که اگر بهطور خوشبینانه بنگریم، ایران سعی دارد توازنی در روابط خود با کشورهایی چون روسیه، چین و هند از یک طرف و اتحادیه اروپا از طرف دیگر برقرار کند. بنابراین نگاه ایران واقعبینانه و در عین حال عملگرایانه است و دولت ایران نیز با همین سیاست در حال حرکت است.او ادامه داد: «در واقع ایران سعی دارد مناسبات خود را با روسیه، چین، هند، کرهجنوبی و ژاپن گسترش بدهد و از طرف دیگر با اتحادیه اروپا رابطه داشته باشد تا بتواند از مزیتهای نسبی در این مناسبات استفاده کند. ایران تلاش میکند همه تخممرغهایش را در سبد روسیه نگذارد بلکه سعی دارد در عین حال به مناسباتش با اروپاییها هم توجه کند.»
بهشتیپور گفت: «اتخاذ این سیاست دست ایران را بازتر خواهد کرد و ایران میتواند با قدرت انتخاب بیشتری وارد گفتوگو و مذاکرات با طرفهای مختلف خود شود. آینده مناسبات ایران و روسیه رو به پیشرفت است، با توجه به اینکه تحریمها لغو شده، بهانهها نیز از بین رفته و به تدریج دو کشور به سمتی میروند که بتوانند از لحاظ اقتصادی و دفاعی همکاریهای خود را گسترش دهند.»
ارسال نظر