توافق هسته‌ای به راحتی قابل برهم زدن نیست

گروه دیپلماسی: رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی که بیش از ۱۶ سال(از سال‌های ۶۰ تا ۷۶) رئیس سازمان انرژی اتمی ایران بوده است، می‌گوید برجام در سازمان ملل و شورای امنیت تصویب شده است، بنابراین این‌گونه نیست که آمریکا بتواند به راحتی آن را به هم بزند.

دکتر رضا امراللهی که از سال ۶۵ تا ۷۶ ریاست بخش گداخت هسته‌ای سازمان انرژی اتمی را نیز بر عهده داشته است، در گفت‌وگو با سایت جماران درخصوص نقاط ضعف و قوت برجام گفت: «بنده موافق برجام هستم، اولین و مهم‌ترین دستاورد برجام این بود که آن ایران‌هراسی که برخی کشورها به نام اتم در دنیا ایجاد کرده بودند را از بین برد.» رئیس و استاد دانشکده انرژی و فیزیک دانشگاه امیرکبیر با بیان اینکه ممکن است بگویید که چرا این برجام به خوبی انجام نشد؟ افزود: «جواب این است که برجام فی‌نفسه خوب است و زحماتی که آقای ظریف و تیم همراهشان در این رابطه کشیده‌اند بسیار قابل تقدیر است؛ اما اینکه چرا به آن کیفیتی که باید تا به امروز اجرا نشده به این دلیل است که یک مقدار منطق زور در دنیا حاکم است.»

امراللهی ادامه داد: «باید یک مقدار صبرمان را بالا ببریم، ما سی و چند سال است که با آمریکا دعوا داریم، نمی‌شود در یک‌سال همه اختلافاتمان را پاک کنیم، حداقل چند سال صبر کنیم ببینیم نتیجه این توافق به کجا می‌رسد، عجله نداشته و انتظار نداشته باشیم که ظرف یک سال همه مشکلاتی که قبل از برجام برای ما ایجاد کرده بودند، حل شود.» این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که برجام چه امتیازهایی برای ما داشته است؟ گفت: «به‌صورت کلی حداقل این است که ما امروز می‌توانیم دادوستد بین‌المللی داشته باشیم. مثلا نفتمان را بتوانیم بفروشیم یا اگر می‌فروشیم پول آن را بتوانیم بگیریم. واقعیت این است که تا قبل از برجام همه درهای دادوستد با دنیا را به روی ما بسته بودند. امروز دنیا به ما با نگاه یک شریک نگاه می‌کند، یک مقدار ممکن است آمریکا دوست داشته باشد که در این روند اخلال ایجاد کند، اما منظور من همه دنیا است که نگاهش نسبت به ایران عوض شده است.»

رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه برجام چه امتیازی را برای صنعت هسته‌ای و اقتصاد ما به همراه داشت؟ گفت: «ما در برجام با دو چالش روبه‌رو بودیم. یکی تغییر دیدگاه جهانی نسبت به خود و مجاب کردن کشورها برای برقراری رابطه با ایران و از طرف دیگر، نیازمان به انرژی صلح آمیز هسته‌ای، برای تولید انرژی و سوخت‌های مصرفی‌مان، حرفمان این بود که ما می‌خواهیم استفاده صلح‌آمیزمان را از انرژی هسته‌ای بالا ببریم. این چیزی بود که برجام با تاییدیه‌هایی که برای صلح آمیز بودن انرژی هسته‌ای ما از سازمان ملل و... گرفت، راه را برای آن باز کرده است.»

او درخصوص انتقادات به رآکتور اراک و طراحی آن گفت: «از کسانی بودم که به‌دنبال ساخت رآکتور در اراک بودم، اما نه این رآکتوری که ساخته‌ایم. واقعیت این است که ما در ساخت تاسیسات هسته‌‌ای یک جاهایی هم اشتباه کرده‌ایم و باید اشتباهمان را بپذیریم، مشکل رآکتور اراک این بود که اندازه آن غیرکارشناسی و طراحی آن بیش از حد بزرگ بود. به همین دلیل غربی‌ها به ما فشار آوردند و ما مجبور شدیم کارآیی آن را تغییر دهیم. در حقیقت این اشتباه خودمان در طراحی بود که باعث شد این اتفاق بیفتد.» رضا امراللهی در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره مخالفان برجام در آمریکا و ایران و فسخ این توافق از سوی دو کشور، افزود: «برجام در سازمان ملل و شورای امنیت تصویب شده است، بنابراین این گونه نیست که آمریکا بتواند به راحتی آن را به هم بزند. ممکن است در آن کارشکنی کند و در مقاطعی این قرارداد به حالت تعلیق درآید، اما در اصل آن به این راحتی نمی‌توان دست برد. از طرف ما نیز همین‌گونه است. ما به راحتی نمی‌توانیم برجام را به هم بزنیم. به‌علاوه منافعمان نیز چنین چیزی را ایجاب نمی‌کند. مگر در مواقع خیلی خاص که واقعا همه درها بسته باشد.»

امراللهی ادامه داد: «ببینید ممکن است در آمریکا از طرف افرادی مانند ترامپ حرف‌هایی در جهت نقض و برهم زدن برجام زده شود، اما همه اینها در حال حاضر شعار انتخاباتی است و می‌توان گفت اعتباری ندارد. برهم زدن برجام به این راحتی نیست. آبروی این ۶ کشوری که با ما مذاکره کردند در گرو همین برجام است. در صورت به هم خوردن برجام آنها بیشتر از ما ضرر می‌کنند و از طرف ایران نیز، من فکر نمی‌کنم منافع ملی ما اجازه دهد که برجام را به هم بزنیم.»