تجربه کشورهای توسعه یافته نشان میدهد
تنوع نرخ های بهره
گروه اقتصاد بینالملل: بررسی موردی سه کشور آمریکا، کانادا و آفریقای جنوبی نشان میدهد نرخ بهره وامها بسته به نوع اعتبار از حداقل شروع میشود و میتواند تا بیش از ۲۰ درصد افزایش یابد. بنابراین اعتبار افراد در تعیین نرخ بهره وامها عامل مسلط است و دریافت با نرخهای نزدیک به نرخ تورم کشورهای مورد بررسی عمومی نیست.
در این کشورها رتبه اعتباری عامل تعیینکننده اخذ وام به حساب میآید معمولا این رتبه براساس میزان تعهد متقاضی وام نسبت به بدهیهای قبلی و تعهدات مالی آنان تعیین میشود.
گروه اقتصاد بینالملل: بررسی موردی سه کشور آمریکا، کانادا و آفریقای جنوبی نشان میدهد نرخ بهره وامها بسته به نوع اعتبار از حداقل شروع میشود و میتواند تا بیش از ۲۰ درصد افزایش یابد. بنابراین اعتبار افراد در تعیین نرخ بهره وامها عامل مسلط است و دریافت با نرخهای نزدیک به نرخ تورم کشورهای مورد بررسی عمومی نیست.
در این کشورها رتبه اعتباری عامل تعیینکننده اخذ وام به حساب میآید معمولا این رتبه براساس میزان تعهد متقاضی وام نسبت به بدهیهای قبلی و تعهدات مالی آنان تعیین میشود. در آمریکا برای شرکتها و نهادهای دولتی این اعتبارسنجی توسط موسساتی مانند «استاندارداند پورز»، «مودیز» و «فیچ» انجام میشود و سابقه مالی و پتانسیل اقتصادی واحد تجاری در آینده از عوامل تاثیرگذار بر اعتبار هستند. برای اشخاص، فقط نمره اعتباری در نظر گرفته میشود و توسط بانکهای اطلاعاتی مانند «ایکیفکس»، «اکسپریان» و «ترنس یونین» با بررسی پرونده سوابق افراد و دریافت گزارش اعتباری آنها تعیین میشود. در این گزارش، سوابق پرداختی شخص، مقدار بدهی، طول مدت اعتبار، سوابق وامهای قبلی و نوعشان با ضرایب متفاوتی بررسی میشوند. نمره اعتباری با توجه به وامهای متنوع (برای خرید خانه، ماشین و خرید لوازم منزل) با ۴۹ نوع روش اعتبارسنجی متفاوت محاسبه میشود. این اعتبار در مرحله اول مجاز بودن اشخاص حقیقی و حقوقی برای گرفتن وام را مشخص میکند. نمره اعتباری بین ۳۰۰ تا ۸۵۰ است و هرچقدر نمره اعتباری بالاتر باشد شرایط وام میتواند به خواسته وامگیرنده نزدیکتر باشد، شرایطی مانند طول مدت پرداخت قسط، میزان وام و سود.
در آمریکا دو نوع حساب اعتباری وجود دارد؛ حساب اعتباری نامحدود « open-end» که شخص میتواند با داشتن کارت اعتباری بدون داشتن پول کافی در حسابش نیازهای روزانهاش را تامین کند. میانگین نرخ سود کارت اعتباری، حدود ۱۵درصد است که بین صفر تا ۳۰درصد با توجه به نمره اعتباری افراد در نوسان است. حساب اعتباری محدود «closed-end» امکان وام گرفتن برای مصارف گوناگون را برای شخص فراهم میکند و با توجه به اعتبار فرد نرخ بهره وام تعیین میشود. نمره اعتباری بین ۸۴۹ تا ۷۶۰ بسیارعالی، ۷۵۹ تا ۷۰۰ عالی، ۶۹۹تا۶۶۰خوب، ۶۵۹تا۶۲۰ متوسط، ۶۱۹تا۵۸۰ ضعیف و زیر ۵۷۹ بسیار ضعیف است. بهطور مثال با سنجش اعتباری ۶۲۰ به بالا میتوانند وام مسکن بگیرند که اگر این اعتبار از ۷۴۰ بیشتر باشد کمترین نرخ سود به آنها تعلق میگیرد. تفاوت بین کمترین نرخ و بیشترین نرخ سود ۵/ ۱ درصد است. اما با یک مقایسه عددی میتوان فهمید که یک درصد تاثیر بسیار زیادی در پرداخت اقساط دارد. اگر شخصی ۲۰۰ هزار دلار وام ۳۰ ساله بگیرد بهطور معمول ۵درصد سود باید پرداخت کند یعنی ماهی ۱۰۸۰ دلار، اما اگر اعتبار بالایی داشته باشد ۴ درصد سود یعنی ماهی ۹۵۴ دلار باید پرداخت کند. درواقع میتوان گفت اعتبار بالا ماهانه ۱۲۶ دلار برای وامگیرنده ذخیره میکند.
برای خرید خودروی نو در آمریکا برای گرفتن وام ۲۰هزار دلاری با اعتبار ۷۵۰ به بالا، نرخ سود ۹۹/ ۱ در مدت ۳۶ ماه یا ۶۰ ماه است. با اعتبار ۶۵۰تا۶۰۰ نرخ سود ۱۹/ ۳، با اعتبار ۶۴۹تا۶۰۰ نرخ سود ۷۹/ ۵ و با اعتبار ۵۹۹ تا ۵۷۹ نرخ سود ۰۹/ ۸ است که تنها با طول مدت ۶۰ ماهه میتوانند وام دریافت کنند. اعتبار پایینتر از ۵۷۹ نمیتواند وامی دریافت کند.
در کانادا طیف نمره اعتباری بین ۳۰۰ تا ۹۰۰ است که اعتبار بالای ۶۵۰ نمره اعتباری جادویی خوانده میشود و افرادی که دارای این اعتبار هستند، میتوانند با نرخ سود کمتر از هر نوع وامی بهرهمند شوند. در آفریقای جنوبی با نمره اعتباری کمتر از ۶۰۵ هیچ وامی تعلق نمیگیرد و اعتبار ۶۶۷ به بالا، کمترین میزان ریسک را دارند که دارندگان این اعتبارات از مزایای خاصی بهرهمند میشوند. در این کشور نرخ بهره وامها برای مشتریان معتبر از ۴/ ۱ درصد شروع میشود و بسته به تغییر درجه اعتبار این نرخ تغییر پیدا میکند.درمجموع تجربه کشورهای مختلف نشان میدهد بسته به اعتبار طیفی از نرخهای بهره تعیین شده است. نرخهایی که از حداقل شروع میشود و برای برخی افراد و برخی استقراضها تا بالای ۲۰ درصد نیز در نوسان است.
ارسال نظر