اوباما خبرداد
بررسی نگرانی‌های ایران درباره اجرای برجام
گروه دیپلماسی: در شرایطی که تلاش آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان برای تحریم‌های موشکی ایران توسط شورای امنیت با ناکامی مواجه شد، باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه با نمایندگان ۱+۵ و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره روند اجرای برجام گفت‌وگو کرد. رئیس‌جمهور آمریکا در این نشست گفت که ایالات‌متحده و متحدانش اقداماتی را برای کمک به ایران با هدف بهره‌مندی از مزایای توافق هسته‌ای از جمله تسهیل تجارت و معاملات بانکی اتخاذ می‌کنند. اوباما با تاکید براینکه به جریان افتادن مبادلات تجاری شرکت‌ها با ایران، نیازمند گذر زمان و اعتماد شرکت‌ها از پابرجایی این توافق‌نامه است، تاکید کرد: «در ماه‌های آینده شرکت‌ها به این اعتماد خواهند رسید که مبادلات با ایران، ریسک و بار حقوقی در برنخواهد داشت.
عکس: شورای روابط خارجی آمریکا
گروه دیپلماسی: در شرایطی که تلاش آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان برای تحریم‌های موشکی ایران توسط شورای امنیت با ناکامی مواجه شد، باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه با نمایندگان ۱+۵ و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره روند اجرای برجام گفت‌وگو کرد. رئیس‌جمهور آمریکا در این نشست گفت که ایالات‌متحده و متحدانش اقداماتی را برای کمک به ایران با هدف بهره‌مندی از مزایای توافق هسته‌ای از جمله تسهیل تجارت و معاملات بانکی اتخاذ می‌کنند. اوباما با تاکید براینکه به جریان افتادن مبادلات تجاری شرکت‌ها با ایران، نیازمند گذر زمان و اعتماد شرکت‌ها از پابرجایی این توافق‌نامه است، تاکید کرد: «در ماه‌های آینده شرکت‌ها به این اعتماد خواهند رسید که مبادلات با ایران، ریسک و بار حقوقی در برنخواهد داشت.» به گزارش خبرگزاری تسنیم، رئیس‌جمهور آمریکا گفت که بازگشت ایران به اقتصاد جهانی زمانبر خواهد بود.
اوباما در کنفرانس خبری بعد از اجلاس امنیت هسته‌ای تاکید کرد: «ما قصد داریم تا با متحدانمان برخی از نگرانی‌هایی را که ایران ابراز داشته، مورد توجه قرار دهیم.» به گزارش بلومبرگ، رئیس‌جمهور آمریکا با بیان اینکه نگرانی‌های مطرح شده از طرف ایران بررسی و در این زمینه همکاری‌های لازم با ایران انجام خواهد شد، گفت: «ایرانی‌ها مجبور نیستند که فقط از معاملات دلاری استفاده کنند، بلکه می‌توانند از طریق موسسات اروپایی هم معاملات خود را به انجام رسانند.» همزمان نشریه وال‌استریت ژورنال روز گذشته در گزارشی که به سخنان اوباما و تصمیمات جدید دولت آمریکا درباره تسهیل مبادلات ایران اختصاص داشت با اشاره به این سخن اوباما که دولت آمریکا مشغول کار روی برخی از نگرانی‌های مطرح شده از سوی ایران در مورد موانع تحقق رفع تحریم‌هاست، نوشت: «بنا به گفته مقامات آمریکایی گر چه هنوز ارتباط مستقیم بین بانک‌های ایرانی و آمریکایی میسر نیست، اما لازم نیست که بانک‌های ایرانی برای حل این موانع به معاملات دلاری روی بیاورند، بلکه می‌توانند با موسسات مالی اروپایی، مبادلات خود را انجام دهند.»
در این نشست رئیس‌جمهور آمریکا اظهار کرد که غیبت ایران در تجارت جهانی به این معنا است که جذب سرمایه‌گذاری خارجی این کشور زمانبر خواهد بود. به گزارش «ایسنا» به نقل از وال استریت ژورنال، به گفته اوباما، چندماه طول خواهد کشید تا کمپانی‌ها و دپارتمان‌های قانونی آنها احساس اطمینان کنند و مشکلاتی برای دیگر شرکت‌ها در صورت انجام فعالیت تجاری با ایران وجود نخواهد داشت. بر اساس این گزارش، وزارت خزانه‌داری ایالات‌متحده به‌طور خاص به دنبال ایجاد راهنمای کلی سرمایه‌گذاری مشخص‌تر برای ایران است. برخی از مقامات آمریکایی اعلام کرده‌اند که کابینه اوباما می‌تواند برای معاملات بانکی به ایران کمک کند. او ادامه داد: «ایران باید آنچه را که هر کشوری در دنیا می‌فهمد درک کند و آن این است که شرکت‌ها می‌خواهند جایی بروند که احساس امنیت کنند؛ جایی که شاهد مجادلات گسترده نباشند؛ جایی که آنها بتوانند اطمینان یابند که معاملات به‌صورت عادی انجام می‌شود و این اسبابی است که ایران باید آن را ترتیب دهد.» پیش از این «ماری هارف» مسوول ارتباطات وزارت خارجه آمریکا هدف از این نشست را «بررسی پیشرفت صورت گرفته در اجرای توافق هسته‌ای» با ایران اعلام کرده بود. رسانه‌های غربی می‌گویند هراس شرکت‌ها و بانک‌های اروپایی از جریمه شدن از سوی آمریکا موجب شده تا آنها با وجود رفع تحریم‌ها نسبت به همکاری با ایران بی‌میل باشند.در عین حال اوباما با اشاره به برنامه موشکی ایران و توافق هسته‌ای گفت: «ایران تاکنون نص صریح توافق هسته‌ای را رعایت کرده است؛ اما روح این توافق، ایران را ملزم می‌کند که به جامعه جهانی و شرکت‌های تجاری نشانه‌هایی را ارسال کند مبنی بر اینکه این کشور قصد ندارد در اقدامات تحریک‌آمیزی که باعث وحشت شرکت‌ها می‌شود، دخالت کند.» او با تکرار برخی از ادعاهای پیشین گفت:«زمانی که ایرانیان موشک‌های بالستیک با شعار نابودی اسراییل پرتاب می‌کنند، شرکت‌های تجاری را مشوش می‌سازند.»
تایید انجام تعهدات ایران توسط آژانس
باراک اوباما همچنین در این سخنان بار دیگر تاکید کرد که بر اساس گزارش‌های ارائه‌شده اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به 1+5، ایران طبق گام‌های اجرایی تعیین شده، عمل کرده است و در نتیجه همه تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران لغو شده است. مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بعد از نشست سران و نمایندگان 1+5 با حضور «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجه اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ایران تعهدات خود را فراتر از توافق‌نامه رسمی با آژانس اجرا کرده است.» به گزارش «ایرنا» یوکیا آمانو با تاکید بر اینکه در حال حاضر ایران زیر نظر قوی‌ترین نظام بازرسی هسته‌ای در جهان است، افزود: «این کشور نه تنها موافقت‌نامه پادمان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بلکه پروتکل الحاقی را به‌صورت شفاف و حتی فراتر از تعهدات خود تحت توافق‌نامه رسمی خود با آژانس اجرا کرده است.» او که با هدف حضور در نشست امنیت هسته‌ای در واشنگتن به آمریکا سفر کرده بود، گفت: «در دیدار مشترک خود با روسای جمهوری چین، فرانسه و آمریکا، نخست‌وزیر بریتانیا، رئیس شورای اروپا، وزیر دفاع آلمان، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و همچنین سفیر روسیه در آمریکا، بر تعهدات مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران تحت طرح جامع اقدام مشترک (برجام) که مورد تایید آژانس است، تاکید کردم.»
هشدار به اوباما
در حالی که دولت باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا در حال بررسی کاهش محدودیت‌های مالی علیه ایران است تا زمینه برای معاملات تجاری ایران بر پایه دلار تسهیل شود، قانون‌گذاران آمریکایی همچنان بر سر راه تلاش دولت اوباما در این زمینه مانع تراشی می‌کنند و برخی قانون‌گذاران خشمگین از این مساله می‌گویند که چنین اقدامی باعث می‌شود تهران بیش از آنچه حق آن است از موافقت‌نامه هسته‌ای سال گذشته سود ببرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از آسوشیتدپرس، پل رایان رئیس مجلس نمایندگان آمریکا روز پنج‌شنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «کمترین چیزی که می‌توان گفت این است که گزارش‌های منتشر شده در این باره بسیار نگران‌کننده است. با توجه به اینکه ایران با آزمایشهای موشکی بالستیک خود به تضعیف روح موافقت‌نامه هسته‌ای این کشور ادامه می‌دهد، دولت اوباما باید از مسیر کمک به باز شدن راه‌های تجارت برای این کشور کنار برود. رئیس‌جمهور باید چنین ایده‌ای را متوقف کند.»
ناکامی دوباره برای تحریم موشکی ایران
اما ادعاهایی که در مورد برنامه‌های موشکی ایران مطرح می‌شود نیز تاکنون نتوانسته تندروهای غربی را به نتایج مورد نظر آنها برساند. پس از نامه 4 کشور ایالات‌متحده آمریکا، بریتانیا، آلمان و فرانسه برای رسیدگی به آزمایشهای موشکی اخیر ایران، جمعه شب نشستی در این رابطه در شورای امنیت و پشت درهای بسته برگزار شد که نتیجه‌ای در پی نداشت. به گزارش عصر ایران به نقل از خبرگزاری رویترز، آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان به‌عنوان 4 کشور طرف مذاکره ایران در گروه 1+5 با ارسال نامه‌ای به سفیر اسپانیا در شورای امنیت به‌عنوان رئیس دوره‌ای این شورا با ادعای اینکه آزمایشهای موشکی اخیر ایران سرپیچی از قطعنامه 2231 این شورا در منع انجام آزمایشهای موشکی بالستیک از سوی ایران است، از شورای امنیت خواستند «پاسخی مناسب» به این اقدام ایران نشان دهد. نسخه‌ای از این نامه به بان‌کی‌مون، دبیر کل سازمان ملل متحد نیز ارسال شده است. این در شرایطی است که شورای امنیت سازمان ملل متحد درجلسه‌ای که جمعه شب در بررسی آزمایشهای موشکی ایران انجام شد، به جمع‌بندی نرسید. در واقع تلاش آمریکا، فرانسه و بریتانیا برای صدور بیانیه علیه آزمایشهای موشکی ایران ناکام ماند. اواخر اسفندماه نیز تلاش کشورهای غربی در شورای امنیت برای صدور قطعنامه «شورای امنیت» علیه آزمایشهای موشکی ایران با شکست مواجه شد؛ زیرا فاقد مبنای قانونی بود. جلسه روز دوشنبه 25 اسفند ماه 94 شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی آزمایشهای موشکی اخیر جمهوری اسلامی ایران نیز پایان خوشی برای حامیان تحریم ایران در پی نداشت. همچنان که فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در همان زمان گفت که هیچ‌یک از وزیران امور خارجه این اتحادیه خواستار تحریم ایران برای برنامه موشکی‌اش نشده‌اند. روسیه نیز در موضعی ثابت همواره اعلام کرده است که آزمایش موشکی ایران، نقض قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل نیست.
جنجال‌آفرینی تبلیغاتی
ادعاهای کشورهای غربی درخصوص برنامه‌های موشکی ایران همواره با واکنش مقامات ایران مواجه شده است. علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی روز گذشته در سخنانی گفت: «هیچ‌کدام از موشک‌های بالستیک تولید شده از سوی ایران، برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی نشده‌اند، بنابراین ماجراجویی‌های جدید غربی‌ها هیچ مبنای حقوقی نداشته و تنها یک جنجال آفرینی تبلیغاتی است.» لاریجانی با بیان اینکه در این اقدامات غربی‌ها سوءنیت وجود دارد، افزود: «همان زمانی که بحث برچیده شدن قطعنامه‌های ظالمانه مطرح بود، این موضوع از سوی کشورهای غربی به میان آمد که بحث موشک‌های بالستیک ایران نیز باید شامل تحریم باشد. آنها اصرار داشتند که این موضوع در قطعنامه جدید گنجانده شود که موشک‌هایی که قابلیت حمل سلاح هسته‌ای را دارند، باید شامل تحریم‌ها شوند، اما جمهوری اسلامی زیر بار این خواسته نرفت.» رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این موضوع که ایران از طراحی موشک‌هایی با کاربرد هسته‌ای پرهیز کرده و جمهوری اسلامی به این مساله پایبند است، گفت: «ادعاها و مساله‌سازی جدید غربی‌ها نشان‌دهنده آن است که آنها یا تازه از خواب بیدار شده‌اند یا به دنبال بهانه‌گیری جدید هستند.» همچنین حمید بعیدی‌نژاد، مدیر کل سیاسی و امنیت بین‌الملل وزارت امور خارجه نیز روز پنج‌شنبه در یادداشتی در صفحه تلگرام خود نوشت: «برجام هیچ ارتباطی با بحث موشکی و بنیه دفاعی کشور ندارد، متاسفانه برخی افراد کماکان بر ارتباط مستقیم بحث موشکی با برجام اصرار دارند.»
تحریم‌های غیرهسته‌ای
از سوی دیگر وندی شرمن، سرپرست سابق تیم مذاکره‌کننده آمریکا در مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 روز پنج‌شنبه در یادداشتی خواستار آن شده که جهان «برای همیشه» خود را برای پایبند نگه داشتن ایران به «برجام» متعهد بداند. شرمن در این یادداشت در روزنامه «یو‌اس‌ای تودی» که به مناسبت برگزاری نشست امنیت هسته‌ای در واشنگتن منتشر شد، نوشت: «اول از همه، جهان باید نه فقط امسال، بلکه برای همیشه متعهد به تضمین این باشد که ایران به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پایبند خواهد ماند.» شرمن در ادامه تاکید کرد: «اجرای توافق هسته‌ای، شروعی محکم و استوار داشته اما اثبات اثربخشی آن در اقداماتی خواهد بود که برای دوران طولانی دوام دارند.»
به گزارش خبرگزاری فارس، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای سابق آمریکا خواستار آن شده که جامعه جهانی، ضمن رفع تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران وارد کردن هزینه به این کشور در حیطه‌های دیگر نظیر موارد ادعایی حمایت از تروریسم، حقوق بشر و برنامه موشکی را ادامه دهد. او در ادامه ادعاهای بی‌اساس خود نوشته‌است: «جامعه بین‌الملل باید در همان حال که در زمینه رفع تحریم‌های هسته‌ای، رفتار مناسب نشان می‌دهد، از (تحمیل) تبعات به ایران برای حمایت این کشور از تروریسم، موارد نقض حقوق بشر و توسعه فناوری‌های موشکی قادر به حمل سلاح‌های هسته‌ای یا قادر به تهدید منطقه، اطمینان حاصل کند.»
ارسال نظر