دست رد عربستان به سینه پاکستان
گروه دیپلماسی: پس از فعال شدن میانجی‌ها میان ایران و عربستان که با سفر نواز شریف نخست‌وزیر پاکستان به ریاض و تهران رسما کلید خورد، یک روزنامه پاکستانی روز دوشنبه نوشت که وزیر امور خارجه عربستان گفته است هیچ گونه میانجیگری از سوی پاکستان میان تهران و ریاض در کار نیست. همزمان سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز گفت که موفقیت هر تلاش و میانجیگری منوط به تغییر سیاست عربستان سعودی است. به‌نظر می‌رسد که دو کشور تا رسیدن به مرحله تماس و گفت‌وگو فاصله زیادی دارند و هرگونه ایفای نقش از سوی میانجی‌ها منوط به پذیرش آن از سوی تهران و ریاض است. در همین ارتباط، روزنامه انگلیسی زبان «نیشن» پاکستان به نقل از رسانه عربی «گلف نیوز» نوشت: «عادل الجبیر که برای شرکت در کنفرانس همکاری‌های هند و اعراب به منامه پایتخت بحرین سفر کرده، روز گذشته گفته است تا زمانی که ایران پاسخ مثبت ندهد، میانجیگری در کار نخواهد بود.» وزیر خارجه عربستان به صراحت اشاره نکرده که منظورش از «پاسخ مثبت ایران» چیست. وزیر امورخارجه عربستان همچنین گفت که نخست‌وزیر پاکستان برای میانجیگری به تهران و ریاض سفر نکرده بود.

عادل الجبیر همچنین مجددا ایران را حامی تروریسم خواند و خواستار دخالت نکردن ایران در امور داخلی کشورهای حوزه خلیج فارس شد. روابط میان ایران و عربستان به‌دنبال اعدام شیخ باقر النمر روحانی مبارز عربستانی و به‌دنبال آن حمله به سفارتخانه و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد دچار تنش شده است و هر روز ابعاد جدیدتری به خود می‌گیرد. در همین حال، روز یکشنبه و همزمان با ادعاهای وزیر خارجه عربستان علیه ایران، محمد نواز شریف نخست‌وزیر پاکستان نیز در لندن در گفت‌وگو با خبرنگاران گفته است که کشورش همچنان علاقه‌مند به ادامه روند میانجیگری میان ایران و عربستان است و برای ادامه این روند، منتظر است تا پاسخ تهران و ریاض را دریافت کند. به گزارش رادیو دولتی پاکستان، نواز شریف یکشنبه بار دیگر بر تمایل کشورش برای ادامه روند میانجیگری میان ایران و عربستان تاکید کرد و گفت: «با هر دو طرف صحبت کرده‌ایم و منتظر دریافت پاسخ از سوی تهران و ریاض هستیم.» او اظهار کرد: «به محض دریافت پاسخ تهران و ریاض به پیشنهادهای پاکستان، روند میانجیگری برای کاهش تنش میان دو کشور را ادامه خواهیم داد.»

نواز شریف تاکید کرد: «ابتکار میانجیگری میان ایران و عربستان، ابتکاری کاملا پاکستانی است و کسی از ما نخواسته که چنین نقشی ایفا کنیم.» روزهای دوشنبه و سه‌شنبه هفته گذشته نخست‌وزیر پاکستان به همراه فرمانده ارتش این کشور به ترتیب به ریاض و تهران سفر کردند و نواز شریف بعد از دیدار با حسن روحانی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که با طرف ایرانی برای تعیین نماینده ویژه با هدف پیگیری روند میانجیگری به توافق رسیده‌ایم و از عربستان نیز خواهم خواست تا نماینده ویژه خود را برای این امر تعیین و معرفی کند. همچنین یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا، روز جمعه در پی سفر جان کری به ریاض اعلام کرد آمریکا امیدوار است که عربستان سعودی روابط دیپلماتیک‌اش با تهران را برقرار کند.


تغییر رفتار عربستان

همزمان با اظهارات عادل الجبیر، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست خبری روز گذشته خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره سفر نواز شریف به تهران و ریاض و تلاش‌های وی برای میانجیگری بین دو کشور و موضع ایران در این خصوص ابراز کرد: «نواز شریف در سفر خود به ایران و عربستان مسائل مختلفی را دنبال کردند و برای میانجیگری بین عربستان و جمهوری اسلامی ایران هم اعلام آمادگی کردند. ما به صراحت اعلام کردیم که از مساعی جمیله و نیات حسنه کشورهای دوست استقبال می‌کنیم، اما موفقیت هر تلاش و میانجیگری منوط به تغییر سیاست عربستان سعودی است.» جابری‌انصاری با اشاره به سیاست بحران‌آفرینی و تنش‌آفرینی متعمدانه سعودی‌ها ابراز کرد: «هر اتفاق دیگر درباره این سفر منوط به اراده روشن عربستان سعودی برای حل اختلافات است. عربستان رابطه را قطع کرده و برای هر تغییر این عربستان است که باید اعلام آمادگی کند و تا این لحظه هیچ علامتی در این زمینه مشاهده نشده است.»


عدم گفت‌وگو با عربستان در داووس

او همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره اخبار منتشر شده درخصوص درگیری لفظی وزیر امورخارجه ایران با ترکی فیصل در داووس ابراز کرد: «در اجلاس مجمع جهانی اقتصادی داووس نشست‌های مختلفی برگزار شد و خبری که در این خصوص منتشر شده اشاره به برخی بحث‌ها بین شرکت‌کنندگان در نشست خاصی بود که توسط دی‌میستورا در حاشیه این اجلاس برگزار شد.» سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: «هیچ گفت‌وگوی دوجانبه‌ای در این زمینه وجود نداشته و در چنین نشست‌هایی شرکت‌کنندگان نظرات خود را بیان می‌کنند. در عین حال این خبر بیش از اندازه و واقعیت خودش بزرگ نمایی شده است.» براساس گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، در نشستی که روز چهارشنبه هفته گذشته درباره فرآیند صلح سوریه در داووس برگزار شده بود، ظریف و فیصل با یکدیگر به مشاجره پرداخته‌اند. یکی از افراد حاضر در این جلسه که نخواست نامش فاش شود گفت: «این جلسه‌ای بود که هیچ‌یک از طرفین به صحبت‌های طرف مقابل توجه نمی‌کرد. در جلسه مذکور «استفان دی میستورا» نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، نیز حضور داشته است.» به نوشته رویترز، ظریف در این نشست عربستان را متهم کرده با صرف میلیون‌ها دلار و لابی با اعضای کنگره و مقامات مختلف آمریکا سعی کرده تا توافق هسته‌ای ایران را از مسیر خارج کند. به گفته حاضران فیصل در این نشست چنان تند صحبت کرده که موجب حیرت حاضران شده است. فیصل در این نشست مدعی شده که «بشار اسد» مردم خود را می‌کشد و ایران نیز با اعزام دست کم ۱۰ هزار نیرو به سوریه از وی حمایت می‌کند.


عدم تغییر فضای استراتژیک روابط ایران و آمریکا

جابری‌انصاری همچنین در ادامه نشست خود با خبرنگاران در پاسخ به سوال دیگری درباره اظهارات جان کری در عربستان سعودی و تداوم تلاش‌های او برای ایران‌هراسی در منطقه ابراز کرد: «توافق هسته‌ای برجام یک توافق در یک موضوع خاص بوده و فضای استراتژیک روابط ایران و آمریکا تغییر نکرده است.» او ادامه داد: «طبیعی است آمریکا سیاست خود را دنبال می‌کند و ایران هم راهبردهای اساسی خود را در سیاست خارجی پیگیری می‌کند و درجاتی از اختلاف نظر به دلیل تفاوت راهبردهای دو کشور وجود دارد. در عین حال هر اظهارنظری را باید در مکان خود و در اندازه آن مورد توجه قرار داد.»


درخواست کمک کری از ایران

همچنین جابری انصاری، پیرامون ربوده شدن سه آمریکایی در عراق گفت: «جان‌کری از ظریف خواسته تا برای آزادی سه آمریکایی ربوده شده در عراق کمک کند، اگر توانایی مساعدت داشته باشیم و در صورت تایید مجاری ذی‌ربط، کمک خواهیم کرد.» او با اشاره به مساعدت‌ها و کمک‌های انسان‌دوستانه جمهوری اسلامی ایران درمورد موارد مشابه در چند سال گذشته افزود: «مبادله اخیری که در ارتباط با زندانیان صورت گرفت، براساس همین نگاه و نگرش انسان‌دوستانه بود.»