بندر خشک اینچه برون؛ گامی به سوی توسعه حملونقل ریلی و منطقهای
پایانه مرزی اینچه برون با وسعت بالغ بر یک میلیون و ۶۴۸ هزار و ۱۹۵ کیلومتر مربع از شمال با کشورهای ترکمنستان، آذربایجان و ارمنستان، از غرب با ترکیه و عراق و از شرق با کشورهای پاکستان و افغانستان همسایه بوده و موقعیت ویژه جغرافیایی آن از شمال به دریای خزر و از جنوب به خلیجفارس و دریای عمان موجب شده، تا بهعنوان پل ارتباطی شرق به غرب آسیا در جایگاه ممتاز حملونقل بینالمللی قرار گیرد. هماینک کریدورهای ترانزیتی متعددی از جمله کریدورهای شمال-جنوب (غرب دریای خزر)، کریدور بینالمللی آسیا- اروپا، کریدور شرق- غرب (خلیجفارس- دریای مدیترانه)، کریدور اسلامآباد- تهران- استانبول و کریدور ایران- ترکمنستان- قزاقستان (شرق دریای خزر)، قلمرو ایران عبور و خاورمیانه را به آسیا و اروپا متصل میکند.
پایانه مرزی اینچه برون با وسعت بالغ بر یک میلیون و ۶۴۸ هزار و ۱۹۵ کیلومتر مربع از شمال با کشورهای ترکمنستان، آذربایجان و ارمنستان، از غرب با ترکیه و عراق و از شرق با کشورهای پاکستان و افغانستان همسایه بوده و موقعیت ویژه جغرافیایی آن از شمال به دریای خزر و از جنوب به خلیجفارس و دریای عمان موجب شده، تا بهعنوان پل ارتباطی شرق به غرب آسیا در جایگاه ممتاز حملونقل بینالمللی قرار گیرد. هماینک کریدورهای ترانزیتی متعددی از جمله کریدورهای شمال-جنوب (غرب دریای خزر)، کریدور بینالمللی آسیا- اروپا، کریدور شرق- غرب (خلیجفارس- دریای مدیترانه)، کریدور اسلامآباد- تهران- استانبول و کریدور ایران- ترکمنستان- قزاقستان (شرق دریای خزر)، قلمرو ایران عبور و خاورمیانه را به آسیا و اروپا متصل میکند.
امروزه استفاده از حملونقل ریلی در زمینه بار و مسافر در دنیا بهدلیل مزیتهای آن رو به توسعه بوده و گرانی حملونقل هوایی، نارسایی شبکه حملونقل جادهای بهویژه ضریب ایمنی پایین راهها و از طرف دیگر کاهش ۷ برابری مصرف سوخت، ۵۰ برابر ایمنی بیشتر، ۲۰ برابر آلودگی کمتر، سهم ناچیز در آلودگی صوتی، ظرفیت جابهجایی بالاتر، رفاه و راحتی بیشتر، استهلاک و هزینه تعمیر و نگهداری کمتر و صرفه اقتصادی بالا موجب شده تا کشورهای پیشرفته و پرجمعیت دنیا نسبت به سرمایهگذاری و توسعه شبکه ریلی خود بیش از گذشته اقدام کنند. همانطور که میدانیم بندر خشک، منطقهای است در داخل کشور با دسترسی به شبکههای حملونقل، بهویژه راه آهن که در نزدیکی مراکز تجمع کالا و بهمنظور تجهیز آنها بهمنظور بهبود نظام حملونقل درکشور، تسهیل عملیات گمرکی، تسهیل تجارت آزاد بهمنظور ایجاد ارزش افزوده و تنظیم اقتصادی بازار است.
در حال حاضر در بسیاری از کشورها، بنادر خشک راهاندازی و نقش مهمی در بهبود و توسعه وضعیت حملونقل کالا بهویژه کالای کانتینری داشته و در کشورهای آمریکا، برزیل و کانادا در قاره آمریکا، اسپانیا، ایتالیا، آلمان، بلژیک، سوئد، فرانسه، فنلاند و هلند در اروپا، استرالیا و زلاندنو در اقیانوسیه، امارات متحده عربی، پاکستان، فیلیپین، کامبوج و هندوستان در آسیا و تانزانیا، در آفریقا انواع مختلفی از بنادر خشک راهاندازی شدهاند. ازجمله ویژگیهایی که اینچه برون استان گلستان را نامزد احداث بندرخشک کرده، آب و هوای خشک این منطقه است که امکان نگهداری کالاها بدون نگرانی درآن میسر و زمینهای گسترده و بایر اطراف ایستگاه میتواند ظرفیتی برای ساخت انبارها، سیلوها و احداث مراکز دپوی بار، با نرخ ارزانتری نسبت به زمینهای بنادر و مراکز مشابه در اختیار قرار گیرد و اینچه برون را به بزرگترین هاب انبارهای منطقه برای توزیع کالاهای بازرگانان و واردات مواد اولیه مورد نیاز واحدها و مجتمعهای صنعتی منطقه آزاد تجاری و صنعتی اینچه برون تبدیل کند.
از مهمترین اهداف راهاندازی بنادر خشک میتوان به کاهش تقاضای نیاز به استفاده از اراضی حاشیه ساحل، افزایش کارآیی حملونقل، بـهـبـود وضعیت زیرساختهای مرتبط با حملونقل، بهبود وضعیت مالی و اقتصادی، افـزایـش سرمایهگذاری مستقیم کشورهای خارجی و موارد دیگر اشاره کرد. با توجه به برنامهریزیهای بهعمل آمده تعداد واگن تعویض بوژی شده در افق ۱۴۱۴ در منطقه اینچه برون به تعداد ۵۷۵ دستگاه واگن در روز است که برای انجام عملیات، نیاز به احداث ۱۰ خط تعویض بوژی و تعداد ۱۱ هزار دستگاه بوژی دارد. طبق پیشبینیهای انجام شده در سال ۱۴۱۴، میزان ۳۶ میلیون تن بار بهصورت ترانزیت، واردات و صادرات از ایستگاه اینچه برون حمل خواهد شد که برابر قرارداد منعقده با شرکت RZD روسیه به مبلغ ۲/ ۱ میلیارد یورو با بازسازی و تغییرات انجام شده در زیرساختهای ریلی و برقی کردن خطوط، بهمیزان ۵/ ۱۷ میلیون تن از مسیر اینچه برون - گرمسار حمل و مابقی تقاضای بار برابر برنامهریزی انجام شده از مسیر گرگان به شاهرود و گرگان به مشهد قابل حمل است.
با محقق شدن حملونقل ۳۶ میلیون تن بار، بندرخشک اینچه برون به یک مرکز مهم صادرات، واردات و ترانزیت تبدیل و بهرهبرداری از این طرح بزرگ ریلی علاوهبر فراهم کردن زمینه ترانزیت کالا و مسافر در حجم انبوه بین کشورهای همسایه، موجب ارتقای مناسبات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در سطح بینالمللی خواهد شد. در همین راستا سیدمحمد احمدی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ترکمنستان که به همراه اعضای شورای حملونقل استان گلستان بهمنظور بررسی و شناسایی ظرفیتهای استانهای همجوار با کشور ترکمنستان ازایستگاه و خطوط ریلی اینچه برون بازدید کرده بود در این باره معتقد است؛ خطوط ریلی شمال شرق ۲ نقش تاثیرگذاری در حوزه صادرات و ترانزیت کالا دارد. وی در این باره گفته بود که استان گلستان استانی مستعد و دارای ظرفیت و پتانسیلهایی است که میتواند به نوبه خود برای اقتصاد کشور نقش ایفا کند.
وی عنوان کرد:همه ما باید نیازها و ظرفیتهای کشورهای همسایه از جمله کشور ترکمنستان را شناسایی کنیم تا بتوانیم به بازارهای آنان بیش از پیش ورود پیدا کنیم و در حوزه اقتصادی و صادرات فعالتر و پویاتر عمل کنیم که خطوط ریلی این حوزه (حوزه ریلی شمال شرق ۲) نیز میتواند نقش تاثیرگذاری در حوزه صادرات برای شرکتها و تجار و بازرگانان داشته باشد. محمدرضا قربانی، مدیرکل راه آهن شمال شرق ۲ نیز با بیان این مطلب که یکی از مهمترین پروژههای اداره کل راه آهن شمال شرق ۲ احداث بندر خشک اینچه برون است، عنوان کرد: بندر خشک اینچه برون در زمینی به مساحت ۱۲۵۰ هکتار و با برآورد اعتبار مورد نیاز ۵ هزار میلیارد ریال ایجاد خواهد شد که با بهرهبرداری از آن بهتدریج تا ۳ هزار فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم در منطقه ایجاد میشود. قربانی به ترانزیت محموله نفت کوره و مازوت، افزایش ۵ کیلومتر خطوط ریلی در محوطه ایستگاه اینچه برون و بازسازی کارخانههای تعمیرات اساسی واگن بندر ترکمن نیز اشاره کرد و افزود: اجرای پروژه احداث خط دوم محور بندر گز به ایستگاه راهآهن سبز دشت بهطول ۳۵ کیلومتر یکی دیگر از اقدامات در حال اجرای این اداره کل است که با اتمام این پروژه سرعت قطارها به ۱۴۰ کیلومتر افزایش مییابد و انشاءالله این پروژه مهم در دهه فجرافتتاح خواهد شد. وی بیان میکند: ما برای صادرات ریلی با مشکلاتی مواجه بودیم که با جذب اعتبار و تلاشهای مجموعه این اداره کل توانستیم زیرساختهایی از جمله برنامهریزی و ایجاد محوطههای بارگیری و... برای بازرگانان و شرکتها ایجاد کنیم تا بتوانند محمولههای خود را به کشورهای شمالی و CIS صادر کنند.
ارسال نظر