پایان خوب سال بد

در این چند روز نظرات متعددی درباره آلبوم خراسانیات در رسانه‌ها منتشر شد و گمانه‌زنی‌های متعددی صورت گرفت. اما این گمانه‌زنی‌ها را همایون شجریان با توضیحی درباره این اثر متوقف کرد. همایون در صفحه شخصی‌اش درباره آلبوم «خراسانیات» نوشت: «آلبوم «خراسانیات» کار مشترک و شنیده‌نشده از پدر و زنده‌یاد استاد پرویز مشکاتیان است که پس از یک سال زحمات آوای مشکاتیان عزیز (طراحی) و جناب رادمان توکلی مهربان (هماهنگی کلیه امور میکس و انتشار) و همچنین جناب غلامرضا صادقی (میکس و مسترینگ) برای آماده‌سازی آن به جهت انتشار در سال ۹۸، در ۱۹ اسفندماه امسال تقدیم حضورتان می‌شود. کلیت کار حال و هوایی از خراسان دارد و همچنین تصانیف آن روی اشعار ملک‌الشعرای بهار ساخته و خوانده شده است. ضبط آلبوم «خراسانیات» مربوط به سال ۱۳۶۵ است و از آنجا که ساز و آواز این مجموعه ضبط نشده بود و پدر هم امسال در شرایط خواندن و تکمیل آن نبودند، یک ساز و آواز از کنسرت آلمان ایشان به همراه ساز استاد مشکاتیان و بر شعر باباطاهر به این مجموعه اضافه شد. این ساز و آواز اجرای صحنه است که در سال ۱۹۸۹ در یکی از شهرهای آلمان اجرا شده است.»

این توضیح نشان می‌دهد که آثار منتشر نشده از اجراهای مشترک مشکاتیان و شجریان بیش از آن‌چیزی است که تصور می‌شود. همکاری این دو استاد از پیش از انقلاب آغاز و در دهه ۶۰ گسترده‌تر شد، آلبوم‌های به یادماندنی «بیداد»، «آستان جانان»، «سر عشق» و «دود عود» نتیجه این همکاری کم‌نظیر هستند. از اواخر این دهه، رابطه شجریان و مشکاتیان کمرنگ می‌شود و در نتیجه مشکاتیان کنسرت افشاری مرکب خود را که با شجریان در پاریس به روی صحنه برده بود با صدای ایرج بسطامی در ایران منتشر می‌کند. با این حال در اوایل دهه هفتاد نیز آلبوم‎های «گنبد مینا» در سال ۱۳۷۳ و «جان عشاق» در سال ۱۳۷۴ منتشر شدند.

شجریان و مشکاتیان از اوایل دهه هفتاد همکاری چشمگیری با هم نداشتند. «قاصدک» واپسین همکاری شجریان و مشکاتیان بود. آلبومی که به دلایل متعدد هرگز در ایران امکان انتشار کامل و با کیفیت مناسب را پیدا نکرد. در سال‌های آغازین دهه هفتاد ارتباط خانوادگی و عاطفی این دو هنرمند برای همیشه می‌گسلد. به‌طوری که به گفته شجریان علت انتشار نیافتن آلبوم قاصدک تا سال‌های سال همین اختلاف‌ها بود. آلبوم قاصدک با محوریت اشعار سعدی و اخوان ثالث در دستگاه ماهور و در کنسرت‌های اروپا سال ۷۲ و ۷۳ اجرا شده بود. این آلبوم نهایتا در سال ۹۴ در خارج از کشور منتشر شد، اما گویا انتشار آن در ایران همچنان با دشواری‌هایی مواجه است.باری تنش در روابط این دو هنرمند برجسته، حاشیه‌های بسیاری ایجاد کرد. با این همه اختلاف‌ها تا سال ۱۳۸۶ طول کشید. در این سال از سویی مشکاتیان درکنسرت شجریان در تهران شرکت ‌کرد و از دیگر سو شجریان در مراسم جشن خانه موسیقی لوح تقدیر یک عمر فعالیت هنری را به‌دست مشکاتیان ‌داد.اما دوران آشتی و دوستی دوباره طولی نکشید. پرویز مشکاتیان در ۲۹ شهریور سال ۱۳۸۸ در سن ۵۴ سالگی بر اثر نارسایی قلبی درگذشت و جامعه هنری ایران را تا همیشه داغدار خودش کرد تا آخرین آثار مشترکش با شجریان به همان اجراهای زنده سال‌های دهه ۶۰ محدود شود.

20093_370