کاهش تعهدات ایران در برجام

هرچند جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا هدف از ارسال ناوگروه لینکلن را ارسال پیامی روشن به حکومت ایران دانست و در بیانیه‌ای اعلام کرد «آمریکا قصد جنگ با ایران را ندارد، اما کاملا آماده واکنش نشان دادن به هرگونه حمله‌ای چه از سوی سپاه پاسداران، نیرو‌های نظامی متعارف ایران یا گروه‌های نیابتی است»اما انتشار این بیانیه واکنش‌های زیادی در پی داشت. وندی شرمن، مذاکره‌کننده ارشد آمریکا در گفت‌وگو‌های هسته‌ای، در واکنش به بیانیه هشدار نظامی به ایران که جان‌بولتون منتشر کرد، در توییتی نوشت «بولتون ما را به جنگ با ونزوئلا و ایران می‌برد؟ هیچ جنگی نبوده که بولتون از آن حمایت نکرده باشد. ترامپ کجاست؟» در همین حال سردار سلیمانی با انتشار کلیپی تاکید کرد که «دشمن توان مقابله نظامی با ما را ندارد.» تحرکات اخیر آمریکا در شرایطی صورت گرفته که فرمانده ارتش هفته گذشته خواستار آمادگی نیروهای نظامی ایران «به‌صورت شب حمله‌ای» شد.در همین حال مقام معظم رهبری هم در جمع معلمان و فرهنگیان آرایش دشمن را آرایش جنگی دانستند و خواستار آن شدند که ملت هم آرایش جنگی بگیرند. پس از این اظهارات بلافاصله هشتگ #آرایش_جنگی در فضای مجازی به راه افتاد و با فعال شدن هشتگ‌های #جنگ، #ترامپ و #فشار_روانی، یکی از کاربران در این باره نوشت: «کوچک‌ترین نشانه‌ای از درگیری بین ایران و آمریکا نیست، نه الان نه در ماه‌های آینده. الگوی ترامپ مبتنی بر جنگ روانی و فشار اقتصادی است».این در حالی بود که روز شنبه ایالات متحده آمریکا در راستای ادامه سیاست فشارهای حداکثری برایران، دو معافیت انتقال آب سنگین مازاد به عمان و مبادله اورانیوم غنی شده با کیک زرد را تمدید نکرد. اگرچه پیشتر برخی از مقامات خروج از «ان پی تی» را یکی از انتخاب‌های ایران در واکنش به رفتارهای ضدبرجامی آمریکا و سکوت و انفعال اروپا اعلام کرده بود اما روز چهارشنبه رئیس‌جمهور کشورمان از ارسال نامه‌ای مبنی بر «توقف اجرای برخی تعهدات جمهوری اسلامی ایران ذیل برجام» به سران کشورهای عضو برجام شامل آلمان، انگلیس، چین، روسیه و فرانسه از طریق سفرای آنها خبر داد.دراین نامه رئیس شورای امنیت ملی کشور خطاب به کشورهای باقی مانده در برجام حجت را تمام کرد و گفت«برجام نیاز به جراحی داشت و ایران از امروز به محدود نگه داشتن ذخایر اورانیوم غنی‌شده و آب‌سنگین تولید شده خود، تعهدی ندارد. ۵ کشور امضاکننده برجام درصورتی‌که ظرف ۶۰ روز نتوانند به تعهدات خود عمل کرده و منافع ایران را تامین کنند، با اقدامات بعدی ایران مواجه خواهند شد. شرایط برد-برد مورد قبول ما خواهد بود.» روحانی البته تاکید کرد« دو اقدام یکی افزایش عدم پایبندی به محدودیت غنی‌سازی ۵/ ۳ درصد خواهد بود و در اقدام بعدی نسبت به اراک هم تصمیم خواهیم گرفت تا اراک را تکمیل کنیم». وزیر امورخارجه کشورمان پس از این تصمیم در توییتی نوشت: «بعد از یک سال صبر، ایران اقداماتی را که آمریکا اجرای آنها را غیرممکن کرده بود، متوقف کرد.»  ظریف اضافه کرد: «اقدام ما در راستای برجام است و اروپا روزنه باریکی برای برگرداندن این وضعیت دارد». تصمیم کاهش تعهدات ایران واکنش‌های جهانی هم در پی داشت. وزیر دفاع فرانسه در واکنش به این اقدام گفتتمایل دارد ایران توافق هسته‌ای با قدرت‌های بزرگ جهانی را حفظ کند؛ ولی درصورتی که جمهوری اسلامی به تعهدات برجامی پایبند نباشد، گزینه مکانیزمی برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران ممکن است روی میز قرار گیرد. سخنگوی وزارت خارجه چین هم در واکنش به تصمیم ایران اعلام کرد توافق هسته‌ای باید کاملا اجرا شود و همه طرف‌ها مسوول اجرای کامل هستند. در همین حال پمپئو که در سفری غیرمنتظره راهی عراق شده بود در واکنش به این تصمیم گفت«به هر حال ایران یا در برجام هست یا نیست».با فعال شدن هشتگ# برجام در فضای مجازی یکی از کاربران اصولگرا نوشت«روحانی: احساس کردیم برجام به جراحی نیاز دارد.کاش به آقای رئیس‌جمهور اطلاع می‌دادند جراحی برای زنده‌هاست، مرده‌ها را باید دفن کرد!» فلاحت‌پیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم گفت: «ایران توپ برجام را در زمین اروپا انداخت. نتیجه آنکه تا دو ماه آینده عملا اعضای باقی‌مانده برجام دعوت به مذاکره با ایران شده‌اند. تا دو ماه آینده یا برجام تقویت یا خنثی می‌شود». لاوروف، وزیر خارجه روسیه هم اقدامات ایران در کنار گذاشتن بخشی از تعهدات برجامی خود را به «رفتارهای غیرمسوولانه» واشنگتن نسبت داد.