پیدا و پنهان فتنه در بصره عراق

پس از چند هفته آرامش نسبی در استان‌های جنوبی عراق، هفته گذشته موج تازه‌ای از تظاهرات در بصره به راه افتاد و مردم خشمگین این استان دوباره در اعتراض به بیکاری، گرانی و کمبود خدمات اولیه شهری به خیابان‌ها آمدند و پس از آتش زدن ساختمان استانداری با نیرو‌های امنیتی درگیر شدند. در پی این حوادث که منجر به کشته و زخمی شدن چندین نفر شد، مقامات محلی قوانین منع آمد و شد برقرار کردند و حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق، هم ضمن ابراز تاسف از کشته شدن برخی افراد، دستور رسیدگی به حوادث بصره را صادر کرد. اما این همه ماجرا نبود. در پی وخامت اوضاع، شامگاه جمعه معترضان شهر بصره، در یک حرکت مشکوک، به کنسولگری ایران در این شهر حمله کرده‌ و ساختمان آن را به آتش کشیدند. اگرچه پیش از آن کنسولگری از وجود کارکنان تخلیه شده بود اما ساختمان در آتش سوخت و بلافاصله تصاویر و فیلم‌های این آتش سوزی در فضای مجازی منتشرشد. همزمان با دست به دست شدن تصاویر مختلفی از این وقایع در شبکه‌های مجازی، ویدئو‌هایی از حضور معترضان در اطراف کنسولگری منتشر شد که شعار‌هایی در محکومیت نفوذ ایران در عراق سر می‌دادند. وزارت خارجه ایران ضمن واکنش شدید نسبت به این اقدام، خواستار مجازات فوری عاملان این حمله شد و نسبت به اقدامات مشکوک برای تخریب روابط میان دو کشور هشدار داد. از سوی دیگر همان شب، سفیر عراق به وزارت خارجه احضار و مدیرکل خلیج فارس این وزارتخانه ضمن ابراز تعجب از بی‌تحرکی پلیس بصره، دولت عراق را به اهمال در انجام وظیفه متهم کرد. درحالی‌که برخی مقامات و جریان‌های سیاسی عراق، حیدر العبادی را به بی‌کفایتی در برقراری نظم و امنیت متهم کرده و خواستار استعفای وی شدند، نخست‌وزیر عراق، خواستار تحقیق از یگان‌های امنیتی مسوول محافظت از مکان‌های دیپلماتیک شد. در همین حال مقتدی صدر رهبر جریان صدر در توییتی از نخست‌وزیر عراق که دوره قانونی مسوولیتش رو به پایان است، خواست اعتبارات تخصیص یافته به بصره را تامین کند تا عملیات خدمات ‌رسانی به این استان آغاز شود. نماینده آیت‌الله سیستانی هم به نقل از این مرجع تقلید شیعه در عراق سیاستمداران عراقی را مسوول وضعیت کنونی دانست. سلسله ناآرامی‌ها در شهر بصره عراق در حالی به خشونت گراییده که به دنبال انتخابات عراق در ماه مه، احزاب مختلف عراقی هنوز نتوانسته‌اند برای تشکیل دولت ائتلافی جدید به توافق برسند. برخی کارشناسان بر این باورند که تاخیر در تشکیل دولت و نامشخص بودن اینکه کدام گروه و ائتلاف شیعی تشکیل‌دهنده و پرچمدار فراکسیون اکثریت است، به همراه افزایش تنش و رقابت شدید میان گروه‌های سیاسی شیعه یکی از عوامل زمینه‌ساز تحولات اخیر بوده است. با این همه انتشار فیلم‌هایی از ورود معترضان به کنسولگری ایران در بصره که شامل صحنه‌هایی از تخریب وسایل و نیز به آتش کشیدن پرچم و ساختمان این کنسولگری بود، بلافاصله واکنش‌هایی در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی به راه انداخت و هشتگ‌های #کنسولگری_ایران، #فتنه_بصره، # عراق، # نحن_اخوه و #بعثی_برانداز_پیوندتان_مبارک ساخته شد. برخی کاربران از توطئه سعودی‌ها، اسرائیل و نیروهای بعثی برای تحت تأثیر قرار دادن روابط ایران و عراق خبر دادند. در همین زمینه یکی از کاربران درتوییتی نوشت « حمله به کنسولگری ایران در بصره‌ عراق یک پیام بیشتر ندارد: پروژه‌ ناموسی برای تیره کردن روابط ایران و عراق کاملا شکست خورده، این بار پروژه‌ آشوب در دستور کار قرار گرفته!» برخی دیگر از کاربران فضای مجازی هم هدف از کشیده شدن مشکلات معیشتی مردم بصره به آتش زدن کنسولگری ایران را طرح‌ریزی برای تحت تاثیر قرار دادن ایام محرم و راهپیمایی بزرگ اربعین حسینی دانستند. کاربری در این باره نوشت «این فتنه‌ها درمورد بصره عراق و مشهد نشان می‌دهد که آنها از پیاده‌روی اربعین در چهل‌سالگی انقلاب بیش از پیش واهمه دارند.» در همین رابطه سفیر ایران در بغداد گفت که هیچ مشکلی در نجف و کربلا وجود ندارد و زوار می‌توانند روال عادی سفر خود را داشته باشند. چه بسا نیامدن زوار و قطع ارتباط زوار به ایران و عراق خواست دشمنان ما باشد و نباید به این خواست تن بدهیم. کاربران دیگری به مزدور بودن معترضانی که کنسولگری ایران را به آتش کشیدند اشاره کردند و نوشتند«تهران و بصره ندارد، هر وقت بهش پول بدی می‌ریزه بیرون و همه چی رو تخریب می‌کنه، چون اون یه مزدوره!» در این میان حمید فرخ‌نژاد بازیگر سینما هم با انتشار فیلمی از هتک حرمت به پرچم ایران توسط مهاجمان به کنسولگری ایران در بصره در اینستاگرام نوشت «اینو گذاشتم که ببینیم و یاد بگیریم چقدر بی‌احترامی به پرچم یک کشور کار زشتیه.»  سخنگوی وزارت خارجه گفته که دیپلمات‌های ایرانی بلافاصله در ساختمان مناسب جدیدی مستقر و فعالیت خود را در این مکان آغاز کرده‌اند.