پیمانی برای  تضـعیف دلار

حتی بازار تازه از راه رسیده ارزهای دیجیتالی نیز تحت‌تاثیر دلار قرار دارند و بیشترین معاملات آنها از اسکناس آمریکایی نشات می‌گیرد. صندوق بین‌المللی پول، در گزارش‌های مختلف خود هر فصل سهم ارزهای رایج از ذخایر کشورها را منتشر می‌کند. نگاه به روند ترکیب‌بندی سهم ارزهایی که به‌عنوان ذخیره استفاده می‌شوند، اهمیت شاخص دلار در اقتصاد جهانی را نشان می‌‌دهد. آخرین آمار منتشر‌شده از سوی صندوق بین‌المللی پول که فصل چهارم سال ۲۰۱۷ میلادی را دربر دارد، از وجود ۱۱هزار و ۲۹۶ میلیارد دلار ذخایر ارزی که نزدیک به ۶هزار و ۱۲۵ میلیارد دلار آن به اسکناس آمریکایی وابسته است، حکایت دارد. سهم بالغ بر ۵۴ درصدی شاخص دلار در ذخایر کشور‌های مختلف، حساسیت جو حاکم بر این ارز را برای اقتصاد بین‌الملل نشان می‌دهد. اثرات نامطلوب تغییر ناگهانی ارزش دلار بر اقتصاد بین‌الملل، تاریخچه طولانی دارد. پس از آنکه قانون «استاندارد طلا» در سال ۱۹۷۱ لغو شد، دلار به‌عنوان محکم‌ترین پایگاه ارزی نام خود را بر پیشانی اقتصاد جهانی حک کرد. تغییرات هیجانی قیمت دلار از هر دو سو، توان ایجاد صدمات جدی در سطح بین‌المللی را دارد. تورم‌زایی و تورم‌زدایی تنها یکی از جنبه‌های اثر نامطلوب نوسان شدید دلار را شکل می‌دهند. در دهه ۱۹۷۰ میلادی که با تضعیف شدید شاخص دلار نسبت به سایر ارزهای رایج در آن زمان همراه بود، اقتصاد جهان به سمت تورم بالا سوق یافت. «پیمان پلازا» مهم‌ترین رویداد تضعیف نرخ ارز در سطح جهان به‌شمار می‌رود. این پیمان در شرایطی منعقد شد که ارزش دلار نسبت به سایر ارزها به‌شدت تقویت شده بود و تراز منفی تجاری آمریکا کاهش می‌یافت. در همین حین، اقتصاد سایر کشورهای پیشتاز دنیا با تاثیر از تقویت دلار در شرایط نابسامانی بودند. این وضعیت، باعث شد تا تاریخی‌ترین پیمان بین‌المللی برای جلوگیری از تقویت بیشتر دلار نسبت به ارزهای دیگر در سال ۱۹۸۵ میلادی بین کشورهای آمریکا، ژاپن، آلمان، فرانسه و انگلستان شکل بگیرد.

 

15 (4)