لری الیوت

«ترس‌و‌نفرت در بوئنوس‌آیرس»

«لری الیوت»، پژوهشگر اقتصادی، نویسنده، استاد مدعو دانشگاه هرتفوردشایر و عضو هیات دبیران روزنامه گاردین است. او آخرین پست وبلاگ خود را به بررسی شوک ارزی که پزو آرژانتین را به ضعیف‌ترین سطح تاریخی رساند، اختصاص داده است. تداوم این بحران ارزی تا حدی نگران‌کننده شد که «مائوریسیو ماکری»، رئیس‌جمهوری آرژانتین رسما اعلام کرد: «کمک گرفتن از صندوق بین‌المللی پول می‌تواند مفید باشد.»

واکنش بانک مرکزی آرژانتین به شوک ارزی سال ۲۰۱۸ میلادی که ارزش پزو در برابر دلار آمریکا را بالغ بر ۱۰ درصد کاهش داده بود در ۴ مرحله انجام شد. اولین گام مداخله از طریق تزریق ذخایر ارزی به بازار بود. در‌حالی‌که پزو ضعیف‌ترین سطح تاریخی خود را لمس می‌کرد، بیش از ۵ میلیارد دلار از ذخایر بانک مرکزی برای نجات پزو روانه بازار داخلی شد؛ اما این مداخله تاثیر لازم را نداشت. درواقع، ارز آرژانتینی با هر چرخش یک واحدی عقربه ساعت‌شمار، یک رکورد نزولی جدید به‌جا می‌گذاشت. اقدام دوم سیاست‌گذاران پولی، افزایش نرخ بهره برای مهار پزوی لجام‌گسیخته بود. در این مرحله، نرخ بهره از ۲۵/   ۲۷ درصد به ۲۵/   ۳۰ درصد افزایش یافت. این راهکار نیز مفید واقع نشد و پزو روز سه‌شنبه و چهارشنبه هفته گذشته بیش از ۸ درصد افت کرد. تنها ۶ روز پس از افزایش ۳ درصدی نرخ بهره، دومین رشد ۳درصدی نیز اعمال شد.

به این ترتیب، بانک مرکزی بحران‌زده، علاوه‌‌بر صرف ۵ میلیارد دلار از ذخایر ارزی، ظرف ۶ روز، نرخ بهره را ۶ درصد بالا برد تا بلکه بتواند از سقوط بیشتر پزو جلوگیری کند؛ اما تضعیف ۲ درصدی در روز بعد از دومین رشد نرخ بهره، دولت آرژانتین و وزارت خزانه را نیز وارد عمل کرد. ابزارهای پولی مالی، حریف کنترل رفتار هیجانی بازیگران بازار ارز داخلی نشده بود و اعتماد کافی در اذهان عمومی نسبت به بیانیه‌های بانک مرکزی وجود نداشت. با این حال، چهارمین مرحله تقابل با شوک ارزی با افزایش نرخ بهره بانکی به ۴۰ درصد اجرا شد. در طول بازه ۷ روزه، ۳ نوبت رشد نرخ بهره به میزان ۷۵/  ۱۲ درصد شدت هراس از سقوط پزو را به خوبی نشان می‌دهد؛ اما دلیل هراس دولت و بانک مرکزی تنها به افت ۱۰ درصدی پزو مربوط نمی‌شد.