حمام تاریخی گله‌داری
گروه تاریخ و اقتصاد: در روز یکم اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۷ حمام گله‌داری در فهرست آثار ملی ثبت شد. حمام گله‌داری در بخش مرکزی شهرستان بندرعباس واقع شده و یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است که در اواخر قرن سیزدهم هجری قمری احداث شده است. حمام وقفی متعلق به مسجد گله‌داری و واقف آن تجارتخانه حاج شیخ احمد گله‌داری بوده است. حمام گله‌داری طی سه دهه گذشته دو بار مرمت شده است. در معماری این بنا بیشتر از سنگ‌های دریایی- اسفنجی و ساروج محلی و گچ دستکوب استفاده شده‌است. سنگ‌های اسفنجی که دارای قابلیت جذب رطوبت بالایی هستند از دریای همجوار تهیه می‌شده‌اند.
گروه تاریخ و اقتصاد: در روز یکم اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۷ حمام گله‌داری در فهرست آثار ملی ثبت شد. حمام گله‌داری در بخش مرکزی شهرستان بندرعباس واقع شده و یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است که در اواخر قرن سیزدهم هجری قمری احداث شده است. حمام وقفی متعلق به مسجد گله‌داری و واقف آن تجارتخانه حاج شیخ احمد گله‌داری بوده است.حمام گله‌داری طی سه دهه گذشته دو بار مرمت شده است. در معماری این بنا بیشتر از سنگ‌های دریایی- اسفنجی و ساروج محلی و گچ دستکوب استفاده شده‌است. سنگ‌های اسفنجی که دارای قابلیت جذب رطوبت بالایی هستند از دریای همجوار تهیه می‌شده‌اند. تنها عامل تخریب طبیعی بنا رطوبت بسیار بالای منطقه است.
فضای معماری حمام گله‌داری مانند سایر حمام‌های دیگر نواحی کویر مرکزی دارای بینه، سر بینه، گرمخانه و خزینه است. بنا دارای پنج گنبد بزرگ و کوچک است. در ورودی حمام گله‌داری راهرو هشتی کوچک قرار دارد تا دما و رطوبت فضای داخلی تنظیم شود. فضای بینه به شکل هشت‌گوش ساخته شده و در اطراف آن چهار صفه یا سکوی نشیمن و رختکن دیده می‌شود. وسط سالن بینه حوضچه هشت‌ضلعی کوچک قرار دارد. فضای این قسمت سرد و خشک بوده زیرا فضای ورودی در ارتباط مستقیم با فضای خارج قرار می‌گرفت.
ارتباط بین بینه و گرمخانه ازطریق میان در صورت می‌گیرد و فضای درون آن سرد و مرطوب است. سربینه فضای شست‌وشو است و دو صفه یا سکوی نشیمن دارد و بخار اندرون به آن می‌رسد. سربینه به خزینه متصل می‌شود که فضایی گرم و خشک دارد.
محل گرم شدن آب که به آن «خزینه» می‌گویند، مورد استفاده حمام است و آب گرم از این طریق تامین می‌شود. در خزینه کانال‌هایی از سنگ و ساروج برای انتقال آب گرم به کلیه فضاها در نظر گرفته شده است.
سیستم گرمادهی حمام شامل انبار سوخت، آتشدان، دیگ، دودکش‌ها و گودال جمع‌آوری خاکستراست. فضای گرم‌کننده حمام به منظور نگهداری گرما در عمق زمین قرار گرفته‌است، آب مصرفی حمام از چاهی به عمق ۱۰ متر که هنوز پابرجا است، تامین شده است. در دوره‌ای هم که از آب برکه برای حمام استفاده می‌شده این عمل با استفاده از نیروی کمکی گاو که به لهجه محلی هرمزگانی «گاو و گوچه» گویند، یعنی چاه چرخ گاوی، انجام می‌شده و آب را از چاه به انبار ذخیره آب می‌ریخته‌اند.
در وسط سقف حمام روزنه‌هایی به‌عنوان نورگیر در هر یک از فضاها وجود دارد که عمل نورگیری و تهویه در حمام توسط همین روزنه‌ها صورت گرفته است. به این ترتیب که با باز و بسته کردن این روزنه‌ها در فصولی از سال دما و رطوبت داخل حمام را تنظیم می‌کرده‌اند. این بنا سالیان زیادی به یک مکان متروکه تبدیل شده بود.
پلی برای نبرد و تجارت
گروه تاریخ و اقتصاد: پل لاتیدان در فروردین ماه سال ۱۳۷۷ بود که در فهرست آثار ملی قرار گرفت. پل‌لاتیدان در بخش مرکزی شهرستان بندرعباس در جنوب ایران واقع شده است.
این پل، در دوران شاه‌عباس بزرگ، برای انجام لشکرکشی برای بیرون راندن پرتغالی‌ها ساخته شده‌است و پس از پایان کار لشگرکشی، در اختیار کاروان بازرگانی قرار گرفت. این پل سال‌ها در زیر خاک مدفون بوده و کسی از آن خبر نداشته است تا اینکه سال ۱۳۷۲، در اثر سیلاب در نزدیکی روستای نیم‌کار (شهرستان خمیر - استان هرمزگان)، یکی از طولانی ترین پل‌های تاریخی ایران، نمایان شد..
این پل، روی رودخانه کول در جاده لار به بندرعباس زده شده است.
پل لاتیدان (پل‌کول)، کمابیش ۲۳۳ دهانه با بیش از هزار متر درازا، از درازترین پل‌های تاریخی این سرزمین است. این پل از شاهکارهای دوران صفویان است و برخلاف دیگر پل‌های دوران صفویان که با آجر ساخته شده‌اند، با سنگ‌های بی‌شکل بنا شده‌است. در میان دهانه‌های این پل، چشمه اتاق‌هایی در دو اشکوب ساخته شده که بر زیبایی این سازه، افزوده‌است. محققان از این پل، به‌عنوان یکی از والاترین نمونه‌های پل‌سازی تاریخی کشور نام می‌برند. باید دانست که درازای پل لاتیدان (پل‌کول)، سه برابر
سی و سه پل اصفهان است، اما تاکنون گام‌های اندکی برای بازسازی، استحکام‌بخشی و نگاه‌داری این پل برداشته شده است.
ارسال نظر