گروه تاریخ و اقتصاد - کتاب سه سال در دربار ایران، نوشته دکتر فووریه، پزشک دربار ناصر الدین شاه از جمله اسناد مهم سال‌های آخر زندگی ناصرالدین شاه و اوضاع مملکت است. فووریه با تیزبینی و دقت بی‌نظیری جزئیات حضور چندین ساله‌اش در ایران را وصف می‌کند. او در مقدمه کتاب می‌نویسد: پس از آنکه در اول اوت 1889 وزارت امور خارجه فرانسه مرا رسما تحت اختیار ناصرالدین شاه قرار داد؛ او درحالیکه با من دست می‌داد این چهار کلمه را به زبان فرانسه ادا کرد: «شما طبیب من هستید.»
در اینجا روایت دکتر فووریه از شهر رشت را می‌خوانید:
رشت، شهری است که ۳۰ هزار نفر جمعیت دارد و در میان باغات وسیع با بام‌های سراشیب به وضعی زیبا ساخته شده. هم تمیز است و هم بازارهای آن از مال التجاره مملو است. کاروانسراهای آن مرکز امتعه‌ای است که بین ایران و اروپا از راه دریای خزر مبادله می‌شود. و در آنجا فرش‌هایی از ابریشم به اشکال مختلف و نقوش زیبا با گلدوزی درست می‌کنند که شهرتی بسزا دارد. حکمران گیلان، اعتصام السلطنه، که من به دیدن او رفتم و از منسوبین نزدیک شاه است در عمارتی که مثل سایر عمارت اغنیای ایران بوده و مشرف به میدان بزرگی اما خالی از هرگونه معماری است، سکونت دارد.
اعتصام السلطنه یکی از دختران عم خود یعنی افسرالسلطنه را در عقد ازدواج دارد. این خانم از من بعضی دستورهای طبی گرفت و از راه لطف کالسکه خود را برای گردش در شهر و رفتن به کنار دریا در اختیار من گذاشت. شب که به قنسولخانه روس برگشتم، دیدم که یکی از پیشخدمت‌های حکومتی یک قطعه گل دوزی شده از طرف آن شاهزاده خانم برای من آورده تا ایام اقامت مرا در رشت همواره به یاد من بیاورد.
منبع: سه سال در دربار ایران، گزارش‌های دکتر فووریه، ۱۸۹۲، ترجمه عباس اقبال.