گاهشمار
کابینه کودتا تشکیل شد
در همین روز، کِرمیت روزولت مامور ارشد «سیا» که از او به عنوان یکی از مجریان اصلی طرح براندازی حکومت دکتر مصدق نام میبرند با شاه ملاقات کرد.
برخی روایتها حاکی از آن است که شاه از کرمیت روزولت که اورا به قدرت باز گردانده بود سپاسگزاری کرد. در همین روز، روزنامههایی که پس از فرار شاه، مطالبی بر ضد او نوشته بودند، توقیف شدند. دستگیری و برکناری مقامات دولتی ادامه داشت. پروانه روزنامههای حزب توده و نشریات احزاب هوادار دکتر مصدق که از ۲۹ مرداد تعطیل شده بودند لغو شد. نشریات حزب توده از آن پس به صورت زیرزمینی چاپ و توسط اعضای جوان این سازمان در ساعات شب به حیاط خانهها انداخته میشدند یا به طریق غیرعلنی توزیع میشدند.
دونالد ویلبر مامور اسبق سیا در منطقه خاورمیانه درباره کودتای 28 مرداد در سال 1986 کتابی منتشر کرد و به عملیات طرح tp- ajax اشاره کرده است. به نوشته ویلبر، پیروزی عملیات 28 مرداد 1332 تهران برحسب شانس بود، زیرا پس از شکست عملیات 25 مرداد و دستگیری سرهنگ نصیری که ماموریت ابلاغ حکم نخستوزیری زاهدی را به دکتر مصدق داشت و بازداشت چند افسر دیگر، روزولت از ادامه آن مایوس شده و جریان را به واشنگتن خبرداده و تصمیم به خروج فوری از ایران گرفته بود که مسوولان اینتلیجنس سرویس انگلستان و چند عامل ایرانی مانع شدند و مصرانه خواستار ادامه عملیات شدند.
جمعآوری اعانه برای سیل زدگان کرمانی و شیرازی
جمعیت شیر و خورشید ایران در اواخر مرداد سال ۱۳۱۱ پس از وقوع سیل ویرانگر در کرمان و فارس، به جمعآوری اعانه از مردم اقدام کرد. روزنامه اطلاعات آن سال در چنین روزی به دعوت جمعیت شیر و خورشید از اعیان و تجار و اصناف در مسجد مجتمع حکومت اشاره کرد و نوشت: «این جمعیت ضمن استمداد از طبقات و اهالی، شروع به جمع آوری اعانه از آقایان مدعو کرد. در استرآباد و تبریز نیز چنین مجالسی تشکیل شده بود. در تبریز تجار نزدیک به ۱۵۰۰ تومان کمک برای سیلزدگان جمعآوری کردند».
روز مرگ نویسنده «نان و شراب»
اینیاتسیو سیلونه، روزنامه نگار و داستاننویس ایتالیایی قرن بیستم ۲۳ آگوست ۱۹۷۸ در ۷۸سالگی درگذشت. سیلونه، نویسنده آزادی و عدالت نام گرفته است. از آنجا که اینیاتسیو یک روزنامهنگار حرفه ای بود و دهها سال سردبیر روزنامه بود، داستان هایش سبک ژورنالیستی دارد، یعنی پر از خبر و اطلاعات است . معروفترین داستانهای اینیاتسیو که به بسیاری از زبانها ترجمه شده اند عبارتند از :«فونتامارا»، «نان و شراب» و «مدرسه برای پرورش دیکتاتور»، «افکار زنده مازینی»، «بذر زیر برف»، «خروج اضطراری»، «قصه آدمی که فروتن بود» و...
امضای پیمان عدم تعرض
آلمان و شوروی
۲۳ آگوست ۱۹۳۹میان دو دولت آلمان و شوروی (هیتلر و استالین) یک پیمان عدم تجاوز ده ساله به امضا رسید. از سوی آلمان، فون ریبنتروپ Von Ribbentrop و از سوی شوروی، مولوتوف (وزیران امور خارجه دو کشور) این پیمان را امضا کردند. سران وقت شوروی به رغم اینکه از سابقه دشمنی و کینه هیتلر نسبت به کمونیسم آگاه بودند تن به امضای پیمان دادند، اما این پیمان تنها دو سال و دو ماه دوام آورد و در سال ۱۹۴۱ خاک شوروی مورد حمله ارتش آلمان قرار گرفت. و بزرگترین تلفات یک جنگ در طول تاریخ را به آن کشور وارد ساخت و ویرانی فراوان به بارآورد. مورخان معاصر، پیمان عدم تجاوز هیتلر و استالین را نخستین فریب روسها از غرب در قرن بیستم به شمار آوردهاند و دومین فریب را اغفال گورباچف در سه سال آخر دهه ۱۹۹۰ و یلتسین در تمامی طول زمامداریاش دانستهاند.
فرانسه، استعمار را رها کرد
شارل دوگل، رییسجمهور وقت فرانسویان، 23 آگوست 1958 در آخرین مرحله سفر طولانی به مستعمرات فرانسه که امپراتوری این کشور را تشکیل میدادند در شهر برازاویل پایتخت کنگوی فرانسه، خطاب به هزاران تن از ساکنان این شهر قول داد که در برابر تمایلات استقلال طلبانه مستعمرات فرانسه قرار نخواهد گرفت و گفت که به سود فرانسه است که مستعمرات را رها سازد و با هم یک گروه مشترکالمنافع تشکیل دهند. بیان چنین مطلبی از سوی دوگل که در احساسات ناسیونالیستی او تردید نبوده است در سراسر جهان با اهمیت ویژه تلقی شد و سایر دولتهای مستعمره دار نیز در صدد رها ساختن مستعمرات برآمدند که ظرف چهار سال (پس ازنطقدوگل) بسیاری از مستعمرات استقلال یافتند.
ارسال نظر