گاهشمار جهان
مرگ بنیانگذار کفش «باتا»
گروه تاریخ اقتصاد- «مادام که رشوه و کلاهبرداری وجود دارد نمی توان به خلق ارزش و تولید ثروت دست یافت. ما باید اخلاق تولید ثروت را یاد بگیریم.» این گفته مشهور توماس باتا یکی از بزرگ ترین کارآفرینان جهان در اوایل قرن نوزدهم است. ۸۰ سال پیش در چنین روزی خبر مرگ ناگهانی توماس باتا در اثر سقوط هواپیما تاثیرات مهمی در تمام محافل اقتصادی اروپا برجای نهاد. او صاحب مهم‌ترین برند تولید کفش درآن دوره از تاریخ اروپا بود. صاحب کارخانه «باتا» پادشاه بی‌تخت و تاج چک و اسلواکی نامیده می‌شد. او در سال ۱۸۹۴ شرکت t&a را با ۸۰۰ دلاری که از مادرش به ارث برده بود راه اندازی کرد که برادر و خواهرش نیز از جمله شرکای او بودند. خانواده باتا سابقه‌ای دیرینه در تولید کفش به صورت کارگاهی داشتند که با تاسیس کارخانه «باتا» عملا شکل مدرن به خود گرفت و دیری نگذاشت که رقبا را پشت سر گذاشت و به مهم ترین برند تولید کفش ورزشی در اروپا تبدیل شد. در جریان جنگ جهانی اول شرکت باتا با تولید انبوه انواع چکمه و کفش‌های جنگی بازاری بزرگ به دست آورد. تولید و تجارت شرکت باتا کم کم به خارج از اروپا و آمریکا و آسیا و شرق دور نیز کشیده شد. برخی تحلیلگران او را مدیری سرسخت و مقید به نظم پولادین در کارخانه می‌دانند. برخی نیز از باتا به عنوان کارآفرین خلاق و اثرگذار و نمونه‌ای تمام عیار از یک مدیر تولید در نظام سرمایه‌داری یاد می‌کنند. حتی مدل قیمتی و شیوه پرداخت دستمزد توسط او شهرت و کارکرد جهانی دارد. او به چهار نوع دستمزد قائل بود و بر این اساس عمل می‌کرد:
- نرخ ثابت، که به پرسنل اجرایی و کارمندان شرکت تعلق می‌گرفت.
- نرخ مبتنی بر نظم فردی و دستمزدی که بر این اساس به متخصصان پرداخت می‌شد.
- نرخ وظیفه و کار جمعی که شامل پرداخت‌ها به نیروی کار کارخانه می‌شد.
- نرخ سود سهام که مدیران اجرایی از آن بهره‌مند می‌شدند.
اکنون یکی از مهم ترین دانشگاه‌های اقتصاد چک‌وا‌سلواکی نام توماس باتا را بر خود دارد. از جمله گفته‌های معروف باتا می‌توان به این سخن او اشاره کرد که گفته است «بخت هر کس برای به دست آوردن ثروت نامحدود است و همه مردم می‌توانند ثروتمند شوند، اما مشکل اینجا است که اغلب مردم در فرآیند کسب ثروت دچار سوء‌تفاهمند.»
ارسال نظر