تاریخ بیمه - بیمه در ایران-۳
نخستین شرکت بیمه و هیات امنای آن
علیاکبر داور، وزیر مالیه در دوران پهلوی اول پس از تاسیس چند شرکت دولتی بزرگ به این نتیجه رسید که برای داراییهای آنها وجود یک شرکت بیمه ضرورت دارد. او مادهای را در لایحه بودجه ۱۳۱۴ گنجاند و مجوز قانونی را از مجلس گرفت. دکتر آقایان (یکی از اعضای اولین هیاتمدیره بیمه ایران و اولین مسوول اجرایی این شرکت) در خاطرات خود درباره تاسیس بیمه ایران که در نشریه بیمه ایران منتشرشده به مناسبت بیستمین سال فعالیت شرکت(سال۱۳۳۴)، اظهار میدارد:
از سال ۱۳۱۰ در فکر تاسیس یک شرکت بیمه داخلی بودم، ولی سرمایه آن را نداشتم تا اینکه داور به وزارت مالیه منصوب شد و از آنجایی که نامبرده از دوستان اینجانب بود، فکر خود را با او درمیان گذاشتم. داور با قبول این پیشنهاد، تشکیل یک شرکت بیمه داخلی را با سرمایه دولت در برنامه خود قرار داد و در نهایت بحث مجوز قانونی تاسیس شرکت بیمه و تامین سرمایه اولیه را در لایحه قانونی بودجه کل کشور در سال ۱۳۱۴ گنجانید که به تصویب رسید.
ازآنجا که مرحوم داور، خود نیز، برای تشویق وکنترل تجارت عمومی درفکر تاسیس شرکتهای دولتی ازقبیل شرکت مرکزی، شرکت پوست، شرکت پنبه،شرکت خشکبار و... بود ولازم بوداموال این موسسات نزد شرکتی بیمه گردد با موضوع تاسیس یک شرکت بیمه که منافع آن به خود مملکت برگردد موافق بود.
با پیگیری گروه پولند، سلسله مذاکراتی بین مسوولین وزارت مالیه و نماینده این گروه صورت میگیرد وسرانجام موافقت وزارت دارایی را با تشکیل یک شرکت مختلط باسرمایهای معادل دویست هزار لیره جلب میکنند. بعد ازاینکه این جریان توسط مرحوم داور؛ وزیردارایی وقت، به شاه گزارش میشود و منافع و اهمیت بیمه برای ایشان توضیح داده شد شاه با تشکیل شرکت بیمه موافقت میکند، ولی دستور میدهد وزارت دارایی راسا اقدام به تاسیس شرکت بیمه دولتی بدون سرمایه خارجی نماید.
مرحوم داورنیز با تبصرهای که در قانون بودجه سال ۱۳۱۴ گنجانید، مجوز قانونی اختصاص سرمایه را از مجلس شورای ملی برای تشکیل شرکت سهامی بیمه ایران بهدست آورد پس ازاینکه آقای داور، فردای آن روز تا پاسی از شب کارکرد، اساسنامه و اوراق لازم راتهیه نموده وشرکت سهامی بیمه ایران تشکیل گردید.
بدین ترتیب، اولین شرکت بیمه ایرانی باسرمایه بیست میلیون ریال که به بیست هزار سهم ده هزارریالی تقسیم شده بود (از این مبلغ سه میلیون و اندی ریال نقد ومابقی املاک ومستغلات خزانهداری بود) طی سند رسمی شماره ۸۱۵۵ مورخ ۲۰/۶/۱۳۱۴ تنظیمی در دفتر اسناد رسمی شماره ۱۱ تهران، وزارت مالیه به عنوان فروشنده، املاک مشروحه زیر را به مبلغ ۵/۱.۶۱۲.۷۲۵ ریال (یک میلیون و ششصد و دوازده هزار و هفتصد و بیست ریال و نیم) به شرکت سهامی بیمه ایران انتقال قطعی داده است:
- چهار دانگ از شش دانگ تیمچه کتابفروشها
- اعیانی مستغلات دولت در سبزهمیدان
- هشت باب مغازه در ناصر خسرو
- یک باب باغ و عمارت واقع در خارج دروازه گمرک (خیابان هلال احمر)
- تعدادی مغازه و خانه در نقاط مختلف تهران
ب) طی سند رسمی شماره ۸۱۵۶ مورخ ۲۰/۶/۱۳۱۴ تنظیمی در دفتر اسناد رسمی شماره ۱۱ تهران، املاک مشروحه زیر توسط خزانهداری کل (به عنوان فروشنده) به شرکت سهامی بیمه ایران (به عنوان خریدار) به مبلغ دو میلیون و ششصد و چهل و شش هزار (۲.۶۴۶.۰۰۰) ریال انتقال قطعی داده شده است:
- باغ فردوس واقع در شمیران
- چهار دانگ از شش دانگ قریه امیرآباد واقع در حوزه شمال غرب تهران
- یک باب خانه در حسنآباد
ج) مبلغ سه میلیون و دویست و چهل و یک هزار و دویست و هفتاد و نه و نیم ریال (۵/۳.۲۴۱.۲۷۹) سفتههای شرکت سهامی تثبیت نرخ غله به شرکت تحویل داده شد که نسبت به وصول وجه آنها اقدام کند.
به این ترتیب، مبلغ ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال تعهد پرداخت نقدی وزارت مالیه تبدیل به انتقال املاک به مبلغ ۵/۴۲۵۸۷۲۰ ریال و تحویل مقداری سفته به مبلغ ۵/۳۲۴۱۲۷۹ ریال جمعا معادل ۷،۵۰۰،۰۰۰ ریال شد.
این شرکت با مشارکت وزارت مالیه، آقایان ابوالقاسم فروهرمحمدسروری و عباسقلی گلشائیان، بهمدت یکصدسال شمسی در تاریخ ۱۲/۶/۱۳۱۴ بهصورت شرکت سهامی و مطابق با اساسنامه و قانون تجارت ایجاد و در تاریخ ۱۶/۶/۱۳۱۴ با شماره ۴۶۰ در دایره ثبت شرکتها وعلائم تجاری واختراعات طهران به ثبت رسید وحسب تصمیم اولین جلسه مجمع عمومی که در تاریخ ۱۳/۰۶/۱۳۱۴ تشکیل شد، پس از تصویب اساسنامه، اولین هیاتمدیره و اولین بازرسان قانونی نیز معین شدند.
اولین هیاتمدیره متشکل از آقایان ابوالقاسم فروهر، دکتر فریدلیپ و دکتر آقایان بود و عباسقلی گلشائیان و محمد سروری نیز به عنوان اعضای علیالبدل هیاتمدیره انتخاب شدند و هیات تفتیش (هیات بازرسان قانونی) متشکل از دو نفر به نامهای ابراهیم خان زند و عبدالحسین خان هژیر انتخاب شدند.
شرکت سهامی بیمه ایران با سرمایه دولت تاسیس شد. اما به لحاظ رعایت ارکان شرکت و رعایت مساله تعدد سهامداران که تشکیل شرکت و انعقاد مجمع عمومی و سایر مراحل به آن بستگی داشت، در آغاز، علاوه بر نام وزارت مالیه (دارایی) اسامی سه نفر از معاونان و صاحب منصبان آن وزارتخانه نیز به عنوان سهامداران در شرکت نامه و مدارک تاسیس شرکت قید شد.
اسامی سهامداران در شرکت نامه و اوراق تاسیس شرکت بدین شرح بود:
• وزارت مالیه، معادل ۱۹۹۲۵ سهم یک هزار ریالی
• آقای فروهر، معادل ۲۵ سهم یک هزار ریالی
• آقای سروری، معادل ۲۵ سهم یک هزار ریالی
• آقای گلشائیان، معادل ۲۵ سهم یک هزار ریالی
ارسال نظر