در بخش پیشین این گزارش که یونسکو در سال 1960 آن را منتشر کرده است به زبان‌های عمده کتب ترجمه شده در جهان و همچنین میزان تولید، توزیع و صادرات کتاب طی سال‌های 1960 تا 1965 پرداخته شد. اینک در این بخش به تولید و ترجمه کتاب و رابطه آن با تولید ملی اشاره می‌شود.

این امر که بعضی کشورها گیرنده و برخی دیگر دهنده ترجمه هستند وقتی بهتر آشکار می‌شود که اعداد را نه به صورت خام، بلکه از لحاظ ارتباط با تولید ملی در نظر گیریم، یعنی مقامی را که ترجمه نسبت به کل تولید کتاب در یک کشور احراز کرده است معلوم سازیم. پیش از این دیدیم که حد متوسط جهانی ترجمه ۱۰ درصد بود، تغییرات موجود در اطراف این حد متوسط قابل‌توجه هستند، جدول ذیل همین موضوع را توجیه می‌کند.
در مطالعه این جدول باید ملاحظات زیر را از نظر دور نداشت.گفتیم که حد متوسط ترجمه جهانی در حدود 10 درصد است و این نسبت عملا برای کشورهایی نظیر فرانسه و جمهوری فدرال آلمان صدق می‌کند.دوازده کشور در موقعیتی مشابه با اختلاف 2± درصد در حد متوسط قرار دارند، حال آنکه 18 کشور در بالای حد متوسط و بیست کشور زیر آن قرار گرفته‌اند و این امر نشان می‌دهد که تولیدکنندگان عمده مانند کشورهای متحده آمریکا، ژاپن، روسیه شوروی، بریتانیا در دسته دوم قرار دارند.
این موضوع به طور کاملا آشکاری ثابت می‌کند که هر قدر تولید یک کشور بیشتر باشد، کشور مزبور به کمک و همراهی کشورهای دیگر احتیاج کمتری دارد. این امر خطراتی در بردارد که گرچه چندان آشکار نیست، ولی نگران‌کننده‌ترین خطری است که قدرت مادی و معنوی می‌تواند متوجه فرهنگ یک کشور بزرگ نماید.چنانچه احتیاط‌های لازم برای حفظ روابط منظم با خارج به عمل نیاید باید از نتایج یک نوع هم‌خونی فرهنگی بیمناک بود.
بنابراین تنها کشورهای کم رشد نیستند که نیازمند یک نوع سیاست شدید در زمینه کتاب می‌باشند.
به هر حال در صدر کشورهایی که دارای ترجمه زیاد می‌باشند «قطب‌های فشار ضعیف» که پیش‌تر به آن اشاره کردیم قبل از همه کشور اسرائیل قرار دارد و به دنبال آن فنلاند و کشورهای اسکاندیناوی، هلند، بلژیک، پرتغال و اکثر کشورهای اروپای شرقی قرار دارند.