اختلاف در شرایط جدید

ایران و آلمان در همه سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی به جز ۳-۲ سال اخیر، مناسبات اقتصادی و تجاری گسترده‌ای را تجربه کرده‌اند. آلمان در این سال‌ها به شریک اول تجاری ایران به ویژه از نظر واردات تبدیل شد. این مطلب برگرفته از ماهنامه زمانه‌است. اختلاف‌نظر سیاسی عمده ایران و آلمان به موضوع رژیم صهیونیستی و فلسطین مربوط می‌شود. جمهوری اسلامی ایران براساس معیارهای اسلامی و اصول بین‌المللی، موجودیت آن کشور را به رسمیت نمی‌شناسد و حکومت صهیونیستی را حکومت غاصب و متجاوز به حقوق فلسطینیان می‌داند، درحالی‌که آلمان روابط بسیار صمیمانه و گرمی با آن دارد. گویا آلمان خود را در مساله کشتار یهودیان به‌وسیله هیتلر مقصر می‌داند، از این رو می‌خواهد خود را از این اتهام تبرئه کند.

این کشور انتظار دارد جمهوری اسلامی ایران از مخالفت با طرح‌صلح خاورمیانه دست بردارد و از حزب‌الله لبنان حمایت نکند؛ این درحالی است که مردم لبنان حامی حزب‌الله هستند و قدرت رزمی و تدافعی واقعی خود را در حزب‌الله می‌دانند و دلیل این مطلب انتخاباتی است که در سال جاری در لبنان انجام شده است. آلمان با وجود توقعاتی که در این موارد از ایران دارد در حل مسائل ایران هیچ‌گونه کمک و مساعدتی نکرده است؛ به ویژه در قضیه چهار نفر دیپلمات‌های ایرانی که به‌وسیله ایادی رژیم صهیونیستی در لبنان دستگیر شده‌اند و از سرنوشت آنها اطلاع دقیقی در دست نیست و بعضی شواهد نشان می‌دهد که در اختیار رژیم اسرائیل هستند، آلمان که روابط صمیمانه‌ای با رژیم صهیونیستی دارد برای آزادی آنها اقدامی نکرده است؛ این درحالی است که جمهوری اسلامی برای آزادی گروگان‌های آلمان در لبنان بسیار تلاش کرد.

در مساله استفاده صلح‌آمیز از انرژی اتمی، آلمان هماهنگ با آمریکا و دیگر دول اروپا است. وزرای خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه که خود را نماینده اروپا می‌دانند، با ایران وارد مذاکره شده‌اند تا تدابیری بیاندیشند که ایران به سلاح اتمی دست پیدا نکند. این درحالی است که ایران از قبل اعلام کرده که با هر نوع سلاح اتمی در منطقه مخالف است و خلع سلاح رژیم صهیونیستی را هم‌ در این باره خواستار می‌باشد. در این وضعیت آلمان همراه آمریکا با فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران به مخالفت برخاسته است. آلمان با قراردادن ایران در فهرست اچ (H) از صدور کالاهایی که کاربرد نظامی داشته باشد به ایران خودداری می‌کند. با همین بهانه، آن دولت شرکت‌های آلمانی را از تکمیل پروژه شهید رجایی در قزوین که سموم گیاهی تولید خواهد کرد، بازداشته است. در فهرست وزارت اقتصاد آلمان کشورهایی مانند لیبی، سوریه، کره شمالی و عراق قرار دارند که در صادرات کالا به آنها محدودیت‌هایی اعمال می‌شود؛ در واقع آلمان کالاهایی را به این کشورها صادر می‌کند که آنها نتوانند با تبدیل آن، توان نظامی خود را بالا ببرند. این در حالی است که همین شرکت‌های آلمانی مواد شیمیایی را در دوران جنگ عراق علیه ایران در اختیار صدام جنایتکار گذاشتند و هزاران نفر را کشته و بسیاری را بیمار ساختند.

اتحاد ایران و آلمان؛ انگیزه‌ها و اهداف

مفهوم و منافع در معنای موسع آن که فراتر از مباحث اقتصادی است، راهنمای تحلیل سیر ائتلاف‌ها و همگرایی‌ها در سطوح مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی می‌باشد. ضرورت‌ها و اقتضائات همسو موجب می‌گردند روابط کشورها در قالب «ائتلاف» پی‌ریزی شوند. بررسی چنین رابطه‌ای میان ایران و آلمان نیازمند توجه به انگیزه‌ها و اهداف دو طرف به صورت توامان است در ادامه این بحث هر دو بعد، یکجا بررسی شده‌ است.