مخالفت ابوسعید منوچهری با بودجه رجایی

صنعت کشاورزی

ابوسعید منوچهری، نماینده جیرفت در دوره اول مجلس شورای اسلامی از مخالفان بودجه سال ۱۳۶۰ بود. وی انتقاداتی مبنی بر نحوه دخل و خرج بودجه در جیرفت دارد. ضمن اینکه گله‌هایی از بهره‌برداری نشدن سد در جیرفت و اعلام خبر آن از سوی نخست‌وزیر وقت دارد که این امر می‌تواند نمایندگان را در پاسخگویی به مردم دچار مشکل کند. آقای منوچهری در هنگام سخنرانی‌اش در مجلس با مخالفت‌های برخی از نمایندگان نیز مواجه می‌شود که در این شماره به آن پرداخته می‌شود. ضمن اینکه صادق خلخالی نیز در ادامه دفاعیات خود از دولت رجایی به برخی نکات دیگر در ابتدای این شماره اشاره می‌کند که تقدیم خوانندگان محترم می‌شود.

بنابراین تولید بیشتر نفت گمان نمی‌کنم تنزلی در قیمت نفت پدید آورد اگر وضع هم به همین صورت بوده باشد اصلا بودجه ما‌امسال بودجه جنگی است با حفظ جنگ‌این بودجه تدوین شده یعنی ما فرض بگیریم جنگ اصلا هیچ تمام نشود جنگ هم در جای خود بماند و علائم پیروزی را‌ این روزها دارید می‌بینید و ضعف و جنود کفر را شما دارید ملاحظه می‌کنید با ‌این وضع دولت مصمم شده انشاءالله‌ این برنامه‌ها را پیش ببرد اگر در قیمت نفت هم تغییری پدید بیاید البته باید دولت از طریق وزارت‌امور خارجه و وزارت بازرگانی‌امور خارجی درصدد بازاریابی مناسب باشد و بازارهای مناسبی برای نفت ‌ایران در جهان موجود است و باید برای یافتن آن بازارهای مناسب فعالیت داشته باشیم، ‌اما راجع به خرید ماشین و موتورآلات و‌ این حرف‌ها که‌این آقایان بعضی‌ها‌ این مساله را مطرح می‌کنند که دولت قراردادی را با شرکت انگلیسی بسته است بعضی از روزنامه‌های عصر مثلا یک مطالبی را می‌نویسند حالا که شما از انگلستان موتور خریدید، خب انگلستان هم بابی ساندرز را کشت، بیایید اسم‌ ایران ناسیونال را مثلا بگذارید بابی ساندرز ‌این حرف‌ها چیست؟ مگر می‌خواهیم واقعا روزنامه فکاهی داشته باشیم؟ ‌این که درست نیست برای شما نویسندگان محترم ‌این حرف‌ها چیست؟ خوب شما می‌خواستید که مثلا ما ‌ایران را بگذاریم تعطیل بشود. به کلی تمام ماشین‌آلات و همه از بین برود. تمام ‌این مردم بدبخت مستمند کارگر که دارند کار می‌کنند در مزارع همه موتورهایشان بخوابد و بعد بیاییم از نو یا از همان عصر قرون وسطایی شروع کنیم نه‌ این دولت مصالح مملکت را در نظر گرفته خوب رفته یک قراردادی بسته یا شاید ‌این قرارداد را قبلا بسته‌اند که دولت مجبور شده طبق همان قرارداد قبلی برود الان هم دولت رفته‌این کار را کرده اگر نواقصی دارد بیایید بگویید خوب شما می‌گویید که یعنی ما قراردادی با دولت انگلستان بسته‌ایم یا با آن شرکت‌های انگلیسی که مصالح کارخانه‌ایران ناسیونال را تهیه می‌کنند، بستیم یعنی همه استفاده‌ها را باید ما ببریم. نه خوب مسلما آنها هم یک استفاده‌ای می‌برند، یعنی ما اگر‌ این قراردادها را یا مشابه ‌این قراردادها را با دولت‌های همجوار هم یا با بلوک شرقی بسته بودیم، شما باز هم آنجا حرف می‌زدید مگر قرارداد مشابه با آنها نداریم.‌ این قراردادها به نفع ملت ‌ایران است ما نمی‌توانیم تعطیل کنیم همه مراوده‌هایمان همه قراردادهایمان را برای خاطر ‌این که چهار نفر به ما‌ ایراد می‌کنند من حرف‌هایم زیاد بود و آقا فرمودند که بعضی‌هایش خارج بوده که من عقیده دارم همه‌اش خیلی از قضا مورد بود و واقع بود و غیر از ‌این هم مساله‌ای نبود و من مزاحم شما نمی‌شوم و آقایان دیگر هم لابد در مورد مسائل دیگر جواب خواهند داشت.‌امیدوارم که انشاءالله با حسن نیتی که به ‌این دولت داریم عرض کنم که کارها را یعنی بودجه را تصویب کنیم و در اختیار‌ این دولت بگذاریم. البته ما از دولتمان توقع داریم قاطعانه با مسائل برخورد کند عرض کنم که با قاطعیت فوق‌العاده و انقلابی کارها را صورت بدهد و مورد توجه هم هست و مردم هم قبول دارند. پشتوانه‌ این دولت خود مردم هستند و خود ‌این نمایندگانی که از طرف ‌این مردم در ‌اینجا جمع شده‌اند شکرالله سعیکم الله. خیلی ممنون و متشکر.

رییس‌- متشکرم. ما تا ساعت هفت قبل از تنفس کار می‌کنیم از هفت می‌رویم برای نماز و تنفس و تنفس دوباره بعد از نماز برمی‌گردیم که پنج ساعتمان را ادامه بدهیم. الان حدود ۴۰ دقیقه...

معین فر- هفت و نیم وقت نماز است آقای‌هاشمی.

رییس‌- خیلی خوب حالا هفت و نیم باشد. عیب ندارد تا هفت و نیم کار می‌کنیم.

یکی از نمایندگان- بهتر است یکسره تا هشت ادامه بدهیم.

رییس‌- مخالف بعدی را دعوت کنید.

الویری- آقای ابوسعیدی منوچهری مخالف.

رییس‌- آقای عباسی تذکر دادند که قرارداد الجزایر نگویید بیانیه الجزایر. آقای ابوسعیدی بفرمایید.

گلزاده غفوری- آقای‌هاشمی‌اجازه اگر مقتضی شد، اجازه بدهید من دفاع کنم.

رییس‌- آقای غفوری تقاضا کردند که درباره حرف‌های آقای خلخالی توضیح بدهند. دیگر مخالف که صحبت کرد، موافق حرف‌های او را رد کرد، دوباره میدان نمی‌دهیم که او حرف بزند.

گلزاده غفوری- اجازه بفرمایید من دفاع کنم.

رییس‌- حرف‌هایتان را بدهید به مخالف بعدی. بدهید به آقای سلامتیان یا آقای منوچهری یا به دیگری. دیگر مباحثه دو نفری که نیست. آقای‌امامی‌کاشانی هم البته حق دارند.‌ایشان هم تقاضا کردند چون آقای معین‌فر درباره مدرسه شهید مطهری چیزی گفتند که‌ایشان توضیح بدهند. وقت می‌دهیم به‌این توضیحات. ممکن است باز هم از‌این حرف‌ها زده شود.آن وقت یک جا توضیح بدهید.

ابوسعید منوچهری- بسم الله الرحمن الرحیم. باوجودی که از دیروز تا به حال مریضم. تپش قلب دارم و شاید نتوانم حرفم را بزنم به دو جهت‌ آمده‌ام. یکی‌این که جلسه از اکثریت نیفتد، بالاخره نفر صدوهشتادم باشم. مساله دوم چون بحث بودجه است و مرتب نامه‌ها، تلگراف‌ها، تلفن‌ها از منطقه می‌شود که آیا منطقه جیرفت هم از‌این بودجه سهمی ‌دارد یا ندارد؟ و چطور خرج می‌شود؟ من اول عرض کنم خدمتتان که طبق جلسات مجلس فکر می‌کنم موجود باشد، همه آقایان می‌دانند من در هیچ مرحله به کابینه جناب آقای رجایی رای مخالف نداده‌ام نه به کابینه خودشان نه به وزرایی که بعدا معرفی کرده‌ام.‌اما خوب حقایقی هست که‌اینها را می‌خواهند خدمتشان عرض کنم بیشتر راجع به وضع به اصطلاح خرج ‌این بودجه در مناطق هست مخصوصا در منطقه خود جیرفت یک مقدار بودجه هم هست بودجه‌هایی که‌ اینها را طبق برنامه و روال سازمانی حساب و کتابی در آن نیست‌ اینها چطور خرج می‌شود چندین دفعه ‌این جریان را طی نامه نوشته‌ام برای وزارت کشور باز هم‌اینجا عرض می‌کنم من استدعا می‌کنم از جناب آقای نخست وزیر که از طریق استانداری از بخشداری جبال بارز، بخشداری ساردوئیه و اسفندقه و بخش مرکزی جیرفت بخواهند چه مقدار پول در اختیار بوده و مورد خرجش کجاست؟ در مقابل پولی که به حساب‌های‌این آقایان بود مورد خرجش را هم نشان بدهند چه خرجی شده و چه چیز الان ما در مقابل ‌این خرجکردها داریم؟ حکومت حکومت اسلامی‌است، حکومتی است که مولا حاضر نیست دوستانش را، مهمان‌هایش را از چراغی که از بیت‌المال می‌سوزد پذیرایی کند. چراغ را خاموش می‌کند و چراغ دیگری روشن می‌کند پس بنابراین باید ببینیم‌این خرج‌هایی که شده چطوری خرج شده نه‌این که اگر رفتیم سوال کردیم می‌گویند به شما مربوط نیست نه به من تنها که نماینده جیرفت هستم به فرد فرد شما که‌اینجا نشسته‌اید مسوولید، مگر شما فقط نماینده تهران و آذربایجان هستید؟ آقا بیایید منطقه جیرفت، بیایید ببینید منطقه جیرفت و رودبار منطقه‌ای که مردم پابرهنه روی طلا راه می‌روند، سالی شاید باور نکنید بگویم سالی سه ماه از بیابان تغذیه می‌کنند، من ‌این را به گردن دولت فعلی و حکومت اسلامی ‌نمی‌گذارم ‌این به دروازه تمدن رسیده بود، ولی الان باید جلویش را گرفت یا نه؟ همه پولی که در آن زمان هرچه خرج می‌شد، هیچ اشکال نداشت ممکن بود یک آقا بیاید آنجا دقیق نمی‌دانم گویا ۸۰۰ میلیون تومان پول گرفته آنجا برای شرکتی به نام جازموریان آنجا باز کرده، کجا هست ‌اینها؟ بالاخره ‌اینها یک مقداری وسایل آنجا گذاشته‌اند.‌ این وسایل در اختیار چه کسی است؟ ‌این سرمایه‌هایی که در آنجا متعلق به همان طاغوتیان بوده، الان چطوری استفاده می‌شوند؟ آیا هستند؟ آیا از بین رفته‌اند؟ آیا از آن ‌املاک استفاده می‌شود؟ نمی‌دانم سوال می‌کنم.

موسوی لاری- آقای‌هاشمی بگویید به صورت سوال از دولت بپرسند اینکه مخالفت نشد.

رییس- حالا در خرج بودجه دارند صحبت می‌کنند آقای منوچهری توجه داشته باشید در حدود بودجه صحبت بفرمایید.

منوچهری- چون سرورم فرمودند خارج از موضوع است، پیامی دارم، آن پیام را هم می‌خواهم بدهم، آن پیام هم شاید شما بگویید خارج از موضوع است، به جناب آقای رجایی.

یکی از نمایندگان- پیام سازمان فدائی؟

منوچهری- کسانی که در جیرفت پاکسازی شدند اینها از جناب رجایی خواهش می‌کنند...

رییس- آنها مربوط نیست آقای ...

منوچهری- ببینید جناب آقای‌هاشمی ...

رییس- آنها را بعدا تذکر دهید.

منوچهری- دیروز در همین مکان و راجع به همین موضوع بودجه حضرت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای معادیخواه راجع به پاکسازی‌ها صحبت کرد، کسی نگفت خارج از موضوع نیست.

یکی از نمایندگان- چرا گفتند.

منوچهری- اما من که می‌خواهم بگویم خارج از موضوع است؟ نیست خارج از موضوع با اجازه جناب رییس.

رییس- ایشان در مورد ...

منوچهری- فقط در همین مورد صحبت کرد.

رییس- ایشان در مورد این صحبت می‌کرد که بودجه اسلامی را با پیکره ادارات اسلامی می‌توانیم درست کنیم.

منوچهری- خوب من هم همین را می‌خواهم بگویم، باید بودجه اسلامی صرف پاکسازی صحیح شود به این معنا که کسی که جزو هیات پاکسازی جیرفت بوده، الان از طرف دادگاه انقلاب به نام یک قاتل گرفته شده، یک قاتل چطور می‌تواند پاکساز باشد. شرافتمندانه نیست، من استدعا می‌کنم جناب آقای رجایی این موضوع را پیگیری بفرمایند، اما راجع به منطقه جیرفت و راه، می‌خواهم ببینم این بودجه‌ای که خرج راه می‌شده در جیرفت، چه بوده؟ چندی خرج یکی از وزرا را هم کرد، جز راه‌هایی که به اصطلاح تحویل داده شده در جیرفت.

رییس- بگذارید خلاصه می‌کنند زود تمام می‌شود شما وقت را نگیرید.

منوچهری- بله زود تمام می‌شود، شما کمی حوصله داشته باشید. سرور من (رییس بفرمایید) بله اعلام کرده راه تحویل داده شده، ببینید این به خدا صحیح نیست، در زمان آن بنده خدا که به دروازه تمدن رسانده بودش برمی‌دارد می‌نویسد در روزنامه و در تمام رادیو، تلویزیون آگهی می‌کند یکی از سدهای مشغول بهره‌برداری سد جیرفت است. آقا ما دیگر از این دولت توقع نداریم راه جیرفت را اگر تا آخر سال ۶۰ هم تحویل بدهند ما خیلی خوشحال هم هستیم و سد جیرفت خودتان می‌دانید که شاید جناب آقای رجایی تشریف برده باشند، سدی که اعلام کردند بهره‌برداری از آن می‌شود فکر نمی‌کنم بیش از صدی ۳۵ یا ۴۰ سد به اصطلاح کارش شده باشد. بله این سد را اعلام کردند سدی که مشغول بهره‌برداری است نمی‌خواهیم از این دولت یک چنین اعلام‌ها، خیلی خوب چه اشکال دارد، شش ماه دیگر، کار دارد وزارت راه، وزارت راه در منطقه جنگی کار بکند، اما وقتی که جیرفتی از رادیو تلویزیون این را می‌شنود می‌آید به من می‌گوید فلانی آنجایی هم که می‌گویند که شده همین طور است؟ حالا هرچه قسم بخوریم بابا آنجا درست شده قبول نمی‌کند می‌گوید نه به این دلیل که این هم درست نشده بله این بودجه‌هایی که خرج می‌شود در جیرفت باید روشن باشد چه کسی دارد خرج می‌کند؟ ببینید یا اینکه آن کسی که این کار را انجام می‌دهد دوست است و نمی‌داند چه کار کند باید جلویش را بگیریم یا دوست نیست می‌خواهد دولت و حکومت جمهوری اسلامی را بدنام کند باز هم جلویش را بگیریم ببینید در همین جریان سیل جیرفت خود دولت اعلام کرد حدود ۳۵۰ هزار نفر دولت که عرض می‌کنم، چون من نماینده‌های دولت را هم دولت می‌دانم دیگر، از طریق فرمانداری یا از طریق بخشداری‌ها که اعلام می‌شود اعلام کنند که ۳۵۰ هزار دام منطقه از بین رفت از عشایر در اثر چه بود، بیشتر در اثر نبودن راه از دره‌ها عبور می‌کردند موقع ییلاق قشلاق بود بارندگی هم شدید آمد و آنچه که بود برد اینها چه کار بکنند چه کمکی به اینها شده بله کمک شده و هر خانواده عشایر جیرفتی ۲۰ لیتر نفت در این سفری که رفتم اتفاقا در یکی از عشایر که بودم این نفت‌ها رسیده بود یک نفر می‌گفت بابا ما اینها را چه کار کنیم؟ این موقع چه می‌دانم ما توی این جنگل، اینجا یک درخت هم که آتش‌ساز است، ما اینجا احتیاجی به سوخت نفتی نداریم یک صدا از آن ور می‌گفت بابا دولت می‌گوید ما دیگر چیزی نداریم ما دیگر نمی‌توانیم زندگی کنیم، این شاید آخرین فکری است که ما از این نفت استفاده کنیم، ولی ان‌شاءا... این طور نیست. ان‌شاءا... برسند به وضع کشاورزان، ببینند معذرت می‌خواهم یک سوزن خیاطی ما نیاز به خارج داریم به دروازه تمدن رسیدیم، اما این اشکال به جمهوری اسلامی نیست نگویند فردا فلانی گفته جمهوری اسلامی سوزن خیاطی نمی‌تواند بسازد، نه این اشکال به جمهوری اسلامی نیست. به دروازه‌های تمدن رسیدیم، اما الان اگر ما بخواهیم روی کشاورزی کار کنیم شاید کشاورزی که خرابش کردند ما در سال ۳۷ صادرکننده گندم بودیم، مدارک موجود است، اما الان چطور هیچی نداریم، ولی دولت می‌تواند سرمایه‌گذاری ظرف مدت خیلی کوتاهی باز ما را از نظر اقتصادی، کشاورزی، باز جزو صادرکننده‌ها بشویم. جناب آقای‌هاشمی نماینده محترم رفسنجان تشریف بردند و منطقه را دیدند و آیت‌ا... العظمی جناب آقای ربانی هم که خودشان در منطقه تشریف داشتند تبعیدی بودند آنجا می‌دانند که اگر روی منطقه جیرفت از طریق کشاورزی کار بشود سه چهارم گندم منطقه را می‌دهد معذرت می‌خواهم سه چهارم گندم ایران را می‌دهد. از این منطقه است آقا منطقه‌ای است که مرکبات خرما توام با پسته و بادام توام با محصولات سردسیر و گرمسیر آنجا موجود است محصول پنبه در جیرفت به حدی بود که کارخانه تصفیه پنبه آوردند، اما الان یک کیلو پنبه در آنجا کشت نمی‌شود و کارخانه سال‌ها است که خوابیده از دولت استدعا می‌کنم از بودجه‌ای که در این کارخانه دارند احیا کند تخم پنبه مازاد این کارخانه و سایر دانه‌های روغنی که در این منطقه به دست می‌آید ما می‌توانستیم از این ... معذرت می‌خواهم آنجا کارخانه روغن کشی آوردند، اما این کارخانه را هم تعطیل کردند چرا تعطیل شد چون الان دیگر دانه روغنی در جیرفت وجود ندارد. دولت خیلی خوب می‌توانست سریع کشاورزی این منطقه را در حدی بالا ببرد حتی از لحاظ دامداری، منطقه جیرفت می‌تواند لااقل نیاز گوشتی سه چهارم استان‌های مجاورش را بدهد به شرطی که این دام‌هایی که از بین رفته دولت کمک کند در این بودجه آنها را هم بخواهد یک مساله دیگر حقوق بدهید و کار نگیرید؟ چرا پانصد و چند نفر چند پیشه ما در جیرفت داریم ما اینها را به عنوان معلم استخدام کردیم (یکی از نمایندگان- بودجه جیرفت مطرح است؟) بله جیرفت هم جزئی از ایران است. (رییس- بله) زمان محمدرضا شاه نیست که بگوییم جزو وزارت کشور در آنجا نباشد پانصد و چند نفر چندپیشه داریم؟ اینها را به عنوان معلم آموزش و پرورش استخدام کردم و بعد دو دستی آنها را به وزارت کشور دادند. الان هیچ کار نمی‌کنند فقط حقوق از دولت می‌گیرند و می‌گردند خوب اگر اینها به درد وزارت کشور نمی‌خورند برگردند به وزارت آموزش و پرورش و از طریق معلمی کار ازشان بگیرند یکی از چیزهایی که سبب از بین رفتن دام در منطقه شد همین ۳۵۰ هزار دامی که خود فرمانداری منطقه اعلام کرد نبودن پل روی رودخانه هلیل بود که هر سال این فاجعه هست چند نفر دیگر هم شاید این تذکر را از پشت همین بلندگو گفتم مساله دیگری که راجع به منطقه است. (همهمه نمایندگان)

رییس- آقایان اعتراض نفرمایید شبیه حرف‌های سابق در موضوع است. آنها یک جور دیگر خارج از موضوع بود این یک جور دیگر خارج از موضوع است (یکی از نمایندگان- هر کجا باشد هم باشد این مشکلات را دارد) ایشان در مورد مصرف بودجه می‌خواهد بگوید که در قسمت جیرفت توجه بیشتری بفرمایید. یک مقدار بودجه را به آن طرف بیشتر بدهند دیگران هم چیزی شبیه این را می‌گفتند بفرمایید.