تاریخ عمومی -گزیده تاریخ به انتخاب کاتوزیان - ۱۲
درخواست مصدق برای کاهش اختیارات میلسپو
- اعلان حالت مخاصمه بین ایران و آلمان توسط ایران (۱۷شهریور/۹سپتامبر)
- کنفرانس تهران (روزولت، چرچیل، استالین) (آذر/نوامبر) انتشار اعلامیهای در مورد شناختن استقلال ایران
۱۹۴۳م/۱۳۲۲ش
- اعلان حالت مخاصمه بین ایران و آلمان توسط ایران (۱۷شهریور/۹سپتامبر)
- کنفرانس تهران (روزولت، چرچیل، استالین) (آذر/نوامبر) انتشار اعلامیهای در مورد شناختن استقلال ایران (۹آذر/ اول دسامبر)
۱۹۴۴م/۱۳۲۲ ش
- گشایش مجلس چهاردهم (۶اسفند/ ۲۶فوریه): در این مجلس مصدق، شش کاندیدا از حزب توده و سید ضیاءالدین طباطبایی که تازه از فلسطین آمده بود و حزب «اراده ملی» را تشکیل داده بود، عضویت داشتند.
۱۹۴۴ م/ ۱۳۲۳ش
استعفای سهیلی= کابینه محمد ساعد مراغهای
(فروردین/ آوریل)
فوت رضاخان در ژوهانسبورگ (۴مرداد/ ۲۵ ژوئیه)- کابینه دوم محمد ساعد (۴شهریور/ ۲۵ اوت)
ورود کافتارادزه معاون کمیسر امور خارجه شوروی به تهران برای درخواست امتیاز نفت شمال و تظاهرات حزب توده برعلیه دادن امتیاز- مخالفت دولت و عدهای مطبوعات و مجلسیان= کافتارادزه بدون نتیجه تهران را به حالت تعرض ترک کرد
(۸ آذر)
حمله محمدرشید به بانه در زمان تشنج تهران در مورد نفت شمال و فرار وی به عراق
استعفای ساعد= کابینه مرتضی قلیخان بیات (سهامالسلطان) (۴ آذر/ ۲۵ نوامبر)
تصویب طرحی در مجلس مبنی بر غیرقانونی بودن هر امتیازی که تا قبل از پایان جنگ و بدون تصویب مجلس به دول خارجی داده شود (۱۱ آذر) (این طرح توسط مصدق تهیه و ارائه شده بود)
۱۹۴۵م/ ۱۳۲۳ ش
لغو مقداری از امتیازات میلسپو به درخواست مصدق در مجلس (۱۹ دی) و همکاری دولت بیات که جنبه بیطرفی داشت.
اعلام جرم مصدق در مجلس علیه سهیلی و تدین به جرم دخالت در انتخابات مجلس چهاردهم (در آن زمان سهیلی نخستوزیر و تدین وزیر کشور بود) و اختلاس در مجلس= مخالفت عدهای از نمایندگان= ترک اعتراضآمیز مجلس توسط مصدق
تظاهرات دانشجویان حقوق و مردم و آوردن مصدق به مجلس، شلیک نظامیان به روی مردم و کشته شدن چند تن (۱۵ اسفند/ ۶مارس) (بالاخره پرونده سهیلی و تدین به دیوان کشور ارجاع شد، ولی هر دو تبرئه شدند.)
استعفای بیات (۲۹فروردین/ ۲۰آوریل)= کابینه ابراهیم حکیمی (حکیمالملک) (۲۰ اردیبهشت/ ۹ مه)
۱۹۴۵ م/ ۱۳۲۴ ش
تسلیم آلمان و پایان جنگ در اروپا (۱۸اردیبهشت/ ۷مه)
سقوط کابینه به علت نیاوردن رای اعتماد در مجلس (۱۳خرداد/ ۳ژوئن)= کابینه محسن صدر (صدارالشراف) (۲۲خرداد/ ژوئن)
شورش عدهای از افسران در خراسان (مرداد)= به نتیجه نرسید
حکومت خودمختار آذربایجان (۲۴شهریور)
استعفای صد (۲۹مهر/ اکتبر)= کابینه دوم حکیمی (۲۹مهر)
وخیمتر شدن اوضاع در آذربایجان+اعلام جمهوری در کردستان توسط قاضی محمد رهبر «حزب کومله کردستان» (۲۱آذر/ ۱۲سپتامبر)
۱۹۴۶ م/ ۱۳۲۴ ش
شکایت ایران به شورای امنیت (۲۹ دی) و تسلیم دومین شکوائیه (۲۹اسفند) در مورد تخلیهنکردن ایران از طرف قوای شوروی
استعفای حکیمی (اول بهمن/ ۲۱ ژانویه)= کابینه دوم قوام (۷بهمن/ ۲۸ژانویه)
لغو حکومت نظامی
مسافرت قوام به مسکو (۲۹بهمن/ ۱۹اسفند)+ ادامه مذاکرات مسکو در تهران با سادچیکف سفیر کبیر شوروی در تهران
۱۹۴۶ م/ ۱۳۲۵ ش
قرارداد نفت قوام- سادچیکف (در مورد نفت شمال) ۱۵فروردین/ ۱۴ آوریل)+ دستور قوام به حسین علاء برای خارج کردن شکایت ایران از دستور کار شورای امنیت (شورای امنیت موافقت نکرد)+ وارد کردن سه وزیر تودهای در کابینه= در عوض شوروی قول تخیله قوای خود از آذربایجان را داد
آغاز تخلیه آذربایجان توسط قوای شوروی (اول خرداد/ ۲۱مه) (قوای شوروی در ۱۹اردیبهشت ۱۳۲۵ سایر نقاط ایران را تخلیه کرده بودند- آخرین نفرات انگلیس در ۱۱ اسفند ۱۳۲۴/ ۲مارس ۱۹۴۶ ایران را ترک کرده بودند- نیروهای آمریکایی نیز در آبان ۱۲۳۴/ نوامبر ۱۹۴۵ ایران را ترک کرده بودند.)
تشکیل «حزب دموکرات ایران» توسط قوام (۹تیر)
تشکیل دولت ائتلافی با سه وزیر از حزب توده (دکتر یزدی، دکترکشاورز، ایرج اسکندری) و یک وزیر از حزب ایران (اللهیار صالح) توسط قوام (۱۲مرداد/ ۱۳اوت)
ساکت کردن حزب توده و حزب ایران+ استفاده از نیروی آنها+ اعمال نفوذ در انتخابات مجلس پانزدهم و سرکوب مخالفین
۱۹۴۶م/ ۱۳۲۵ ش
شورش ایل قشقایی در فارس به رهبری ناصر قشقایی و برادرانش (۲مهر/ ۲۲سپتامبر)= دولت با مذاکره قضیه را به طور مسالمتآمیز پایان داد (۱۳مهر/ اکتبر)
ارسال نظر