تاریخ عمومی -گزیده تاریخ به انتخاب کاتوزیان -۱
توهین سیونوز به بازرگانان
همایون کاتوزیان در کتاب خود به نام ........ منتخبی از رویدادهای تاریخ معاصر را دستچین کرده است که در چند شماره از نظر شما می‌گذرد. ۱ - عصر مشروطه ۱۳۱۳ ق/ ۱۸۹۵ م/ ۱۲۷۵ ش
- ترور ناصرالدین شاه توسط میرزا رضای کرمانی
- سلطنت مظفرالدین شاه
- فزونی روزنامه‌ها و دبستان‌ها (خصوصا در زمان صدارت یکساله امین‌الدوله)
۱۳۲۱ ق/ ۱۲۸۲ ش
- بروز شورش‌هایی در تهران و یزد (در یزد کار به بهایی‌کشی انجامید) (خرداد/ ژوئن)- بروز شورش و بلوا در تبریز و غارت مهمانخانه‌ها، میخانه‌ها و دبستان‌ها توسط طلاب (تیر/ ربیع‌الثانی)- بروز بهایی‌کشی در یزد و اصفهان (مرداد/ شهریور)
- عزل اتابک و جانشینی عینالدوله به مقام صدارت
(وزیر اعظم شهریور/ ۲۱ جمادی‌الثانی)
- تشکیل کمیته‌های انقلابی: اولین کمیته انقلابی در ۱۲ربیع‌الاول ۱۳۲۲ هـ. به‌طور سری در باغ میکده (خیابان گمرک) تشکیل شد و افراد زیر از اعضای آن بودند: سیدجمال‌الدین واعظ اصفهانی، ملک‌المتکلمین، سیدمحمدرضا مساوات، شیخ ابوالحسن، میرزا محسن برادر صدرالعلما، میرزا سلیمان‌خان میکده، سیداحمد خرقانی، حاجی میرزایحیی دولت‌آبادی، میرزامحمد علیخان... نشر شبنامه و حمله به دولت
۱۳۲۲ ق/ ۱۲۸۳ ش
- افتادن عکس نوز بلژیکی در لباس روحانیت به دست علما و مخالفین عینالدوله (صدر اعظم) (اسفند/ محرم) بسته شدن بازار و بلند شدن سر و صدا به تحریک علما (۱۹ صفر)
۱۳۲۳ ق/ ۱۲۸۴ ش
- همدستی و اتفاق سیدعبدالله بهبهانی و سیدمحمد طباطبایی.
- نارضایی تجار از نوز و تعرفه‌های سنگین او بر کالاهای تجار داخلی و مسلمان، شکایت تجار به عینالدوله و توهین نوز به آنها در جلسه مشترک در حضور عینالدوله و بی‌توجهی عینالدوله، بسته شدن بازار و تحصن عده‌ای از بازاریان در عبدالعظیم (۵اردیبهشت/ ۱۹ صفر) (از سران اینان حاجی محمد اسماعیل مغازه‌ای و حاج علی شالفروش بودند) به سبب سفر سوم شاه به فرنگ و قول ولیعهد به رفع موضوع تحصن پس از چند روز به هم خورد و موضوع مسکوت ماند.
- چوب خوردن و تبعید میرزا محمدرضای کرمانی توسط ظفرالسلطنه حاکم کرمان (وی ابتدا سعی در تصرف مسجد کریم‌خانیان) (شیخیان) داشت که موفق نشد و بعد از عوض شدن حاکم (ظفرالسلطنه به جای رکن‌الدوله) پیروانش را به خانه جهودان ریخت تا خم‌های آنها را از بین ببرند که در نتیجه چوب خورد و به رفسنجان تبعید شد نارضایی شدید سیدین در تهران و عوض شدن حاکم کرمان
- بدرفتاری عسگر گاریچی با مردم در راه قم- ستمگری شعاع‌السلطنه در فارس- بدرفتاری حاکم با ملایان در قزوین و سبزوار
- خراب کردن بانک استقراضی روس در تهران توسط مردم (۴ آذر/ ۲۷ رمضان)
چوب خوردن چند بازرگان محترم به دستور علاء‌الدوله حاکم تهران به جرم گران‌فروختن قند (سید هاشم قندی، آقا محمدحسین اصفهانی) (۲۰ آذر/ ۱۴ شوال) اجتماع تجار و مردم در مسجد شاه به عنوان اعتراض و پیوستن روحانیون (بهبهانی، طباطبایی، سیدجمال‌الدین واعظ) به آنها به هم خوردن اجتماع در اثر توطئه میرزا ابوالقاسم امام جمعه و عوامل عینالدوله (روز بعد، ۱۵ شوال)
- هجرت صغری (۲۲ آذر/ ۱۶ شوال): تحصن علما در عبدالعظیم (بهبهانی با خاندان خود، طباطبایی با خاندان خود، حاج شیخ مرتضی صدرالعلما، سیدجمال‌الدین افجه‌ای، میرزا مصطفی، شیخ محمدصادق کاشانی، شیخ محمدرضای قمی) و درخواست عدالتخانه، عزل علاء‌الدوله ... و سرایت جنبش به شهرهای مشهد، کرمان، فارس...
۱۲۳۲ق/ ۱۲۸۴ ش
- قبول درخواست علما توسط شاه (ذیقعده)، بازگشت علما به تهران (۲۲ دی / ۱۶ ذیقعده) و عزل علاء‌الدوله و جانشینی نیرالدوله
- بداندیشی‌های عینالدوله و سایر درباریان، کارشکنی در راه تاسیس عدالتخانه ، دور کردن عده‌ای از آزادیخواهان یا طرفدارانشان از تهران برای زهرچشم توسط عینالدوله: سعدالدوله و دکتر محمدخان احیاء‌الملک (۱۸ بهمن / ۱۳ ذیحجه)، سید جمال واعظ (اسفند)، حاجی میرزا حسن رشدیه، مجدالاسلام کرمانی، میرزا آقا اصفهانی (۲۵ خرداد ۱۲۸۵/۲۴ ربیع‌الثانی ۱۳۲۴)
۱۲۸۵ ش
- کمبود گوشت و نان در مشهد و بروز شورش و کشته‌شدن حدود چهل نفر (فروردین)
۱۳۲۴ق/۱۲۸۵ش
- دستگیری شیخ محمد واعظ در تهران (۱۹ تیر / ۱۸ جمادی‌الاول) شورش مردم و نجات وی، کشته‌شدن دو طلبه (سیدحسین و سیدعبدالحمید) بردن جسد سیدعبدالحمید به مسجد جامع و اجتماع مردم در آنجا به همراه طباطبایی و بهبهانی، فشار سربازان و کشته‌شدن عده‌ای، متفرق شدن اجتماع به تقاضای سیدین (طباطبایی و بهبهانی)
۱۳۲۴ق / ۱۹۰۶م / ۱۲۸۵ ش
- هجرت کبری (۲۴ تیر / ۲۳ جمادی‌الاول): کوچیدن علما به قم، تحصن مردم در سفارت انگلیس در تهران ( از ۷ تیر / ۲۶ جمادی‌الاول با تحصن حدود پنجاه بازرگان و طلبه شروع شد و به ۱۴-۱۲ هزار نفر رسید)، تبریز، اصفهان، شیراز... درخواست مجلس شورا، عزل عینالدوله، بازگشت تبعیدشدگان... (محمدعلی میرزا ولیعهد نیز در تبریز با مشروطه‌خواهان یاری می‌کرد).
ارسال نظر