تاریخ کارتل‌ها -غول‌های فولاد و آهن-۷
کارتل واگن و داستان آرژانتین
دولت برزیل خیانت خود را با تامین بازار داخلی برای تولیدکنندگان بین‌المللی، از طریق صدور دستور به کارخانجات فولادسازی دولتی برزیل برای همکاری با کارتل‌های بین‌المللی به انجام رسانید. البته در مقررات تشکیل کنسرسیوم فقط همکاری احتمالی کارخانجاتی که صلاحیت آنها مورد تایید بود، آن هم شرکت‌های رده دوم، در نظر گرفته شده بود. در حالی که کارخانجات تولیدی برزیل به آسانی قادر بودند نزدیک به ۸۰درصد از نیازهای داخلی را تامین کنند. طبق گفته رییس اتحادیه تولیدکنندگان ماشین‌آلات برزیل حداکثر در حدود ۲۰درصد سهم برای آنها در بازار منظور کرده بودند. وی با ناامیدی اظهار داشت: این یک بازی است که کارتل‌ها از قبل معین شده‌اند. درخارج حتی آنها می‌دانند چه کسی قسمت‌های مختلف قرارداد را خواهد برد.
در عمل نیز چنین بود؛ به عنوان مثال در حالی که یک شرکت آلمانی برزیلی در ظاهر با حرارت و کوشش منافع شرکت «شلومن» آلمانی را جهت به دست آوردن یک قرارداد دنبال می‌کرد، ولی در نهان آنها کاملا می‌دانستند که آن قرارداد به ژاپنی‌ها داده خواهد شد. این گونه خیمه‌شب‌بازی‌ها در مورد رقابت بر سر به دست آوردن قرارداد می‌بایستی برای حفظ ظاهر به اجرا درآید. با اینکه شرکت یا شرکت‌های «بازنده» از قبل تعیین شده‌اند، ولی برای گمراه نمودن افکار عمومی، اجرای «نمایش» شرکت در مناقصه، ارائه پیشنهاد و هزینه‌های مشابه را متحمل می‌شوند و بعد این هزینه‌ها را از حساب مخصوص کارتل دریافت می‌دارند.
کارتل واگن
نخستین «اتحادیه بین‌المللی سازندگان واگن‌ها و اتاق‌ها» در سال ۱۹۳۰ میلادی (۱۳۰۹ شمسی) تاسیس شد و بدین ترتیب از ده‌ها سال قبل کارتل‌های کشورهای صنعتی، ساختن واگن را در اختیار خود گرفتند. برای بیان این حقیقت که چگونه کارتل سازنده واگن در عقب نگه داشتن صنعت واگن‌سازی در کشورهای به اصطلاح جهان سوم موفق بوده است، می‌توان از برزیل یاد کرد. کارخانجات تولید واگن برزیل هرگز اجازه نیافته‌اند با ظرفیت کامل به کار خود ادامه دهند. بین سال‌های ۱۹۷۰ - ۱۹۶۴ میلادی (۱۳۴۹-۱۳۴۳ شمسی) این کارخانجات فقط با ۳۰درصد کل ظرفیت خود تولید کرده‌اند. هر گاه این کارخانجات با ظرفیت کامل کار می‌کردند می‌توانستند در سال ۷هزار واگن تولید کنند. اما در سال ۱۹۷۷ میلادی فقط ۱۷۰۰ واگن ساخته شد، این در حالی صورت می‌گرفت که بنادر برزیل پر از واگن‌های وارداتی بود. رومانی و یوگسلاوی به طور سنتی هر سال هزاران واگن به برزیل صادر می‌کنند. گفته می‌شود که تنها در سال ۱۹۷۰ میلادی ۵هزار واگن حمل سنگ‌آهن از رومانی خریداری و وارد برزیل شده است. برعکس «کارخانه‌‌واگن‌سازی ملی» در سال ۱۹۷۷ میلادی تولید خود را از روزی ده واگن حمل سنگ‌آهن به کمتر از ۵ واگن در روز کاهش داده است. تولید هنوز هم رو به تقلیل است. از اخراج‌های دست‌جمعی کارگران صحبت می‌شود و سکوتی مرموز بر سالن‌های تولید حکومت می‌کند و از طرفی چون مردم ناحیه فقط از طریق کار در این کارخانه واگن‌سازی دولتی امرارمعاش می‌کنند و اقتصاد ناحیه وابستگی مطلق به درآمد کارخانه مزبور دارد، کاهش تولید و اخراج کارگران به فقر در منطقه هر روز بیشتر از روز پیش می‌افزاید. استفاده از سیستم رشوه‌خواری از یک سو و امکان پرداخت سوبسید به واردات واگن از سوی دیگر به کشورهای بالکان اجازه می‌دهد قراردادهایی تا دو برابر و گران‌تر از قیمت‌های جهانی با دولت برزیل امضا نمایند.
واقعه زیر نمونه بارز دیگری است از فساد و وابستگی در سیستم‌های حاکم بر مقدرات ملل تحت استثمار کشورهای عقب نگه‌داشته شده.
روزنامه مشهور برزیلی به نام «گازتامر کانتی» در پنجم آگوست ۱۹۷۵ میلادی (۱۳۵۴شمسی) نوشت؛ فرماندار ایالت سائوپالو موفق شده است گران‌ترین واگن‌های حمل مسافر (داخل‌شهری) جهان را خریداری نماید!! وقتی فرماندار جدید تصمیم گرفت دستور بررسی قراردادهای فرماندار قبلی را صادر کند و مسائل مربوط بدان را در معرض قضاوت افکار عمومی قرار دهد و خاطیان را به محاکمه بکشاند، کنسرسیوم بین‌المللی (یا بهتر گفته شود کارتل بین‌المللی) طرف قرارداد به تکاپو افتاد تا به هر طریقی که شده بر موضوع سرپوش بگذارد.
دو شرکت طرف قرارداد با شماره رمز ۳ و ۶۲ شناسایی شدند؛ این شرکت‌ها عبارت بودند از براون باوری و وستینگهاوس (شرکت وابسته بدان) که در بخش «ال» کارتل چندملیتی اتحادیه الکتریک بین‌المللی عضویت دارند. منظور از بخش ال در حقیقت شاخه لکوموتیو و موتور کارتل مزبور است. کارتل حاضر شد برای سرپوش گذاردن به خلافکاری‌هایش ۱۲۰ واگن علاوه بر آنچه در قرارداد ذکر شده بود بدون دریافت بهای اضافی تحویل بدهد. البته این واگن‌ها بدون توالت و بدون دستگاه خنک‌کننده بودند! هرچند روشن بود که این واگن‌ها بدون تجهیزات مزبور در هوای گرم برزیل قابل استفاده نخواهند بود، ولی به یک سوال جواب داده نشد و آن اینکه چرا فرماندار واگن‌ها را با چنین قیمت گزافی خریده است. وقتی قاضی دادگاه کارتل برزیل از مدیرعامل دو شرکت فوق‌الذکر علل تصمیم‌گیری این معامله ۳۶۰میلیون دلاری را سوال کرد وی به زحمت می‌توانست نام خودش را به خاطر آورد! چه برسد به علل انجام این معامله!! و جواب داد که وی به عنوان مدیرعامل فقط وظیفه دارد هر ماه اعضای هیات‌مدیره را برای جلسه دعوت کند و ریاست جلسه را داشته باشد و نه چیز دیگری.!!
وضع در آرژانتین نیز چنین است، به عنوان مثال دولت آرژانتین تولید واگن خود را کاهش داده و در مواردی حتی متوقف کرده است و در عوض تجهیزات راه‌آهن مورد نیاز خود را از کشور هلند وارد می‌کند.
ارسال نظر