نطق آقای مکی

آقای مکی پس از تشکر از احساسات اهالی که با حال روزه از هیات استقبال کردند، گفتند: اگر جان را فدا کنیم، کم کرده‌ایم و کاری نکرده‌ایم. آنگاه اظهار داشتند از اهالی خواهش می‌کنم متانت و بردباری را رعایت کنند و همان طوری که تا حالا انتظامات را رعایت کرده‌اند و هیچ اتفاقی نیفتاده، میل دارم در آتیه نیز ادامه دهند و از بردباری و صبر خارج نشوند. زیرا ممکن است در غیر این صورت به دست ماجراجویان بهانه داده شود و دیگران از آب گل‌آلود استفاده کنند. سپس اشاره به پرچم سه رنگ ایران کردند و گفتند: رنگ سبز علامت سیادت و آقایی ملت ایران است. علامت سفید علامت صلح دوستی و آشتی‌طلبی ملت ایران است. رنگ قرمز علامت خون و جانباری است. ما در مقابل پرچم سه رنگ سوگند یاد می‌کنیم برای حفظ آقایی و برتری ایران اول بکوشیم که با رویه صلح‌طلبانه‌ کارها را خاتمه دهیم. اگر نشد (با اشاره به رنگ قرمز) از ریختن خون خود امتناع نداریم تا برتری را حفظ کنیم. یا باید موفق بشویم یا جنازه این هیات اینجا مدفون شود. آقای مکی باز تاکید کردند که مردم ثبات و بردباری را حفظ نمایند و گفتند چون ما خسته هستیم، به همین مختصر اکتفا می‌کنم و از آقایان خواهش می‌کنم که از فردا به صورت دستجات کوچکی، ما را ملاقات نمایند که ما درد‌دل‌های آنها را بشنویم و عقاید و آرا و افکارمان را برای استرداد حقوق آنها به ایشان گوشزد کنیم. گر چه من به درددل شما آشنا هستم و می‌دانم ملتی که پنجاه سال زیر تازیانه استعمار رنج کشیده باشد، چه درد‌دل‌هایی می‌تواند داشته باشد.

ولی مطمئن باشید ما برای گرفتن حق شما و رفع ظلم از شما آمده‌ایم و ۱۸میلیون نفوس ایران پشتیبان ما است و باید بگویم قلوب آرزومند و نگاه امیدوار ۴۰۰میلیون مسلمانان جهان امروز به طرف ملت ایران دوخته شده و منتظرند ببینند ما این عمل بزرگی را که شروع کرده‌ایم چطور خاتمه خواهیم داد و با چه فداکاری و از جان‌گذشتگی از شرف و سیادت خود دفاع خواهیم نمود. گذشته از این، افکار عمومی تمام ملت‌های جهان که پرچم آزادی به دست گرفته و بر علیه بیدادگری و غصب حقوق ملل ضعیف مبارزه می‌کنند، در این جانبازی و استرداد حق، پشتیبان ملت ما است.

سپس آقای امیرعلائی خطاب به حضار، بیانات زیر را ایراد نمودند:

حضار محترم، نمایندگان هیات مختلط و هیات مدیره موقت شرکت نفت ملی ایران که پیش‌قراول سعادت ایران عزیز به شمار می‌رود، امروز به آخرین سنگر آرزوی ملی وارد می‌شود و می‌خواهد از حاصل افکار و اقدامات ملیون و مجلسین شورا و سنا و قانونی که به صحه شاه رسیده است و دولت دکتر مصدق آن را به مرحله اجرا می‌گذارد، بهره‌برداری کند. ما به کارگران زحمتکش که چون سربازان فداکار در این هوای سوزان پشت کوره‌های گداخته نفت رنج می‌برند و به امید تحصیل گنج، زندگانی پر از مشقتی را به سر می‌برند، درود می‌فرستیم، با اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت دوره فقر و بدبختی و پریشان‌حالی و درماندگی سپری می‌شود و زمان فراوانی و راحتی می‌رسد. ورود به این شهرستان دو حس متضاد در ما ایجاد می‌کند، یک حس شادی که عبارت از این است که شخص وقتی دارای شیئی گرانبها باشد که زندگانی اطمینان‌بخشی را به او نوید بدهد، طبیعتا خوش‌وقت و راضی به نظر می‌رسد. یک حس غم و اندوه با وجود داشتن یک چنین شیئی گرانبهائی مردم ایران از نعمت زندگی راحت محرومند و چون شخصی که معروف است بدره مرواریدی را در بیابانی پیدا کرده و از گرسنگی پی لقمه نانی می‌گشت و بی‌اختیار فریاد کشید افسون که اینها مروارید است و نان نیست در بیابان‌های فقیر خوزستان که در سرتاسر آن جز آفتاب سوزان و خاک‌های پرحاصل چیزی دیده نمی‌شود. باید فریاد کنیم افسوس که در این مرکز نفت است، کاش سفره‌نانی بود که جان نمی‌دادیم و حداقل زندگی را داشتیم و این ماده سیال پرقیمت را نداشتیم، ولی پس از اندکی تامل به خود می‌آییم که این ثروت ملی به زودی قابل استفاده و بهره‌برداری است و ملت ما می‌تواند به نحو احسن از دارایی خود استفاده نموده و جواب میلیون‌ها مردم لخت و بی‌خانمانی را که چشم‌های خود را به چاه‌های پربرکت خوزستان دوخته‌اند بدهد و قدم به اولین پله نردبان ترقی بگذارد و با استعداد ذاتی خود با سرعت برق به آخرین پله تمدن عالم برسد. دنیای آزاد بایستی به ما اجازه دهد که استعداد ذاتی خود را بروز دهیم و همان‌طور که ایران کهن زمانی مهد تمدن گیتی به شمار می‌رفت، موقعیت علمی و فرهنگی خود را احراز کند و ننگ لقب ملت عقب افتاده را از دامان خود بشوید. اینک وقت آن رسیده است که از حرف به عمل بپردازیم و حق خود را استیفا نماییم. ما برای تامین سعادت ملت ایران به این سرزمین قدم نهاده‌ایم و بیرق سفید صلح گیتی را بر فراز چاه‌های نفت خوزستان قرار می‌دهیم و به دنیای آزاد نوید می‌دهیم که ایران عقب افتاده می‌تواند دریچه اطمینانی باشد که بر دیگ بخار نفت نصب شده و هر آنکه فشار بخار بر جدار این دیگ زیاد شود و نزدیک به انفجار باشد، می‌تواند بخار زائد آن را خارج کند و تعادل را حفظ نماید و از ترکیدن آن جلوگیری نماید. ما در محیط دوستانه و آرامی با کمال متانت به کار خود ادامه می‌دهیم و انتظار داریم با حسن نیت با ما رفتار شده و شرکت سابق نفت با خونسردی که مخصوص ملل آنگلوساکسن است در اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت با ما تشریک مساعی نماید و با طرز رفتار خود موجب شود که دنیای متمدن با تحسین به رویه‌ای که در پیش می‌گیرد، بنگرد. هیات موقت شرکت نفت ملی ایران مقصودی جز استیفای حق ملت ایران ندارد و امیدوار است که کارهای خود را در محیط دوستانه‌ای خاتمه دهد و چرخ‌های تولید و مصرف نفت بیش از پیش به دست ایرانی به گردش درآید.