ارابه‌هایی که تاریخ را تغییر دادند

گروه تاریخ اقتصاد- هرگاه ارابه‌ای سه چرخ و خشن که درجلو آن ماشین بخار حجیمی قراردارد در نظر آورید پدر بزرگ اتومبیل‌های امروزی را خواهید شناخت. این ارابه که آن را فارادیه نامیدند امروز در موزه پیشه و هنر پاریس موجود است و می‌توان آن را از نزدیک مشاهده کرد. این اسباب توسط شخصی به نام کونیو ساخته شده است. می‌گویند هنگام نخستین و آخرین آزمایش در ۱۷۶۸ این وسیله نقلیه یک مرتبه از جا کنده شده و دیواری را فروریخته است.

ارابه «کونیو» ساعتی ۴ کیلومتر راه می‌پیمود، اما با دیگ بخار آب بیش از یک ربع ساعت حرکت خود کار ممکن نبود. با وجود آنکه کونیو نمونه دیگری ساخت، اما این نمونه‌ها جز برای نگهداری در موزه به کار دیگری نیامد. اما این امر مانع از آن نیست که بگوییم کونیو راه باز کرده و پیش‌قدم بوده است و با تکمیل موتور و مواد و مصالح بعدها توسعه یافته‌است.

در ۱۷۷۳مهندسی به‌نام بوله اتومبیل بخاری اختراع کرد که محور چرخ‌های جلو روی دو محور دیگر قرار داشت و در پیچ و خم راه و جاده تاثیر فرمان چرخ‌های جلو وضع درست و مناسبی پیدا می‌کرد.

در ۱۷۸۵ دملر یک کالسکه نفتی ساخت و با مهندسی به نام لواستر شریک شدند و در ۱۸۹۰ کاربراتور با سطح ثابت را اختراع کردند. در همان سال مهندس دیگری به نام لئون سرپله دیگ بخار منفجر نشدنی (نترک) را ابداع کرد و ساخت. پس از آن یک رشته تکمیلی توسط جمعی از محققان در کار اتومبیل صورت گرفت از جمله کارل بنز در ۱۸۹۶ نخستین کالسکه اتومبیل - که پدر بزرگ تاکسی‌های امروزی است- را در پاریس به حرکت در آورد.

اما زمانی که صحبت از اتومبیل است، باید نامی از مارکی آلبردودیون برد. او در ۱۸۸۹ موتور ستاره‌ای شکل دارای استوانه گردان را ساخت و در ۱۸۹۹ انتقال حرکت به وسیله دو صفحه متمایل را ابداع کرد. رنه پانار در ۱۹۰۷ موتور بی دریچه را ساخت. هانری فرد در آمریکا نمونه اتومبیل جهانگردی را پدید آورد. لوئی رنو فرانسوی نیز در ۱۸۹۹ وسیله‌ای را برای تغییر سرعت اختراع کرد.

اگر بخواهیم از کلیه مخترعان چه معروف و چه گمنام و صاحبان صنایع چه خوشبخت و چه بد اقبال که اتومبیل را به صورت امروزی با این پایه از تکمیل پدید آوردند نام ببریم سخن به درازا خواهد کشید. با این حال به نام برخی از این مخترعان که راه رسیدن به اتومبیل‌های کنونی را هموار کرده اند باید اشاره کرد. فرنان‌فرهکه در سال ۱۸۵۰ در کلرمن به دنیا آمد تلاش خود را مصروف ساختن موتور کرد. او نخست از موتور‌های افقی کار خود را آغاز کرد؛ در ادامه موتور‌های قائم وسپس موتور‌های ۲،۴،۶ سیلندر را پدید آورد ؛ کار دیگر او این بود که دریچه‌های خود کار را تبدیل به دریچه‌های فرمانی کرد. دریافتن طریقه روشن کردن ماشین با قرقره و جسم لرزان و بعد با آهن‌ربا از دیگر کارهای فرنان فره بود. او بین سال‌های ۱۸۸۵ و ۱۸۹۹ موتور ۳۲ سیلندر شعاعی و موتور مرکب ۵ شعاعی را به وجود آورد.

همین که اتومبیل سازی رونق گرفت فره یقین کرد که صاحب مکنت و ثروت سرشار خواهد شد؛ اما سازندگان ماشین کارهای سابق را ندیده گرفتند و آنچه را خود در نظر داشتند در ساختن اتومبیل در نظر گرفتند. با تمام این احوال فره دلسرد نشد و در ۱۹۰۶ م انحراف مدخل و مخرج دریچه‌ها را نسبت به نقاط متحرک اختراع کرد. حق آن است که بگوییم فره مخترعی با نبوغ و مخترع ماشین انفجاری به شمار می‌رود.

در زمینه جلو راندن یا کشش رودلف دیزل آلمانی (درسال ۱۸۵۸ در پاریس متولد شد) موتور سوختی را اختراع کرد که به نام وی معروف شد. کترنیگ هم کارهایی برای کشش (رانش) با اتومبیل انجام داد و طریقه روشن کردن ماشین به وسیله باتری را به نام دلکو ابداع کرد.

در زمینه رانش با واکنش، اپل کوشش بسیاری کرد. همچنین رانش به وسیله توربین بسیاری از اهل تحقیق را مشغول داشت، اما این امر مربوط به کارها و اختراعات جمعی بود و اختصاص به اتومبیل هم نداشت، بلکه مربوط به تکنیک عمومی هر وسیله بود که رانش و کشش در آن منظور باشد.

کترنیگ راجع به اجسام ضدانفجار بنزین و جعبه نیمه خودکار سرعت و موضوعات دیگر بررسی‌های فنی کرده و وسایلی در نظر گرفته بود. در آن زمان مخترعان دارای حق امتیاز بسیار بودند که با هم رقابت می‌‌کردند و کترنیگ هم یک نفر از آن جمع بود. یکی از همین مخترعان، رنو بود که ۷۰۰ اختراع در این زمینه را به نام خود ثبت کرد از جمله پریز مستقیم، روشن کردن مضاعف توسط ماگنت و باتری و میرا کننده ارزش هیدرولیکی و غیر آن.

آنچه گفته شد چند مثال از کار صدها مخترع و هزاران اختراع است که ترقیات فنی و رونق کار اتومبیل را به پایه و مایه امروزی رسانده و صنعتی نیرومند پدید آورده است، چنان که پیش‌تر اشاره شد با شیوه نوین زندگی در عصر اتومبیل زمان و مکان ارزش پیشین خود را از دست داد، اما کار به همین جا پایان نیافته است. رانش به وسیله واکنش با ساختن هواپیمای جت و موشک‌های قاره پیما و فضا پیما از صورت قضایای علمی و نظری وارد مرحله عمل شده است.

منبع: آفتاب