گاهشمار
لغو فرمان نانت
این فرمان به پروتستان‌ها آزادی مذهبی داده بود. لوئی ۱۴ کاخ ورسای را که استراحتگاه پادشاهان فرانسه هنگام شکار بود تکمیل و به عنوان کاخ سلطنتی این کشور قرارداد. وی با ازدواج سیاسی خود با شاهزاده خانم اسپانیایی «ماری ترزا» باعث برقراری صلح میان فرانسه و اسپانیا شد که در منطقه پیرنه متناوبا باهم در جنگ و جدال بودند.
اتحاد خشایارشا با کارتاژ
اواخر اکتبر سال 480 پیش از میلاد زمانی است که خشایارشا رهبر وقت ایرانیان با دولت کارتاژ (تونس امروز و نواحی اطراف آن در شمال آفریقا که رو به روی جزیره سیسیل و پاشنه ایتالیا در ساحل جنوبی مدیترانه قرار گرفته و آثار ابنیه باستانی آن زمان باقی است) پیمان اتحاد بست. هدف خشاریاشا از این پیمان، ایجاد سد در برابر گسترش اتحادیه یونانی‌ها در جهت جنوب و غرب و درگیر نگهداشتن این اتحادیه در جنگ‌های دوردست بود تا به فکر تعرض به ایونی ایران نیفتد (شهرهای یونانی زبان واقع در غرب آناتولی و جزایر شرقی دریای اژه و دریای مدیترانه از جمله قبرس، ایونی خوانده می‌شدند. واژه یونان که در خاور میانه به کار می‌رود برپایه کلمه ایونی ساخته شده است). در آن زمان، یونان در جنوب ایتالیا و از جمله در جزیره سیسیل (سیچیلیا) مهاجرنشین داشت که معروف‌ترینشان سیراکیوز (سیراکوز) است. در پی همین اتحاد و کمک مالی ایران بود که «هامیلکار» کارتاژی به سیسیل حمله نظامی برد. ولی پس از پیاده شدن در ساحل پالرموی امروز چون توفیقی به دست نیاورد همانجا خودکشی کرد. اتحاد امپراتوری ایران و کارتاژ تا 70 سال بعد (سال 410 پیش از میلاد) ادامه داشت و کارتاژ از کمک
مالی ایران برخوردار بود. کارتاژی‌ها مهاجران فنیقی (لبنانی ـ سوری) بوده‌اند که نام شهر خود را (واقع در تونس امروز و ساحل دریاچه تونیشیا) «کارت‌هاداشت» به معنای شهر تازه گذارده بودند که رومی‌ها آن را کارتاژ تلفظ کردند که چون کتب تاریخ قرون قدیم عمدتا توسط رومی‌ها نوشته شده است به همین صورت باقی مانده است. معروف‌ترین سردار کارتاژی، هانیبال بود که به اسپانیا و ایتالیا لشکر کشید و در این لشکرکشی از فیل استفاده کرده بود.
دیدار شاهزاده اشکانی از رم
تیرداد شاهزاده اشکانی نیمه دوم اکتبر سال ۶۶ میلادی با تشریفات ویژه‌ای وارد شهر «رم» شد تا با نرون امپراتور وقت روم ملاقات کند. گزارش این دیدار را که دولت روم برای انجام آن هزینه بسیار سنگین متحمل شده بود تاچیتوس، مورخ رومی به شکل مشروح در کتاب خود آورده است. تیرداد از سوی بلاش ـ شاه ایران زمین به پادشاهی ارمنستان که آن زمان شامل همه اراضی شرقی ترکیه امروز بود منصوب شده بود. تاچیتوس نوشته است که تیرداد حاضر نشد در حضور نرون، شمشیرش را از خود دور سازد و با شمشیر در کنار امپراتور روم نشست که امری بی‌سابقه بود. رفت و بازگشت تیرداد به «رم» نزدیک به دو سال طول کشیده بود. اشکانیان از خراسان بزرگ برخاسته بودند. شهر اشک آباد به دست موسس این دودمان (اشک یکم) ساخته شده است.
سالروز تولد آفریننده واژه تکنولوژی
نوزدهم اکتبر زادروز «لویس مامفورد Mumford» یکی از مورخان بزرگ قرن بیستم است که در ۱۸۹۵ به دنیا آمد و ۹۵ سال عمر کرد. وی مورخی بود که به جای پرداختن به تحقیق درباره رویدادهای ملی و بین‌المللی به پژوهش در زمینه تاریخ و تحول «شهر» و جوامع محدود و روند تمدن دست زد و راه تازه‌ای را برای تاریخ‌نگاری باز کرد و مزید بر این کار، بانی جنبش جهانی توجه به شهرها و سیاست داخلی و عمران و گسترش محلی شد. او در عمر طولانی خود تاریخچه ده‌ها شهر معروف را نوشت و منتشر ساخت. مامفورد کار تاریخ‌نگاری را با نوشتن تاریخ علوم و تکنولوژی آغاز کرده بود و همین موضوع را هم در دانشگاه تدریس می‌کرد. وی بود که واژه پرمصرف امروز «تکنولوژی» را به دست داد و آن را مجموعه تکنیک‌ها و عصاره و درجه پیشرفت نامتوقف آنها خواند.
وی همچنین رابطه تکنولوژی و تمدن و پیشرفت جوامع را تعریف کرد که به صورت رساله‌ای باقی مانده است. مامفورد اعلام کرد تا جامعه‌ای در تکنولوژی، مستقلا پیشرفت نکند به رفاه و نیکبختی و آسایش نخواهد رسید و از همان زمان، کشورها به پیشرفته و در حال پیشرفت و عقب افتاده طبقه‌بندی شدند. به باور مامفورد، برای پیشرفت در تکنولوژی، باید در یک ملت آرزوی نیل به این هدف به وجود آید و به آن اشتغال ورزد، همان گونه که تا علاقه و حمایت نباشد امر تالیف و تصنیف رشد نخواهد کرد. مامفورد در عین حال تاکید داشت که مدیران جامعه به موازات پیشرفت تکنولوژی و تشویق به استفاده از آن باید بکوشند که به اخلاقیات جامعه صدمه وارد نشود؛ زیرا تکامل اخلاقیات در حقیقت تکامل انسان است و تکنولوژی تنها وسیله آسایش و پیشرفت.
تالیفات معروف دیگر او عبارتند از: فرهنگ شهری، رابطه انسان و محیط زیست او، رفتار و زندگانی و... که همه آنها زمینه تاریخ دارد تا جامعه شناسی.
ارسال نظر