چراغ عمر سلسله قاجار کم سو شده بود و افزایش قدرت رضاخان و تمایل انگلیس‌ها به اینکه عناصر تازه‌ای در سپهر سیاسی ایران روی کار بیایند، فضا را دگرگون کرده بود. رضاخان پس از چند سال صدارت و گسترش نفوذ خود در ایران شرایط را برای اینکه سلسله تازه‌ای بر سر کار آید فراهم کرد. فرمان انتخابات دوره پنجم مجلس پیش از اینکه مجلس قبلی کار خود را تمام کند صادر شد و انتخابات در تهران با رسمیت داشتن مجلس چهارم شروع و خاتمه پیدا کرد.

محمد مروار در کتاب «مجلس شورای ملی» درباره انتخابات نوشته است:

«در این دوره انتخابات کشور، به جز تهران، برای اولین بار به دست امرای لشکر وزارت جنگ و گروه‌های متنغذ انجام شد. همین امر زمینه را برای قدرت‌یابی اکثریتی به نفع سردار سپه مهیا کرد ... با این حال نمایندگان راه یافته به مجلس پنجم، نماینده افکار بخش‌هایی از جامعه بودند... از لحاظ ترکیب طبقاتی نمایندگان مجلس در این دوره همچنان شاهد رشد حضور نیروهای مالک و کارمندان دولت هستیم... تغییر قابل توجه در این دوره از لحاظ طبقاتی کاهش ۵ درصدی بازاریان نسبت به دوره قبل است... از نظر وضع سنی وکلای این دوره از ترکیب جوان‌تری برخوردار شد و ۳۶ درصد آن را افرادی در دامنه سنی ۳۰ تا ۴۰ سال تشکیل دادند... «دوره پنجم مجلس شورای ملی و نحوه تاثیری که نحوه فعالیت نمایندگان این دوره از مجلس درتاریخ ایران باقی گذاشت قابل توجه است.

اکثریت مجلس را در این دوره نمایندگان ائتلافی فراکسیون تجدد با ۴۰ عضو به رهبری سید محمد تدین تشکیل می‌داد.

در حالی که شاه ایران با عقاید سوسیالیستی به شدت مخالف بود، اما هواداران این اندیشه و مرام همچنان در صحنه سیاست ایران به صورت آشکار فعالیت می‌کردند.

سلیمان میرزا که از رجال سیاسی بازمانده از ایل قاجار و رییس سوسیالیست‌های ایرانی بود فراکسیونی با حدود ۱۴ نفر در مجلس تشکیل داده بود که اقلیت مجلس نام گرفتند.

نزاع اکثریت و اقلیت در مجلس پنجم شورای ملی روندی فزاینده را تجربه می‌کرد و در ۱۷ اسفندماه ۱۳۰۲ بود که یکی از نمایندگان به صورت سید حسن مدرس سیلی زد که زمینه تظاهرات در خارج از مجلس شد.

البته این تظاهرات دلیل دیگری داشت و آن مخالفت سید حسن مدرس با جمهوریخواهی رضاخان بود و شرایط بیرونی آثارش را بر فراکسیون‌ها گذاشت. در جلسه ۹ آبان ۱۳۰۴ بود که ۸۰ نفر از اعضای مجلس پنجم به انقراض سلسله قاجار رای مثبت دادند. مجلس برای تعیین پادشاه و ولیعهد تشکیل مجلس موسسان را ضروری دانست و در پیش از اختتام مجلس پنجم انتخابات این مجلس را شروع کرد. خانم زهرا اشجعی برخی از قوانین مهم مصوب مجلس پنجم را به شرح زیر بیان کرده است:

۱- قانون معافیت‌ ماشین‌های صنعتی و فلاحتی از تادیه حقوق گمرکی

۲- قانون تجارت مصوب بهمن ۱۳۰۳

۳- قانون اعطای ۹۰ هزار تومان اعتبار برای مخارج مجلس

۴- قانون اعطای صدهزار تومان اعتبار برای مخارج جشن تاجگذاری

۵- قانون سجل احوال

۶- قانون مالیات اربابی و دواب که براساس آن قانون مالیات اراضی در سراسر کشور یکسان شد.

۷- قانون انحصار دولتی قند و چای

مجلس پنجم در ۲۲ بهمن ۱۳۰۴ دوره‌اش تمام شد. حسین پیرنیا و میرزا حسن خان مستوفی روسای مجلس پنجم بودند.