گاهشمار
تصمیم مصدق و وزرای دولت به‌خودکشی دسته جمعی
گروه تاریخ اقتصاد - سروان داورپناه، یکی از محافظان دکتر مصدق در روزنامه اطلاعات روز یکشنبه ۲۸ مردادماه سال ۵۸ به بیان روز کودتا پرداخته و از «تصمیم دکتر مصدق و ۲۳ تن از وزیران و یارانش به خودکشی» برای تسلیم نشدن به «اراذل و اوباش» خبر داد. داور پناه گفته است «آنها تصمیم به خودکشی دسته‌جمعی گرفته بودند ولی به علت نبودن فشنگ کافی از این کار منصرف شدند. پس از اینکه کلیه راه‌های تسلیم و مقاومت و تغییر محل بررسی شد و به نتیجه نرسید، مرحوم نریمان پیشنهاد خودکشی دسته‌جمعی را کرد که همه قبول کردند ولی وقتی به سراغ اسلحه رفتیم دیدیم هیچ فشنگی نداریم به جز دو هفت‌تیر کوچک دکتر مصدق و نریمان که ۱۲ عدد فشنگ داشت، اسلحه گرمی نداشتیم و به این ترتیب پیشنهاد خودکشی دسته‌جمعی نریمان انجام نشد و نقشه تغییر محل اجرا شد.»
سروان داورپناه به چند روز جلوتر یعنی روز ۲۶ مرادماه و همان روزی که دستور عزل مصدق از نخست‌وزیری توسط شاه اعلام می‌شود نیز اشاره کرده و گفته است «از ساعت ۶ صبح چند دقیقه گذشته بود جلسه هیات دولت تازه آغاز شده بود که تلفن زنگ زد، سرتیپ سپه‌پور فرمانده نیروی هوایی بود . او گفت که با دکتر مصدق کاری خیلی مهم دارد. تلفن را وصل کردم. فرمانده نیروی هوایی با صدایی هیجان‌زده گفت: «به قرار اطلاع شاه به اتفاق ثریا، آتابای و سرگرد خاتم از کلاردشت پرواز کرده است. چه دستور می‌فرمایید، هواپیما را مجبور به فرودکنیم یا در آسمان سرنگون کنیم؟ وقتی حرف‌های سرتیپ سپه‌پور تمام شد، منتظر دستور دکتر مصدق بود، چند لحظه‌ای به سکوت گذشت و دکتر مصدق گفت: «بگذارید برود...»
انتشارات روزنامه اخگر و چاپ کتاب
در روزنامه اطلاعات سال ۱۳۱۱ یک آگهی از روزنامه اخگر چاپ شده که در آن انتشارات این روزنامه کتاب‌های خود را معرفی کرده است. داستان عبدالرحمن ناصر از جمله آثار منتشرشده از سوی این روزنامه است که به گفته صاحب آگهی، داستانی است عشقی، تاریخی و اخلاقی از سلسله داستان‌های جرجی زیدان که بهترین مونس اوقات فراغت خوانندگان است! دیگر اثر منتشره از سوی روزنامه مذکور داستان‌های کوچک ترجمه شده از فرانسه و اسپرانتوست که بر اساس این آگهی شیرین‌ترین داستان‌های ادبی و اخلاقی است که تا آن زمان منتشر شده است. قیمت هر یک از این کتاب‌ها به ترتیب پنج و دو ریال بوده است.
آلبرایت: آمریکا اشتباه کرد
مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه آمریکا در ماه مارس سال ۲۰۰۰ میلادی از دخالت دولت وقت آمریکا در امور سیاسی ایران که منجر به کودتای ۲۸ مرداد شد، انتقاد و آن را باعث «پس رفت سیر تکامل سیاسی ایران» ارزیابی کرد. آلبرایت گفت: در سال ۱۹۵۳ آمریکا نقش موثری در ترتیب دادن براندازی نخست‌وزیر محبوب ایران محمد مصدق داشت. دولت آیزنهاور معتقد بود که اقداماتش به دلایل استراتژیک موجه‌اند ولی آن کودتا آشکارا باعث پس‌رفت سیر تکامل سیاسی ایران شد و تعجبی ندارد که هنوز بسیاری از ایرانیان از این دخالت آمریکا در امور داخلی آنان ناراحت‌اند. علاوه براین در ربع قرن بعد از آن ایالات متحده و غرب پیوسته از رژیم شاه حمایت کردند. دولت شاه هرچند کارهای زیادی برای پیشرفت اقتصادی ایران انجام داد ولی مخالفان خود را بی‌رحمانه سرکوب کرد.
بی‌خانمانی ده‌ها هزار نفر در منچوری
تلگراف‌های خارجی به روزنامه اطلاعات در مرداد سال ۱۳۱۱ نشان از بروز سیل در منچوری دارد. متن خبر به این شرح است: «از خاربین اطلاع می‌دهند که آب پایین می‌رود. در نتیجه سیل اخیر ۱۲۰ هزار نفر که قسمت عمده آنها از سکنه چینی هستند، بی‌خانمان شده، غذا ندارند و زیر آسمان مانده‌اند. ۱۵ هزار نفر از فراریان را در مدرسه و مطبعه و ابنیه راه‌‌آهن چین و شرق جا داده‌اند. کنسولگری شوروی در خاربین کمیسیونی برای دستگیری از سیل زدگان تشکیل داده و هلال احمر شوروی برای مساعدت با سیل زدگان ۵۰۰۰ دلار آمریکایی اعانه داده است. اداره راه آهن چین و شرق بیست باب خانه چوبی می‌سازد تا به ۱۰ هزار نفر از سیل زدگان منزل بدهد.
ارسال نظر