سختگیری‌های بیمه مرکزی انگیزه‌ای برای تاسیس شرکت‌های خدمات بیمه‌ای نگذاشته است

لیلا اکبرپور - کشورمان ایران بر روی خط زلزله قرار دارد و هر از چند گاهی وقوع چند ریشتری یک زلزله خسارات سنگینی را به بار می‌آورد.
طی چند سال اخیر کمتر کسی را می‌توان یافت که خاطره زلزله بم را فراموش کرده باشد.
به رغم کمک‌های دور و نزدیک دولت برای بازسازی شهر بم و با گذشت قریب ۴ سال هنوز زندگی عادی در این منطقه شکل نگرفته است. به موازات تلاش وزارت مسکن و شهرسازی برای ساخت واحدهای مسکونی، بیمه سینا نیز طرح پوشش بیمه‌های آتش‌سوزی و زلزله را با تعهد ۱۰ ساله و به صورت پلکانی در بم اجرا کرد و ۵۰هزار خانه در بم و بروات تحت پوشش قرار گرفتند.از آنجا که سقف تعهدات بسیار بالا بود، بیمه‌گران اتکایی و بیمه ایران نیز در این طرح مشارکت داشتند.موسی‌رضا، مدیرعامل بیمه سینا، تجربه مدیریت در بخش‌های دولتی به خصوص مدیریت بیمه ایران را در کارنامه خود دارد.او معتقد است ریسک‌های متعددی را می‌توان تحت پوشش بیمه و به صورت اتکایی از کشور خارج کرد تا جبران خسارات آن بر دوش دولت نباشد.موسی‌رضا، نظرات جالبی در خصوص بخش‌های مختلف بیمه‌ای دارد، او بر خلاف بسیاری از کارشناسان که معتقدند بخش دولتی دارای مقررات دست‌وپاگیر است به صراحت می‌گوید: در بخش دولتی هم می‌توان کارهای بزرگ انجام داد و با این گفته که دست مدیران دولتی بسته است مخالفم. او در خصوص بیمه شخص ثالث نیز نظریه جالبی دارد و می‌گوید: بیمه شخص ثالث زیان‌ده نیست، بلکه نحوه اجرای ما به گونه‌ای است که از شخص ثالث، یک رشته زیان‌ده ساخته‌ایم!
با نزدیک شدن به هفته دولت به دفتر مدیرعامل بیمه سینا رفته و با او به گفت‌وگو نشستیم.موسی‌رضا به سوال‌ها با دقت گوش می‌داد و سعی می‌کرد پاسخ‌هایی را بدهد که متفاوت بوده و تاکنون کسی به آن اشاره نکرده باشد.

آقای موسی‌رضا شما مدیرعامل بیمه ایران بودید و امروز مسوول هدایت یک شرکت بیمه خصوصی هستید فعالیت در این ۲ بخش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در جایگاه دولتی که مشغول فعالیت بودم طبیعت کشوری داشت و بسیار گسترده بود، در واقع وضعیت موجود قابل قیاس با آن جایگاه‌ نیست، اما توجه داشته باشید که در آن سال‌ها و سازمان‌ها که مشغول خدمت بودم هیچ‌گاه احساس خفگی و تنگی نداشتم و آنچنان در پی توسعه و گسترش کارها بودم که پس از 2 سال تلاش‌ها به بار می‌نشست و برای مردم قابل لمس بود.
به هر صورت جایگاه دولتی هم جایگاه کارآمدی است و می‌شود خیلی از کارها و طرح‌های نو را انجام داد و همیشه از حمایت دولت نیز بهره‌مند بود.به خصوص کار بیمه‌گری در بیمه‌های دولتی آسان‌تر است، چرا که مردم اعتماد راسخی به دولت دارند و جذب آنان به عنوان خریداران محصولات بیمه‌ای کار ساده‌تری است.
تنها ویژگی بیمه دولتی در مقایسه با بخش خصوصی حضور سازمان‌های متعدد نظارتی بود که میزان قابل توجهی از وقت مدیر، صرف توضیح و توجیه به این ناظران می‌شد.
اما در بخش خصوصی و یا بهتر است بگویم غیردولتی بدین‌گونه نیست، مجمع بالاترین ناظر و گواه اعمال مدیریت است و وقتی مجمع عمومی توسط حسابرس و بازرس قانونی از وضعیت مالی مطلع شدند، دیگر وقتی از مدیر صرف نمی‌شود تا به سهامداران پاسخ دهد و می‌تواند به کار خود ادامه دهد.
از اعتماد راسخ مردم به بخش‌های دولتی گفتید، در بیمه سینا که خصوصی است با مشکل جلب اعتماد مردم مواجه نشدید؟
نمی‌توان گفت با مشکل روبه‌رو شدیم، اما بیمه‌های خصوصی باید طی مدت زمانی اعتماد را در مردم به وجود آورند، در این ۴سال وقت زیادی صرف این شد که مردم شرکت‌های جدیدالتاسیس را بشناسند و به تدریج به آنان اعتماد کنند.
خوشبختانه امروز وضعیت خوبی است و نظارت دولت از طریق بیمه مرکزی بر فعالیت‌ بیمه‌های خصوصی راه را هموار کرده است.
به عقیده شما واگذاری ۳شرکت بیمه آسیا، البرز و دانا به بخش خصوصی چه تاثیری بر بازار فعلی بیمه خواهد داشت؟
قبل از تاثیر واگذار شدن، بهتر است در مورد نحوه واگذاری صحبت شود. واگذاری بیمه‌های دولتی باید با دقت و نظارت جدی همراه شود، در کنار حسابرسان خبره و کارآمدی که به کار گرفته می‌شوند، وجود کارشناسان صدیق و خبره صنعت بیمه نیز الزامی است، چرا که احتمال پنهان ماندن تعهدات بزرگ صنعت بیمه که از سال‌های گذشته وجود داشته از دید حسابرسان وجود دارد و سهام به گونه‌ای قیمت‌گذاری شود که خریداران پول بیشتری نسبت به ارزش واقعی هرسهم بپردازند.
امروز در صنعت بیمه تعهداتی وجود دارد که مربوط به یک تا دو دهه گذشته است و هرلحظه امکان دارد این تعهدات بالفعل شده و از سهامدار روز مطالبه شود.
اما واگذاری بیمه‌های آسیا، البرز و دانا موجب تقویت بخش خصوصی خواهد شد، از سویی موجب تغییر حالت در سندیکای بیمه‌گران خواهد شد که اینک ساختار دولتی دارد، تحول در ترکیب اعضای سندیکای بیمه‌گران نیز موجب بهتر انجام شدن کار‌ها می‌شود. رقابت به درستی انجام می‌گیرد و شرکت‌های بیمه به استثنای بیمه ایران در مقابل سهامداران خود مسوول و پاسخگو خواهند شد.
رقابت چه می‌شود، چه وضعیتی در رقابت پیش خواهد آمد؟
رقابت در صنعت بیمه امروز فقط از طریق نرخ و به صورت غیرحرفه‌ای صورت می‌گیرد، در حالی که رقابت باید براساس سرویس‌دهی و خدمات‌رسانی، طرح‌های نو و حفظ و کرامت انسانی مشتریان و به عبارتی مشتری‌مداری به معنای واقعی نه به شکل سوری انجام شود.
زمانی که شرکت‌های بیمه همگی به طور یکسان منافع سهامدار را به اندازه معقول و عادلانه در نظر بگیرند، رقابت بر روی کیفیت کار، نحوه پاسخگویی، سرعت در پاسخگویی و تنوع در سرویس صورت می‌گیرد.
آقای موسی‌رضا، شما با این گفته که طی چند سال گذشته پرتفوی دولتی‌ها به بخش غیردولتی منتقل شده است، موافقید؟
آزادبودن مشتری برای انتخاب بیمه‌گر امری بدیهی است، بیمه‌گذار یک مشتری است و خدمات می‌خرد، واضح است از جایی بیمه‌نامه می‌خرد که امید به گرفتن خدمات بهتری دارد، یکسان بودن نرخ و شرایط هم که نسبتا ثابت است کار را برای جابه‌جایی پرتفوی راحت کرده است.
توجه داشته باشید زمانی که یک شرکت کوچک خصوصی توانست بیمه‌گزار یک بیمه دولتی را جذب کند، یعنی اینکه توانسته اطمینان مشتری را در سرویس‌دهی بهتر جلب کند.
اما در مجموع این دیدگاه که بیمه‌های خصوصی تنها به دنبال جذب پرتفوی‌ دولتی‌ها هستند، اصلا صحیح نیست.
شما دلیل کافی برای رد این دیدگاه دارید؟
بله، الان با آوردن دلایلی به خصوص در مورد بیمه سینا ثابت می‌کنم که امورات بیمه‌های خصوصی با گرفتن بازار موجود نمی‌گذرد. در این مدت کوتاه بیمه‌نامه‌های نوین بیمه‌ای طراحی شد و توانست مجوز از بیمه‌مرکزی دریافت کند که هر کدام از آنها چنانچه به درستی اجرا شوند به اندازه بازار امروز شخص ثالث، خریدار خواهند داشت.
حجم بالای بیمه شخص ثالث اتومبیل به خاطر جمعیت و مشمولان زیادی است که این رشته بیمه‌ای دارد، چنانچه خودروهای موجود کشور را حدود 7میلیون محاسبه کنیم، بیمه وکالت نیز می‌تواند بازاری به این وسعت داشته باشد. براساس آمار سال 83، سالانه بیش از 10میلیون مراجعه کننده به مجتمع‌های قضایی کشور رفت‌وآمد دارند و در سال 5/5میلیون پرونده در این مجتمع‌ها تشکیل می‌شود. بنابراین چنانچه هر پرونده 2نفر شاکی داشته باشد، بازار 11میلیون نفری، پیش روی بیمه‌نامه وکالت است. اکثر افرادی که دچار مشکلات حقوقی می‌شوند تخصص کافی بر امور قضایی ندارند و بسیاری توان گرفتن وکیل را نیز ندارند، اما با خرید یک بیمه‌نامه بسیار ارزان در موارد لزوم می‌توانند به مراجعه قضایی مراجعه کنند. چنانچه تنها 10درصد این افراد بیمه‌نامه وکالت خریداری کنند، باز هم بازار میلیونی پیش روی ما است.
این بیمه‌نامه وکالت بیمه سینا در چه مرحله‌ای است و به چه صورت صادر می‌شود؟
در حال حاضر قسمت‌های فراخوان را از دادگاه پوشش می‌دهیم و قرار است خواهان نیز تحت پوشش قرار گیرند، پیشنهاد این پوشش به بیمه مرکزی تقدیم شده و با التفات رییس کل بیمه مرکزی قطعا مجوز خواهد گرفت. توجه داشته باشید که بیمه‌نامه وکالت به صورت گروهی صادر می‌شود، هر تشکل 50نفره می‌توانند به سرپرستی‌های بیمه سینا مراجعه و بیمه‌نامه وکالت را خریداری کنند.
بدیهی است حضور وکیل در کنار افراد موجب می‌شود دادگاه زودتر به نتیجه برسد و حکم به عدالت بسیار نزدیک‌ باشد.
به آینده بیمه‌نامه وکالت امیدوارید؟
البته، استقبال مردم از طرح‌های جدید بیمه‌ای زمان خواهد برد، از زمان صدور اولین بیمه‌نامه شخص ثالث نزدیک ۴۰سال می‌گذرد و امروز ۷۰درصد افراد پوشش دارند، قطعا فراگیر شدن بیمه وکالت نیز زمان می‌خواهد.
لطفا از طرح‌های دیگر بیمه سینا بگویید؟
طرح دیگر، زوج‌های جوانی را که در آستانه تشکیل زندگی مشترک هستند دربرمی‌گیرد.
پسر و دختران جوان می‌توانند در اول ازدواج خود بیمه‌نامه سلامت کودک را خریداری کنند تا چنانچه حاصل ازدواج آنها کودک معلول و یا بیمار صعب‌العلاج بود، تحت پوشش قرار داشته و شرکت‌ بیمه هزینه‌های معالجه کودک را بپردازد، در روز اول خریداری بیمه‌نامه ارزان سلامت کودک برای زوج‌ها بسیار آسان است، اما معالجه یک کودک بیمار قطعا هزینه سنگینی دارد که در توان مالی اکثر زوج‌های جوان نیست.
طریقه فروش این بیمه‌نامه به چه صورت است، آیا می‌شود انفرادی خریداری کرد؟
البته، فروش بیمه‌نامه سلامت کودک به صورت انفرادی و از طریق دفاتر ازدواج صورت خواهد گرفت، این طرح بسیار جوان است و تنها 8روز از تایید آن می‌گذرد، بیمه سینا ظرف روزهای آینده در امر اطلاع‌رسانی جزئیات این بیمه‌نامه اقدام خواهد کرد.
طرح دیگری هم دارید؟
بله، یک بیمه‌نامه کامل برای توریستی که وارد ایران می‌شود نیز از طرح‌های دیگر بیمه سینا است. طی امضای تفاهمنامه‌ای با سازمان میراث فرهنگی کلیه موسسات تورگردان می‌توانند بیمه‌نامه فوق را برای توریست‌هایی که به ایران سفر می‌کنند خریداری کرده و مسافران به همراه بار خود تحت پوشش انواع ریسک‌ها قرار گیرند.
همچنین مسافران ایرانی هم که به سایر کشورها سفر می‌کنند، می‌توانند تحت پوشش این بیمه‌نامه قرار گیرند.