اختصاص 50 در صد تسهیلات مسکن مهر به نوسازی بافت های فرسوده

مهرداد لاهوتی عضو کمیسیون عمران مجلس

نوسازی بافت‌های فرسوده شهرهای ایران با توجه به زلزله‌خیزی این سرزمین و وجود بحران‌هایی همچون سیل بسیار ضروری به نظر می‌رسد. در صورتی که طرح نوسازی بافت‌های فرسوده از سال‌های پیش به اجرا در می‌آمد شاید در زلزله بم و یا رودبار و قزوین میزان خسارات جانی و مالی به مردم بسیار اندک می‌شد. مهرداد لاهوتی عضو کمیسیون عمران مجلس در گفتگو با خبرنگارما ضمن مطرح کردن مطالب فوق تصریح کرد :ساختمان‌های هر شهری با توجه به اقلیم و شرایط جوی یک عمری دارند و در صورتی که بیشتر از آن پابرجا باشند باید اقدام به نوسازی کرد. هم‌اکنون بسیاری از شهرهای ما در اولویت نوسازی هستند.

وی درباره اینکه روند نوسازی باید به چه شکل باشد، ‌توضیح می‌دهد: «نوسازی خانه‌های قرارگرفته در بافت فرسوده باید طبق قوانین و معیارهای ساخت و ساز ومبتنی بر اسلوب معماری ایرانی - اسلامی صورت گیرد تا در صورت پیش آمدن حوادث غیر مترقبه فاجعه بار نباشد.

وی ضمن اشاره به عدم تحقق اهداف برنامه چهارم توسعه در حوزه نوسازی بافت های فرسوده عنوان کرد : شش در صد اهداف برنامه چهارم دراین زمینه تحقق یافته است که این مساله نشان از نبود عزم جدی برای احیای ونوسازی این بافت‌ها بود.

عضو کمیسیون عمران مجلس در ادامه اذعان داشت : ساماندهی بافت‌‌های فرسوده و نوسازی از جمله طرح هایی بود که سال‌های سال دست به دست از این وزارتخانه به آن وزارتخانه و اداره و معاونت می رفت اما بالاخره سال‌های انتظار هم برای مسوولان و هم برای ساکنان بافت‌های فرسوده به سر‌ آمد و با عزم راسخ نمایندگان مجلس‌، کلیات طرح حمایت از نوسازی بافت‌های فرسوده شهری به تصویب رسید.

لاهوتی یادآور شد : براساس طرح ۱۴ ماده‌ای مصوب مجلس مبنی‌بر نوسازی بافت‌های فرسوده، ضوابط و مقررات جدیدی برای حمایت، ‌احیا، ‌بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری تدوین شده که از سوی وزارت مسکن و شهرسازی و یا شهرداری‌ها به تمام شهرداران ابلاغ می‌شود.

وی افزود: براساس ماده یک این طرح به‌منظور ایجاد وحدت رویه در فرآیند احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و تعیین محدوده‌های مورد حمایت این قانون اقداماتی صورت می‌پذیرد. همچنین در ماده‌ ۲ این طرح اصلاحات بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری، نقشه محدوده بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری و طرح‌های احیا، ‌بهسازی و نوسازی مجریان طرح‌های احیا و سهام پروژه حق‌السهمی تعریف شده است.

نماینده مردم لنگرود در مجلس عنوان کرد : براساس قانون مستقل بافت های فرسوده ، نقشه‌ها و ضوابط تفکیک در طرح‌های احیا، بهسازی و نوسازی موضوع این قانون که وفق مصوبات کمیسیون‌های موضوع ماده پنج قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با رعایت ماده (۱۰۱) قانون شهرداری مصوب ۱۳۳۴ و اصلاحات بعدی تهیه می‌شود برای ادارات ثبت اسناد و املاک، ملاک عمل است.

عضو هیات‌رئیسه کمیسیون عمران مجلس مهم‌ترین مشخصه این مصوبه را اصلاح متولی اجرای این قانون می‌داند و می‌گوید: برای پیشرفت در احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده، وزارت مسکن و شهرسازی و نیز شهرداری‌ها متولی اجرای این قانون شناخته شدند، ضمن اینکه بخش خصوصی هم در صورت تمایل می‌تواند در این زمینه مشارکت کند، علاوه بر این وزارت مسکن و شهرسازی و شهرداری به‌عنوان مجریان طرح‌های احیاء، بهسازی و نوسازی می‌توانند قسمتی از اختیارات خود را به شرکت‌ها یا سازمان وابسته واگذار کنند.

لاهوتی درباره مالکان خانه‌های فرسوده ای که تمایلی به نوسازی خانه‌های خود ندارند، گفت : براساس این مصوبه، در صورتی که تعدادی از مالکان واقع در پروژه‌های اجرایی تمایلی به مشارکت نداشته باشند، مجری خود می‌تواند براساس قیمت کارشناسی نسبت به خرید ملک اقدام و وجه آن را به مالک پرداخت کند. همچنین در این مصوبه به اموال مجهول‌المالک نیز توجه شده است و تکلیف این بناها نیز باید از سوی ولی فقیه مشخص شود، ‌به این معنی که وجه مربوطه به حساب دولت واریز شده و با اجازه مقام معظم رهبری برداشت می‌شود.

عضو کمیسیون مجلس در ادامه به اقدامات مجلس در قانون برنامه پنجم اشاره کرد ودر ادامه گفت : در جریان بررسی لایحه برنامه پنجم، یک ماده جدید به فصل مسکن با پیشنهاد کمیسیون عمران افزوده شد به طوری که براساس این مصوبه از سال اول برنامه، اختصاص ۱۰۰درصد تسهیلات بانکی بخش مسکن به مسکن مهر ممنوع می شود و حداقل ۵۰ درصد این منابع باید به نوسازی بافت‌های فرسوده اختصاص پیدا کند.

مهرداد لاهوتی عضو کمیسیون عمران مجلس درباره مصوبه حمایت بانکی از بافت های فرسوده گفت: مسکن مهر باعث شده محدوده شهرها به صورت طولی گسترش پیدا کند که این مستلزم هزینه سنگین خدمات شهری است در صورتی که در نقاط مرکزی شهرها، بافت هایی داریم که هم از خدمات زیربنایی بهره مند هستند و هم هزینه ساخت در آنها کمتر است..

لاهوتی با اشاره به اینکه در برخی از طرح های مسکن مهر، مشکل خدمات وجود دارد، گفت: مجلس تصمیم خوبی برای هدایت تسهیلات بانکی گرفت که با اجرای آن، بخش زیادی از این تسهیلات باید در بافت های فرسوده صرف شود.

وی در ادامه به متن قانون برنامه پنجم اشاره کرد وافزود: دولت موظف است حداقل ۵۰ درصد از منابع، اعتبارات و تسهیلات اعطایی برای بخش مسکن (طرح های مسکن مهر، مسکن جوانان و نیازمندان و امثالهم) را به اجرای طرح های مذکور در محدوده بافت های فرسوده شهری اختصاص دهد.

وی در ادامه تصریح کرد : نمایندگان مجلس با تصویب ماده ۱۵۳، هم وزارت مسکن و شهرسازی و هم شهرداری‌ها را موظف کردند که هر سال در طول برنامه پنجم حداقل ۱۰ درصد از بافت‌های فرسوده شهری را احیا و باسازی کنند.

همچنین بر اساس مصوبه مجلس وزارت مسکن و شهرسازی موظف شد به منظور تحقق توسعه پایدار در مناطق شهری و روستایی، تعاملات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی، فی ما بین شهرهای با جمعیت بیش از ۱۰۰ هزار نفر و یا روستاهای واقع در حریم آنها را از طریق تهیه و اجراء طرح‌های مجموعه شهری و جامع شهری با رویکرد اولویت توسعه درونی شهرها، بهره گیری از ظرفیت‌های توسعه روستاهای مستعد، صیانت از اراضی کشاورزی و باغ‌های واقع در داخل و حاشیه شهرها و روستاها ساماندهی کند.

لاهوتی یادآور شد : با تصویب ماده ۱۵۴ نیز وزارت مسکن و شهرداری ها موظف شدند با اعمال سیاست های تشویقی و در چهارچوب قانون حمایت از احیاء ‌بافت های فرسوده از اقدامات بخش غیردولتی برای احیاء باسازی بافت های فرسوده در قالب بودجه مصوب حمایت نمایند.

عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی در ادامه سخنانش تصریح کرد : براساس این مصوبه مجلس؛ شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران مکلف شد نسبت به احیای مناطق ویژه نیازمند بهسازی و نوسازی در بافت‌های فرسوده و دسته‌بندی طرح‌های واقع در این مناطق، با اولویت؛ طرح هایی که به دلیل وجود منافع عمومی، اجرا به موقع آنها ضروری است و طرح‌هایی که از طریق تدوین ضوابط و مقررات و مشارکت مردم و حمایت دولت از شهرداری‌ها و دهیاری‌ها به مرور زمان قابل انجام است اقدام نماید.

همچنین به موجب این مصوبه؛ دستگاه های اجرائی ذی‌ربط موظفند به منظور افزایش بهره‌وری و استحصال زمین نسبت به احیاء بافت‌های فرسوده و نامناسب روستایی اقدام نمایند..نماینده مردم لنگرود در مجلس یادآور شد : در ماده ۱۵۰ لایحه برنامه پنجم هم مصوب شد که به منظور مقاوم‌سازی ساختمان‌ها و اصلاح الگوی مصرف به ویژه مصرف انرژی در بخش ساختمان و مسکن اقداماتی انجام ‌گیرد.

لاهوتی گفت : البته نمایندگان با ترویج الگوهای معماری و شهرسازی اسلامی ـ ایرانی مخالفتی نداشتند. کما اینکه با تصویب ماده ۱۵۱ لایحه برنامه پنجم شورای عالی شهرسازی و معماری را موظف کردند به منظور تدوین و ترویج الگوهای معماری و شهرسازی اسلامی- ایرانی، با تشکیل کارگروهی مرکب از نمایندگان دستگاههای ذی‌ربط و صاحبنظران و متخصصان رشته‌های معماری، شهرسازی و حوزوی نسبت به انجام پژوهش های کاربردی، سیاستگذاری، تدوین ضوابط و مقررات و ترویج الگوهای مورد نظر اقدام نماید.

وی در پایان سخنانش خطاب به برگزار کنندگان همایش گفت : برگزاری چنین همایش هایی اقدامی شایسته ای است ولی لازم است طرح ها واسلوبی که در این همایش از سوی مدیران و کارشناسان مطرح می شود قابلیت اجرا هم داشته باشد و صرفا در حوزه تئوریک نباشد تا بتواند مجموعه سازمان ها ونهادهایی که متولی احیا ونوسازی بافت های فرسوده هستند را یاری رسان باشند.