پروژه‌های نوسازی بدون مشارکت گروه‌های ذینفع نمی‌تواند موفق باشد

مهندس سید محمود میریان

برگزاری همایش ها در زمینه نوسازی برای جلب مشارکت، بسط فرهنگ نوسازی، ارائه درک صحیحی از مشارکت در تمام ابعاد، گردهم آوردن تمام دست اندرکاران حوزه های مختلف مرتبط با امر نوسازی به منظور یافتن راه حل‌های عملی، اطلاع رسانی همگانی از طریق رسانه ها و برانگیختن حساسیت تمام ذی‌نفوذان برای مشارکت در امر نوسازی تاثیر بسزایی دارد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی همایش نوسازی بافتهای فرسوده ، مهندس سید محمود میریان معاون شهر سازی و معماری سازمان نوسازی شهر تهران در گفتگو با خبرنگار این پایگاه، ضمن بیان مطلب فوق اذعان داشت: پروژه های نوسازی شهری بدون در نظر گرفتن گروه های ذینفع نمی‌تواند به نتایج مطلوب و پایدار برسد و دولت و شهرداری به تنهایی قادر نیستند پروژه های نوسازی را محقق سازند و نیاز به مشارکت همه جانبه تمام گروه های ذینفع و ذی نفوذ است.

و ی افزود: در رویکرد جامع تغییرات، مردم و نیازمندی‌های افراد اعم از تغییرات معیشتی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به عنوان اساس تغییرات در بافت های فرسوده لحاظ می شود و در این میان مردم محور اصلی تغییرات به شمار می‌روند.

میریان به نقش آفرینان عرصه مشارکت اشاره کرد وگفت: گروههای مختلف ساکنان، صاحبان مشاغل، اصناف مختلف، ارگان ها و نهادهای دولتی، نهادهای خصوصی و سرمایه گذاران نقش موثری در تغییرا و نوسازی بافت‌های فرسوده دارند.

سرمایه گذاران و نهادهای خصوصی هم می توانند با توجه به سرمایه هایی که وارد بافت می کنند تاثیرات به سزایی در روند نوسازی بافت داشته باشند. معاون شهرسازی و معماری سازمان نوسازی شهر تهران در پاسخ به این سئوال که مشارکت در چه حوزه هایی باید به صورت جدی تر انجام پذیرد گفت : مشارکت اصولاً فرآیندی چند بعدی است که در امر نوسازی باید در همه ابعاد از جمله ، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، آموزش، ایجاد زیرساخت ها و... صورت گیرد که نیازمند وارد عمل شدن مدیران شهری، ساکنان، بخش خصوصی، وزارتخانه های مختلف می باشد.

وی در خصوص میزان و نحوه مشارکت در حوزه نوسازی تصریح کرد : امر مشارکت در کشور ایران فاقد سابقه طولانی بوده و حتی تلقی درستی نیز از واژه مشارکت وجود ندارد.

در فرایند نوسازی نیز تجربیات زیادی از مشارکت وجود ندارد اما در سالهای اخیر سازمان نوسازی فصل جدیدی از مشارکت در نوسازی را گشوده و در این رویکرد نوسازی به جای اینکه از بالا به پایین باشد، ساکنین را محور موضوع قرار داده از پایین به بالا انجام می شود.

گفتنی است، در بسیاری از تجارب نوسازی در ایران، مشارکت معادل " الزام" و " اجبار" بوده و نوسازی به صورت فرآیندی اجتماعی، از طریق فرهنگ سازی، اطلاع رسانی وتعامل با ساکنان آغاز می شود، تا در نهایت به صورت نوسازی کالبدی نیز نمود یابد.

میریان در این خصوص که برای جلب مشارکت چه اقداماتی صورت گرفته و چه نتایجی حاصل شده اظهار داشت : سازمان نوسازی به عنوان متولی امر نوسازی در شهر تهران، از سال ۸۷ به بعد نحوه مدیریت خود را از " متمرکز" به " غیر متمرکز" تغییر داده است که از نتایج این تغییر رویکرد، " تأسیس دفاتر نوسازی محله" است که زمینه ساز ارتباط مستقیم و رودررو با ساکنان، فعالان محلی، نهادهای غیر دولتی، اصناف و... است.

نتیجه این اقدامات ترویج فرهنگ نوسازی، جلب اعتماد ساکنان و در نتیجه مشارکت همه جانبه آنهاست و این الگو تا کنون در چند محله فرسوده در سطح شهر تهران به کار گرفته شده است.

وی تاکید کرد: از جمله راهکارها و ابزارهای جلب مشارکت آموزش و فرهنگ سازی، اعتمادسازی، تعامل با ساکنان، اصناف، بخش خصوصی، سیاست‌های تشویقی برای ساکنان و سرمایه‌گذاران است.

میریان یاد آور شد : توان اقتصادی اندک ساکنان، بی‌اعتمادی ساکنان به مدیریت شهری و دولت، عدم وجود فرهنگ مشارکت، عدم تلقی صحیح از مشارکت هم میان ساکنان و هم میان مدیران شهری، فقدان نمونه‌های موفق از پروژه های مشارکتی از جمله مشکلات و موانع جلب مشارکت به شمار می رود . معاون شهر سازی و معماری سازمان نوسازی شهر تهران به برنامه ها و محورهای دومین همایش نوسازی بافت‌های فرسوده که در ۵ و ۶ دی ماه سال جاری در سالن همایش برج میلاد برگزار می شود اشاره کرد و گفت : مدیران شهری، بخش های مرتبط دولت از جمله وزارت مسکن و شهرسازی، جامعه متخصصین در کلیه حوزه های مرتبط و سرمایه گذاران از جمله مخاطبین این همایش می‌باشند که اطلاع رسانی در سطح ملی (که در نهایت منجر به جلب مشارکت بخش های مختلف خواهد شد)، اعلام آمادگی بخش های خصوصی برای سرمایه گذاری در امر نوسازی، انعقاد تفاهم نامه هایی بین ارگان های ذیربط جهت تسهیل امر نوسازی و دستیابی به راهکارهای عملی جهت تحقق امر نوسازی مشارکتی نتایج و دستاوردهای مورد انتظار همایش است.