تاثیرات عضویت در WTO بر صنعت مبلمان اداری ایران

حسن مسعود

پیامدهای مثبت ناشی از حضور و مشارکت عرضه کنندگان خارجی در ایران:

یادآوری می‌شود، ترتیب زیر در برشمردن آثار مثبت الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت، لزوماً به معنای درجه اهمیت موارد ذکر شده نیست. ۱. تقویت نظام سیاسی اقتصادی کشور

از جمله مهمترین آثار مثبت الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت (WTO) است. در دنیای امروز هیچ کسی نمی تواند منکر نقش برجسته شرکت‌های بزرگ چندملیتی در اداره امور سیاسی کشورها شود. این مساله تا جایی حائز اهمیت است که برخی از تحلیل گران سیاسی معتقد به براندازی و تغییر حکومت برخی از کشورهای آمریکای لاتین توسط شرکت‌های غول آسای آمریکایی اند. حتی اگر این حد از توانایی این شرکت‌ها را گزافه گویی فرض کنیم، باز هم نمی‌توان از اثر پذیری شدید تصمیمات سیاسی از منافع اقتصادی چشم پوشید. متاسفانه در کشور ما به اقتصاد سیاسی کمتر توجه شده است. امروز سیاست و اقتصاد در تعامل با همدیگر وجهه جهانی یک کشور را ترسیم می کنند. اراده و پشتکار ملی و درایت سیاسی دولتمردان در اتخاذ تصمیمات معقول سیاسی، ۲ اهرم مکمل برای کاهش مقاومت جهانی علیه ارتقای اقتصادی و صنعتی ایران هستند.

۲. تقویت روابط خارجی با سایر کشورها همانگونه که در سطور فوق نیز اشاره شد، در سایه امنیت اقتصادی و سیاسی امکان پذیرتر است. بدیهی است که کشورهای جهان مایل به برقراری روابط مستحکم دیپلماتیک با کشوری که سیستم سیاسی و اقتصادی پر تلاطمی دارد، نیستند. لذا به طور یقین می توان انتظار داشت آرامش و منافع ۲ جانبه ناشی از مبادلات بازرگانی با کشورهای مختلف باعث آرامش نظام سیاسی و اقتصادی داخلی کشور و تقویت روابط دیپلماتیک با سایر کشورهای جهان می‌شود. قرار گرفتن در لیست کشورهای پر خطر، باعث سخت گیرانه تر شدن شرایط حضور شرکت‌های خارجی حاضر در کشور در برخورد با طرف های ایرانی نیز شده است.

۳. افزایش زمینه‌های رقابت برای تولیدکنندگان داخلی در اثر حضور رقبای خارجی در بازار امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. همانطور که در سال‌های اخیر حضور محصولات چینی، تایوانی، ترک و حتی ایتالیایی به صورت تدریجی حائز توجه بوده است. در تنگتر شدن عرصه رقابت، بسیاری از شرکت‌های ضعیف که قابلیت تطبیق سریع خود با شرایط جدید را نداشته باشند، در کوتاه مدت از صحنه رقابت حذف خواهند شد. اما شرکت‌هایی که قادر به ماندن در صحنه رقابت باشند، بدون شک قابلیت حضور در بازارهای جهانی را نیز خواهند داشت، چرا که رقابت در مقیاس جهانی را در بازارهای داخلی تجربه کرده اند. با حذف تولیدکنندگان زیرپله ای که اتفاقاً در صنف تولید مبلمان اداری به عنوان یک تهدید برای تولیدکنندگان کیفی به حساب می آیند، می توان امیدوار بود که شرکت‌های تولیدکننده ارزشمند بازار مبلمان اداری با تکیه بر دانش به روز صاحبان و با استفاده از توانمندی های بالقوه‌شان، ضمن آگاهی از قوانین بین المللی به شکوفایی هر چه بیشتر اقتصاد ملی یاری رسانند.

۴. افزایش سرمایه‌گذاری های خارجی و ایجاد تنوع در عرضه منابع سرمایه‌ای یکی دیگر از اثرات مثبت الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت است. ثبات سیاسی و اقتصادی، مشوق سرمایه‌گذاران خارجی برای حضور در بازار ایران خواهد بود. اصل اقتصادی ترسو بودن سرمایه‌ها، به طور تلویحی به همین نکته اشاره دارد که سرمایه گذاران مایل به حضور در شرایط باثبات سیاسی و اقتصادی هستند. افزایش منابع مالی در محیط پیرامون سازمان، مزیتی است که برای صنایع متفاوت از جمله صنعت مبلمان اداری یک فرصت ارزشمند به حساب می آید. با حل مشکلات نقدینگی برای فعالین صنف مبلمان، امکان سرمایه گذاری های جدید، نوسازی خطوط تولید، خرید دانش فنی، ارتقای سطح توانمندی نیروی انسانی، استفاده از ابزارهای جدید بازاریابی برای ارتقای دانش عمومی در زمینه فرهنگ استفاده از مبلمان استاندارد و مناسب در محیط های کاری و منزل، امکان افزایش روش های فروش و پرداخت وغیره برای شرکت های توانمند ایرانی به‌وجود می آید.

۵. ورود فن آوری‌های نوین فنی و مدیریتی و افزایش تخصص ها و مهارتهای نیروی انسانی همزمان با ورود شرکت‌های بین المللی امری بدیهی است. کشور چین تجربه بسیار مثبتی از حضور شرکت‌های بزرگ چندملیتی در این کشور دارد. چین با تشویق سرمایه گذاری خارجی در خاک این کشور و تحمل شرایط سخت رقابت در کوتاه مدت، موفق شد از ابزار و فن آوری آموخته از این شرکت‌های خارجی، در میان مدت علیه خود آنان استفاده کرده و علاوه بر حضور قوی در بازارهای داخلی، بازارهای دیگر کشورهای جهان را نیز مورد هدف قرار دهد.

۶. گسترش بازار برای عوامل داخلی به‌واسطه مشارکت با خارجیان در صورتی مقدور خواهد بود که سازمان‌های یادگیرنده ایرانی، به سرعت قوانین جدید بازی را بیاموزند و از اصرار بر روش‌های سنتی و کهنه که فقط در بازارهای انحصاری کاربرد دارند، خودداری کنند. در این‌صورت است که می توان امیدوار بود، ارتقای سطح کیفی محصولات داخلی برای برخورداری از قابلیت رقابت با مشابه خارجی، از استقبال عمومی برخوردار شوند. این مشارکت برای تولیدکنندگان قطعات و زیرمجموعه های مبلمان اداری و محصولات نیمه ساخته با کیفیت، به‌صورت محسوس تری قابل مشاهده خواهد بود. برگزاری دوره های آموزشی، حضور تولیدکنندگان ایرانی در محیط کسب و کار کشورهایی مانند ایتالیا که به عنوان کشورهای پیشرو در طراحی و تولید مبلمان شناخته می شوند و تبادل تجربیات با متخصصین جهانی این صنف، به مرور زمان به ارتقای دانش و دانایی متولیان مربوطه برای الگوبرداری از شرکت های موفق جهانی خواهد انجامید.

۷. تلاش برای افزایش بهره‌وری در اثر افزایش فشار رقابت بر تولیدکنندگان داخلی صورت گرفته و صاحبان صنایع داخلی را مجبور به اصلاح روش‌های مدیریتی خود می کند. از سوی دیگر، جریان آزاد منابع تولیدی مانند سرمایه، نیروی کار، فن آوری و غیره نیز به افزایش سرعت حرکت به سوی بهره وری بیشتر منجر خواهد شد. روند رو به بهبود شرکت‌های خودروسازی نیمه دولتی مانند ایران‌خودرو و سایپا در سال‌های اخیر در اثر درک شرایط سخت رقابت جهانی، نمونه واقعی از تلاش برای بهبود بهره‌وری در هنگام رقابت با رقبای جهانی است. اگرچه برای تولیدکنندگان مبلمان اداری شرایط تا این حد پیچیده و بغرنج نیست، اما به هر حال فعلاً این شرکت‌ها طعم واقعی رقابت با شرکت‌های بزرگ جهانی را به معنای واقعی نچشیده اند. در همین راستا جا دارد با ممارست در زمان فعلی برای ارائه بهترین محصولات و خدمات به مشتریان داخلی و کم کردن فاصله خود با استانداردهای جهانی مبلمان اداری از بروز طوفان نارضایتی مشتریان پس از حضور رقبای خارجی جلوگیری کنند.

۸. رونق بیشتر صنعت توریسم و سایر صنایع وابسته به آن در کشوری مانند ایران که پتانسیل‌های فراوانی برای جذب سیاحان و جهانگردان دارد، نتیجه مستقیم آرامش نظام سیاسی و اقتصادی و برقراری روابط مطمئن دیپلماتیک با سایر دول جهان است. بدون شک افزایش ضریب اطمینان از امنیت سیاسی و اقتصادی و تقلیل تشریفات بروکراتیک موجود، درآمد ناشی از توریسم را در اقتصاد کشورمان دوچندان خواهد کرد. ارزش افزوده موجود در این بخش آنقدر زیاد است که لازم است به عنوان یکی از پیامدهای مستقیم ایجاد ثبات سیاسی اجتماعی که خود معلول برقراری آرامش اقتصادی ناشی از الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی است، مورد توجه قرار گیرد. بدیهی است صنعت مبلمان اداری و خانگی به صورت غیرمستقیم از افزایش تعداد جهانگردان خارجی در کشورمان منتفع خواهند شد. بهبود صنعت توریسم به رونق کسب و کار هتل ها، رستوران‌ها، مراکز خدماتی که مشتریان بالقوه انواع مبلمان هستند خواهد انجامید.

۹. تلاش بیشتر بنگاه‌های اقتصادی ایرانی برای بازاریابی داخلی و خارجی به واسطه افزایش چگالی رقابت در بازارهای داخلی یکی از اصلی‌ترین راهکارهای موجود برای تولیدکنندگان داخلی مبلمان اداری و خانگی خواهد بود. به عنوان یک اصل بازاریابی، یکی از راه‌های مقابله با شرکت‌هایی که به حوزه بازار شرکتی وارد می شوند، حضور در بازارهای هدف آن شرکت‌ها خواهد بود. به عنوان مثال چنانچه شرکت های تولیدکننده مبلمان ترکیه ای در بازار ایران وارد شوند و تولیدکنندگان ایرانی را با چالش کمبود تقاضا مواجه سازند، شرکت‌های ایرانی علاوه بر تلاش برای باز پس گیری بازار ایران از رقبای ترکیه ای خود، باید برای مقابله به‌مثل با این شرکت‌ها، به سایر حوزه های جغرافیایی تحت نفوذ این شرکت‌های ترکیه ای نیز بیندیشند.

۱۰. ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ایرانی به دلایلی چون عرضه محصولات با کیفیت با قیمت مناسب تر و ورود طرح‌های نوین در عرضه کالاها و خدمات که با حضور تولیدکنندگان با کیفیت جهانی در بازارهای ایران محقق خواهد شد، در کوتاه مدت قابل لمس خواهد بود. به طور طبیعی هر چه بازارهای مصرفی از حالت انحصاری به حالت رقابتی پیش رود به نفع مشتریان و مصرف کنندگان خواهد بود چرا که تولیدکنندگان برای تشویق مشتریان به خرید از نام تجاریشان، شرایط مناسب تری در مقایسه با رقبا به ایشان پیشنهاد خواهند داد.

۱۱. گسترش تجارت الکترونیکی که در سال‌های اخیر شاهد تحرکاتی در این خصوص در کشورمان بوده ای، با شتاب بیشتری پیگیری خواهد شد؛ چرا که تجارت الکترونیک جزء جدایی ناپذیر صنایع و تولیدکنندگان مدرن و به روز دنیاست. با حضور شرکت‌های بزرگ چندملیتی، حضور الزامات کسب و کار آنها نیز بدیهی و حتمی خواهد بود. اگر چه هنوز هیچ‌گونه تحرک خاصی از تولیدکنندگان و دست اندرکان صنف مبلمان اداری و خانگی در زمینه استفاده از مزایای بی‌شمار تجارت الکترونیکی قابل مشاهده نیست، اما بدون شک با جا افتادن و رایج شدن هر چه بیشتر اصول و قواعد تجارت الکترونیکی در اذهان مشتریان ایرانی، فعالان صنف مبلمان اداری نیز به فکر استفاده از توانمندی های آن خواهند افتاد.