اولین حلقه بازیافت، آشپزخانه شما است

آناهیتا درودیان

شاید فکرش را نمی‌کنید که آشپزخانه شما معدن گنجی بزرگ باشد، اما واقعیت این است که شما در خانه‌تان طلای ارزشمندی دارید و خودتان بی‌خبرید؛

البته نه طلای زرد و سیاه، بلکه طلای کثیف. در واقع زباله‌هایی را که به سادگی راهی سطل آشغال می‌کنید و ساعت ۹ شب بیرون می‌گذارید؛ از لحاظ اقتصادی بسیار با ارزشند و اغلب آنها می‌توانند در چرخه اقتصاد ملی عامل تولید، درآمد و اشتغالزایی باشند، اما متاسفانه این ثروت عظیم برای ما ناشناخته مانده و نمی‌دانیم که با کمی توجه به سطل آشغال خانه‌مان می‌توانیم در کاهش هزینه‌های دفع مواد زائد نقش داشته باشیم و با سهیم شدن در فرآیند بازیافت، میلیون‌ها تومان به اقتصاد کشور کمک کنیم.

تفکیک از آشپزخانه

برای اینکه در بازیافت زباله‌ها نقش داشته باشید، باید زباله‌هایتان را در آشپزخانه تفکیک کنید. بهتر است که برای هرکدام از پسماندها سطل جداگانه‌ای در نظر بگیرید. در یکی از سطل‌ها انواع زباله‌‌های تر مانند باقیمانده غذاها، پوست میوه و... را بریزید و سطل دیگر را به زباله‌های خشک اختصاص دهید؛ مانند انواع ظروف پلاستیکی، چوب، کاغذ، پارچه، فلزات، قوطی‌های کنسرو و... برای اینکه سطل بازیافت شما بهداشتی‌تر باشد می‌توانید قوطی‌ها، شیشه‌ها و ظروف آلومینیومی را بشویید و بعد جمع‌آوری کنید. معمولا هفته‌ای یک‌بار خودروهای شرکت بازیافت به محله شما می‌آیند که می‌توانید پسماندهای خشک خود را به آنها تحویل دهید.

این خودروها گاهی آژیر مخصوصی دارند که شما را از آمدنشان با خبر می‌کنند. اگر هم دیدید که از خودروهای ویژه‌ جمع‌آوری زباله‌های خشک‌ خبری نیست، سعی کنید کیسه‌هایی با رنگ شفاف و متفاوت برای زباله‌های خشک در نظر بگیرید تا ماموران شهرداری از تفکیک زباله‌های شما آگاه نشوند.

بنابراین اولین حلقه زنجیره بازیافت به شما وابسته است و هرچقدر که به این موضوع بیشتر و دقیق‌تر توجه کنید، بازیافت زباله‌ها موفقیت‌آمیزتر خواهد بود.

ضمن اینکه تفکیک زباله در مبدا کارآتر، بهداشتی‌تر و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است.

خلاقیت در مصرف زباله‌ها

همیشه یادتان باشد که زباله یک پسماند آلوده نیست تا شما هرچه زودتر بخواهید از شر آن خلاص شوید. در واقع ۳۰درصد از زباله‌هایی که تولید می‌کنیم قابل بازیافت و تبدیل شدن به محصولات تمیز و جدید هستند. اما در حال حاضر فقط حدود ۷درصد از زباله‌های ما بازیافت می‌شوند و مابقی همراه با زباله‌های تر از بین می‌روند.

اگر کمی خلاقیت به خرج دهید می‌بینید که زباله‌های خشک در منزل شما هم قابلیت بازیافت و تبدیل شدن به مواد تازه را دارند. به طور مثال می‌توانید از شیشه و بعضی ظروف فلزی و پلاستیکی برای کودکان کاردستی بسازید و با چند برش ساده یا اضافه کردن پارچه و روبان، محصولاتی زیبا و جذاب خلق کنید.

در واقع بعضی هنرمندان در سراسر دنیا از زباله‌ها به عنوان یک ماده خام برای ایجاد آثار هنری استفاده می‌کنند. آنها با ذهن خلاق خود از انواع فلزات یا مواد غیرفلزی مجسمه می‌سازند یا بطری‌های خالی را برای ساخت منزل و تزئینات داخلی به کار می‌برند.

در بعضی کشورهای پیشرفته دنیا برای جمع‌آوری زباله‌های تر هم سطل‌های بزرگ و ویژه‌ای وجود دارد که در بیرون منزل جاسازی می‌شود و مردم می‌توانند با استفاده از آنها زباله‌های تر را به کود کمپوست تبدیل کنند. در واقع کمپوست یک نوع کود آلی است که از تجزیه باقیمانده مواد غذایی طی مراحلی به دست می‌آید. مقدار مواد غذایی موجود در کمپوست در مواردی خیلی بیشتر از کود حیوانی است و برای تغذیه گیاهان و اصلاح خاک از آن استفاده می‌شود.

استفاده کمتر از ظروف یکبار مصرف

کاربرد ظروف یکبار مصرف هنگام رفتن به پیک‌نیک یا در مهمانی‌ها این حس را دارد که بعد از مصرف آنها را دور می‌اندازید و دیگر لازم نیست ظرف بشویید؛ اما برای همین راحتی شما، طبیعت باید بهای سنگینی را بپردازد؛ همچون ظروف پلاستیکی و یکبار مصرف در طبیعت تجزیه نمی‌شوند و حتی در زیر خاک هم بعد از سالیان سال به همین شکل باقی می‌مانند. در نتیجه با استفاده از آنها حجم زیادی زباله تجزیه‌ناپذیر را به زمین تحمیل می‌کنیم.

از طرف دیگر، کاربرد ظروف یکبار مصرف به اقتصاد خانواده هم لطمه می‌زند و هزینه‌ای اضافی ایجاد می‌کند که شاید بتوان مبلغ پرداختی برای خرید ظروف یکبار مصرف را در جای دیگر و به شکل مطلوب‌تری خرج کرد. به هر حال، سعی کنید تا آنجا که ممکن است پلاستیک کمتری به خانه بیاورید.

یک رفتار زیست‌محیطی خوب این است که یک کیسه پارچه‌ای برای خودتان بدوزید یا دوختن آن را به خیاط سفارش دهید.

هر بار که از خانه بیرون می‌روید این کیسه پارچه‌ای را داخل کیف‌ دستی خود بگذارید تا اگر چیزی خریدید، به جای حمل آن با انواع کیسه‌های نایلونی، از ساک پارچه‌ای خود استفاده کنید. این‌طوری خیالتان راحت می‌شود که به عنوان یک فرد دوستدار محیط‌زیست،‌ در آلوده کردن خاک، آب و هوا نقش کمتری ایفا می‌کنید و با آموزش این نکات به اطرافیانتان به حفظ سلامتی زمین برای زندگی نسل‌های آینده بیشتر کمک می‌کنید.