دست‌اندازهای سودآوری خودروسازان

گروه بورس، مهرنوش سلوکی: افت و خیز‌های صنعت خودرو در فصل پاییز منجر به نزول قابل توجه این صنعت در سه ماه سوم سال شد. با وجود اینکه بسیاری از کارشناسان ارائه تسهیلات خرید خودرو را زمینه ساز رونق در این صنعت می‌دانستند، اما کماکان دیده می‌شود که شرکت‌های خودروسازی با مشکلات عدیده‌ای در زمینه پرداخت هزینه‌ها دست به گریبان هستند. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» حاکی از آن است که با توجه به کاهش درآمدهای سرانه در مدت اخیر، میزان تقاضای خرید خودرو کماکان با افت همراه بوده و ارائه وام ضد رکودی اخیر دولت حکم تسکین‌دهنده برای این بازار داشته است. همچنین، این بررسی‌ها حاکی از وجود بی اعتمادی میان سهامداران در بحث سرمایه‌گذاری‌های خارجی است و نشان می‌دهد کماکان سرمایه‌گذاران به رونق این صنعت در آینده امید چندانی ندارند.

با این حال، روز گذشته صنایع بورسی با شرایط بهتری نسبت به روزهای قبل همراه بودند به‌طوری‌که از میان ۳۷ صنعت بورسی ۲۰ صنعت مثبت و ۱۴صنعت منفی بودند. استخراج سایر معادن، ابزار پزشکی و قند و شکر از صنایعی بودند که در جایگاه بیشترین رشد قیمتی روز گذشته قرار گرفتند و در مقابل زراعت، وسایل ارتباطی و دباغی در قعر جدول صنایع بورسی بودند.

تسهیلات بی‌فرجام

صنعت خودرو که در یک سال اخیر با کش و قوس‌های فراوانی مواجه بوده است در بررسی فصلی سال جاری نیز آمار خوبی را به ثبت نرسانده، به‌طوری‌که در بررسی نوسانات گروه‌های مختلف بورسی با افت ۷/ ۱۶ درصد سومین گروه زیان‌ده در میان ۳۷ صنعت بورسی بوده است. این آمار نشان می‌دهد که اعطای تسهیلات وام خودرو در بسته ضدتورمی، به منظور فروش بیشتر محصولات شرکت‌های خودروسازی و خالی کردن انبارهای آنها نتوانست رضایت سهامداران این گروه را جلب کند و خودرو همچنان در شرایط نامطلوبی به سر می‌برد.

در همین زمینه حسام حسینی، تحلیلگر صنعت خودرو در گفت‌وگویی با «دنیای اقتصاد» از مُسکن بودن طرح‌های دولت در صنعت خودرو یاد می‌کند و می‌گوید: اعطای چنین تسهیلاتی که تنها یکبار صورت می‌گیرد بیشتر حالت تسکین‌دهنده برای تولید‌کنندگان این کارخانه‌ها دارد. بازدهی مثبت این طرح‌ها در صورتی است که در چند ماه آینده بار دیگر دولت به اجرای این طرح‌ها بپردازد. وی در ادامه می‌گوید: صنعت خودرو همچنان با کاهش تقاضای قابل توجهی همراه است. با توجه به کاهش درآمدهای نفتی درکشور درآمد سرانه نیز با کاهش همراه شده است. به این ترتیب با توجه به اینکه در حالت پیک درآمد سرانه، میزان تقاضای خودرو حدود یک میلیون ‌دستگاه است، این تقاضا در حال حاضر به ۷۰۰هزار دستگاه رسیده و این صنعت همچنان با کاهش تقاضای قابل توجه مواجه است. حسینی همچنین درخصوص افزایش هزینه‌های خودرو‌سازی در کشور گفت: شرکت‌های قطعه‌سازی در یک سال گذشته با کاهش بهره‌وری همراه بوده‌اند اما با کاهش قیمت‌های جهانی در بسیاری از کالاها به خصوص در فولاد این شرکت‌ها توانسته‌اند تا حدی از بار هزینه‌های خود بکاهند. با این وجود صنعت خودرو کماکان یکی از بدهکارترین صنایع به بانک‌ها است و با توجه به‌صورت‌های مالی آنها انتظار بهبود در کوتاه مدت در آن منطقی به نظر نمی‌رسد.

این کارشناس همچنین درخصوص ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور گفت: شواهد حاکی از آن است که سهامداران اعتمادی به بهبود شرایط با ورود سرمایه‌گذاران خارجی ندارند. سرمایه‌گذاران خارجی عمدتا به دنبال انجام پروژه‌های بنیادی در کشور هستند. به‌عنوان مثال در روزهای گذشته شاهد درخواست‌های مکرر شرکت رنو مبنی بر خرید سهام مدیریتی شرکت پارس خودرو بودیم که این درخواست با جواب منفی شرکت خودرو‌ساز مواجه شد. این نوع رفتارها منجر به تناقض در درخواست سرمایه‌گذاران خارجی شده و نمی‌تواند سیگنال مثبتی به بازار بدهد. سهامداران نیز با پیگیری این اخبار و نبود اثر عینی ورود سرمایه‌گذار خارجی نمی‌توانند اعتماد لازم برای سرمایه‌گذاری را داشته باشند. با این حال بررسی شرایط صنایع مختلف در روز گذشته حاکی از رشد ۰۹/ ۰ درصدی شاخص صنعت خودرو است. بیشترین حجم معاملات را در روز چهارشنبه نماد «خاور» با جابه‌جایی بیش از ۲۸ میلیون سهم در اختیار داشت. ایران خودرو دیزل که روز گذشته شاهد حضور پررنگ حقیقی‌ها در نقش خریدار بود در سابقه معاملاتی ۱۰ روز گذشته خود شاهد ۵ روز منفی و ۴ روز مثبت بوده که روز گذشته نیز با افت حدود ۸ درصدی بیشترین افت روزانه را به ثبت رساند. در همین زمینه «خریخت» جایگاه بیشترین رشد قیمتی را کسب کرد تا از میان ۲۹نماد فعال صنعت خودرو، ۱۴ نماد مثبت و ۱۰ نماد منفی باشند.

پربازده اما بی‌بنیاد

صنعت قند و شکر را می‌توان از صنایع پربازده در فصل پاییز معرفی کرد. این صنعت که در میان ۱۰ گروه با بالاترین حجم معاملات نیز قرار داشت، عمده رشد خود را مدیون نوسان‌گیری و فعالیت سفته‌بازان دانسته است. قند و شکر که روز گذشته با صف خرید طولانی مواجه بود با رشد ۷/ ۲ درصدی همراه و در بازده هفتگی رشد ۶ درصدی را به ثبت رساند. در این صنعت روز گذشته «قثابت» با جابه‌جایی بیش از ۹ میلیون سهم جایگاه بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص داد. قند ثابت خراسان که روز گذشته شاهد حضور ۱۰۰ درصدی بازیگران حقیقی بود در ۱۰ روز اخیر با کارنامه متعادلی نیز همراه بوده است. همچنین روز چهارشنبه بیشترین رشد قیمتی را «قشکر» با صعود ۸/ ۴ درصدی به خود اختصاص داد، این در حالی است که هیچ یک از نماد‌های این صنعت روز گذشته با افت قیمتی همراه نشده و صنعت قند و شکر بار دیگر با سبز پوشی به کار خود پایان داد.

حضور کمرنگ کاشی و سرامیک در بازار

به‌زعم بسیاری از کارشناسان ارائه تسهیلات و وام‌ها در زمینه فروش مسکن و ساخت و ساز می‌تواند در بلند مدت اثر قابل توجهی بر صنایع ذی‌ربط داشته باشد. صنعت کاشی و سرامیک که مدت‌ها است تحت تاثیر رکود در ساخت‌و‌ساز با بی‌مهری سهامداران و نزول همراه شده، این روزها نیز با حجم کم معاملات و افت ارزش مواجه است. بر همین اساس روز گذشته این صنعت با رشد ۰۱/ ۰ درصدی همراه شد، این در حالی است که این صنعت در بررسی هفتگی با افت ۳/ ۱ درصدی مواجه بوده است. بر همین اساس بیشترین حجم معاملات را میان نماد‌های این گروه «کترام» به خود اختصاص داد. تولیدی کاشی تکسرام که در ۱۰ روز اخیر تنها یک روز مثبت داشته است، تمامی معاملات خود را میان بازیگران حقیقی به ثبت رساند. برهمین اساس روز گذشته «کهرام» جایگاه بیشترین رشد قیمتی و در مقابل «کترام» بیشترین افت قیمتی را به خود اختصاص داد تا در مجموع از میان ۹ نماد فعال این گروه ۴نماد منفی و تنها ۲ نماد مثبت باشند.

رشد بیمه زیر سایه «دانا»

از صنعت بیمه همواره به‌عنوان یکی از صنایع جذاب و پراقبال در پساتحریم یاد می‌شود. این صنعت که به واسطه رفع تحریم در صنایعی مانند حمل و نقل و خودرو پتانسیل رشد قابل توجهی را به همراه دارد این روزها و در بررسی هفتگی با افت بیش از ۲ درصدی مواجه است. پرحجم ترین نماد این صنعت در روز گذشته «دانا» با جابه جایی بیش از یک میلیون سهم بوده است. همچنین این نماد جایگاه بیشترین رشد قیمتی را به خود اختصاص داد و در مقابل بیمه ما جایگاه بیشترین افت قیمتی روزانه را کسب کرد. در مجموع صنعت بیمه روز گذشته با بازدهی مثبت مواجه شد که به نظر می‌رسد عمده علت آن به دلیل رشد در نماد «دانا» بوده است.