گروه بورس- اسماعیل دلخموش: روز گذشته شاخص کل بورس تهران 110 واحد کاهش یافت تا در ارتفاع 61 هزار و 287 واحدی بایستد. در معاملات روز گذشته بانکی‌ها سومین گروهی بودند که بیشترین کاهش شاخص را از خود نشان دادند. کارشناسان معتقدند وضعیت این صنعت بورسی با توجه به افزایش حجم تسهیلات‌دهی و بهره‌گیری از فاصله میان نرخ تسهیلات و سود سپرده‌ها نسبت به سال گذشته بهبود یافته است. با این حال، انواع ابزارها برای مثبت نشان دادن وضعیت صورت‌های مالی این گروه و خطر افزایش مطالبات معوق از عواملی هستند که شرایط این گروه را با ابهاماتی همراه می‌کنند.

دیروز همچنین در میان 37 صنعت بورسی شاخص 11 گروه مثبت بود. 5 گروه بدون تغییر شاخص به کار خود پایان دادند و 21 گروه با کاهش شاخص مواجه شدند. گروه‌های استخراج نفت و گاز، قند و شکر و تامین آب و برق بیشترین رشد و گروه‌های استخراج سایر معادن، خودرو و بانک‌ها و موسسات اعتباری، بیشترین کاهش شاخص را نشان دادند. گروه خودرو بیشترین حجم معاملات و شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند.

 کشف قیمت «وکار» گروه را منفی کرد
محمد علیمرادی درباره وضعیت گروه بانکی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: به نظر می‌رسد این گروه در سال جاری و در سه ماه نخست نسبت به سال گذشته وضعیت نسبتا بهتری را تجربه کرده است. از یک سو رقابت منفی‌ که میان بانک‌ها و موسسات اعتباری وجود داشت کاسته و نرخ سودها تثبیت شده‌اند و از سوی دیگر فاصله میان نرخ سود سپرده (حدود ۲۲ درصد) و نرخ سود تسهیلات (حدود ۲۸ تا ۲۹ درصد) باعث شده وضعیت بانک‌ها بهبود یابد. این نکته نیز باید مورد توجه قرار گیرد که در چند ماه گذشته حجم تسهیلات بانک‌ها رشد قابل توجهی داشته و به این ترتیب برخی درآمدها از این محل شناسایی شدند.

وی افزود: اما این نگرانی وجود دارد که با توجه به نرخ بالای تسهیلات، هزینه‌های بالای مالی که بر تولید‌کنندگان وارد می‌شود و شرایط رکودی اقتصاد، این تسهیلات تبدیل به مطالبات معوق شوند و دریافت‌کنندگان توان پرداخت آن را نداشته باشند. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: گرچه بررسی صورت‌های مالی دوره سه ماهه بانک‌ها نشان از بهبود عملکرد این گروه نسبت به سال گذشته دارد اما باید به این نکته توجه داشت که بانک‌ها ابزارهایی نیز در اختیار دارند تا در شرایط بحرانی بتوانند صورت‌های مالی خود را مثبت نشان دهند. یکی از این ابزارها به بحث ذخیره‌گیری برای مطالبات باز می‌گردد.

علیمرادی در تشریح این مساله گفت: به‌عنوان نمونه بانک‌ها بر اساس قوانین بانک مرکزی باید برای مطالبات مشکوک الوصول بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد ذخیره‌ بگیرند که این انعطاف به بانک‌ها اجازه می‌دهد با تغییر میزان ذخیره‌گیری شرایط را بهتر نشان دهند. از سوی دیگر مطالبات معوق، در قالب قرار‌دادهای جدید از صورت‌های مالی خارج می‌شوند. وی در خاتمه بیان کرد: در کنار نکات یاد شده می‌توان به درآمدهای غیرمشاع بانک‌ها که ماهیت دائمی ندارند نیز اشاره کرد. به شکل کلی شرایط بانک‌ها نسبت به سال گذشته بهبود یافته اما این موضوع در کنار مجموعه‌ای از نگرانی‌ها باعث شده آینده این گروه با ابهاماتی همراه باشد. روز گذشته شاخص این گروه ۸۹/ ۰ درصد کاهش یافت تا کاهش قیمت قابل توجه بانک کارآفرین بانکی‌ها را قرمز‌پوش کند. بانک خاورمیانه در این گروه صدرنشین بود و با رشد ۰۸/ ۲ درصدی در کنار بانک انصار دو نمادی بودند که رشد قیمتی را تجربه کردند. حقوقی‌ها در سمت خرید و حقیقی‌ها در طرف فروش این دو بانک فعال‌تر بودند. بانک کارآفرین اما با فاصله در قعر جدول گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری قرار داشت. نماد معاملاتی این بانک که از ۷ مهرماه با توجه به تعدیل پیش بینی درآمد هر سهم متوقف شده بود از ۱۵ مهر آماده انجام معامله بود. این نماد عاقبت دیروز کشف قیمت شد و با کاهش ۶۹/ ۸ درصدی در قیمت ۲۹۲۱ ریال معاملات خود را پایان داد. ۸/ ۸۷ درصد از حجم خرید «وکار» در اختیار حقوقی‌ها و ۱۰۰ درصد از حجم فروش از آن حقیقی‌ها بود.

شاخص گروه سرمایه‌گذاری‌ها در پایان معاملات روز یکشنبه 48/ 0 درصد کاهش یافت. دیروز عمده نمادهای این گروه(12 نماد از 16 نماد) کاهش قیمت را تجربه کردند. در میان 4 نماد سبزپوش گروه سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی ایران با نماد معاملاتی «وتوصا» بیشترین افزایش قیمت را تجربه کرد. این نماد که 36/ 2 درصد رشد قیمت داشت بیشتر به‌وسیله حقوقی‌ها خریداری شد. 3/ 67 درصد از حجم خرید در اختیار این معامله‌گران بود. حقیقی‌ها اما در سمت فروش قدرتمندتر ظاهر شدند و کل حجم فروش این نماد را در اختیار داشتند. سرمایه‌گذاری آتیه دماوند نیز با 04/ 3 درصد کاهش قیمت بیشترین میزان افت نمادهای این گروه را از خود نشان داد. حقیقی‌ها در معاملات و آتی فعال‌تر بودند و در هر دو سوی خرید و فروش پررنگ‌تر ظاهر شدند.

«وغدیر» میان حقوقی‌ها دست به دست شد
افت شاخص ۰۵/ ۰ درصدی نتیجه معاملات روز گذشته نمادهای گروه چند‌رشته‌ای‌های صنعتی بود. در میان چهار نماد این گروه تنها وبانک رشد ناچیز ۰۶/ ۰ درصدی را تجربه کرد. نمادی که شاهد حضور پررنگ تر حقیقی‌ها بود. ۵/ ۵۷ درصد از حجم خرید و ۲/ ۵۵ درصد از حجم فروش این نماد متعلق به این معامله‌گران بود. وغدیر در پایان معاملات روز گذشته بدون تغییر قیمت باقی ماند. این نماد بیشترین حجم و ارزش معاملات دیروز بورس را در اختیار داشت و عمده حجم معاملات آن میان حقوقی‌ها صورت گرفت. نمادهای وصندوق و وامید نیز دو نماد قرمز‌پوش چند‌رشته‌ای‌ها بودند. گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید با ۱۱/ ۰ درصد کاهش قیمت بیشترین افت قیمت نمادهای این گروه را تجربه کرد. حقوقی‌ها ۴/ ۸۶ درصد از حجم خرید و حقیقی‌ها ۱۰۰ درصد از حجم فروش این نماد را به خود اختصاص دادند.

رشد پکویر مانع کاهش شاخص گروه نشد
روز یکشنبه شاخص گروه لاستیک و پلاستیک ۱۳/ ۰ درصد کاهش یافت. پکویر تنها نماد این گروه بود که افزایش قیمت یافت. این نماد که ۳۵/ ۰ درصد افزایش قیمت را تجربه کرد بیشتر توسط حقوقی‌ها خریداری شد، در حالی که تمام حجم فروش آن به حقیقی‌ها اختصاص یافت. «پدرخش» تنها نماد گروه بود که بدون تغییر قیمت باقی ماند و «پتایر» در میان ۵ نماد قرمز پوش گروه بیشترین افت قیمت را از خود نشان داد. نمادی که ۱۰۰ درصد از حجم خرید و فروش آن در اختیار معامله‌گران حقیقی بود.

افت قیمت هر دو نماد مخابراتی‌ها
شاخص گروه مخابرات در پایان معاملات روز یکشنبه ۲۲/ ۰ درصد کاهش را تجربه کرد. هر دو نماد این گروه، همراه و اخابر، با کاهش‌های قیمتی ۱/ ۰ و ۳۶/ ۰ درصدی مواجه شدند. حقیقی‌ها و حقوقی‌ها در خرید و فروش نماد همراه تقریبا حضور فعالی داشتند به شکلی که ۵۱ درصد از حجم خرید و ۴/ ۵۰ درصد از حجم فروش این نماد در اختیار حقیقی‌ها بود. حقوقی‌ها اما در سمت خرید نماد اخابر فعال تر بودند به شکلی که ۵/ ۸۴ درصد از حجم خرید این نماد در اختیار آنها بود. ۸/ ۵۱ درصد از حجم فروش اخابر نیز به حقیقی‌ها اختصاص یافت.

بیم و امیدهای گروه بانکی