سنا: شرکت‌هایی که از طریق انتشار اوراق قرضه تامین مالی می‌کنند، فقط به دارندگان اوراق بدهکار هستند بنابراین رابطه دایره مدیون وجود دارد پس اگر به هر دلیلی شرکت تامین مالی‌کننده امکان پرداخت بدهی را نداشته باشد هیچ چیز دست دارندگان اوراق نیست در حالی‌که در اوراق اجاره و سایر اوراق بهادار اسلامی پشتوانه دارایی وجود دارد. صکوک ابزاری نیست که بتوان آن را از بازار سرمایه و فرآیند تامین مالی کشور حذف کرد، بلکه کلیت صکوک برای تامین مالی امری الزامی است و در سازمان بورس سال‌ها کار شده تا صکوک در کشور پا بگیرد.

معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، درباره ضرورت انتشار صکوک گفت: انواع صکوک نه تنها بهترین جایگزین برای اوراق قرضه است، بلکه در بسیاری از موارد ابزار کامل‌تری از اوراق قرضه است.


علی سعیدی در ادامه افزود: در شرایط نکول بانی، ریسک اوراق صکوک هم برای بانی و هم برای دارنده اوراق کمتر از اوراق قرضه است.

وی درباره تفاوت صکوک و اوراق قرضه گفت: شرکت‌هایی که از طریق انتشار اوراق قرضه تامین مالی می‌کنند، فقط به دارندگان اوراق بدهکار هستند بنابراین رابطه دایره مدیون وجود دارد پس اگر به هر دلیلی شرکت تامین مالی‌کننده امکان پرداخت بدهی را نداشته باشد هیچ چیز دست دارندگان اوراق نیست.


نایب رئیس هیات مدیره سازمان بورس ادامه داد: در اوراق اجاره و سایر اوراق بهادار اسلامی بر خلاف اوراق قرضه، پشتوانه دارایی وجود دارد در این موارد در صورتی که بانی یا منتشر‌کننده اوراق SPV یا واسط به وکالت از دارندگان اوراق - دارندگان اوراق مالک شرعی دارایی هستند و بانی صرفا فقط از آن دارایی استفاده می‌کند- عدم توان بازپرداخت داشته باشد یا ورشکست شود یا هر مشکل دیگری پیش بیاید، SPV دارایی را در بازار به فروش می‌گذارد و پول خریداران اوراق را می‌پردازد.


به گفته سعیدی مبنای اوراق اسلامی وجود فیزیکال یک دارایی است که با استفاده از آن دارایی می‌شود در شرایط خطر مشکل را برطرف کرد بنابراین در این مدل ریسک برای بانی هم کمتر می‌شود.

وی درباره مزیت اوراق صکوک نسبت به اوراق قرضه با ذکر مثالی گفت: شرکتی هزار میلیارد ریال اوراق قرضه منتشر کرده اگر شرکت پس از بازپرداخت چند ماه دچار مشکل شود حتی اگر به پشتوانه اوراق قرضه دارایی برای ادای بدهی داشته باشد باید آن دارایی را به فروش برساند و از آنجا که معمولا شرکت‌ها در شرایطی توان بازپرداخت ندارند که فرآیند اقتصادی دچار مشکل شده است، اقدام به فروش اموال بانی با مشکل مواجه می‌شود.


سعیدی دراین‌باره توضیح داد: به دلیل مشکلات کلان اقتصادی بانی اولا در خود فروش دچار مشکل است ثانیا مجبور است با ضرر دارایی را به فروش برساند و از طرف دیگر مبلغ فروش دارایی می‌تواند تکافوی میزان بدهی را نکند در نتیجه شرکت هم بابت بدهی اوراق منتشر شده و هم بابت فروش دارایی به زیر قیمت دچار بحران می‌شود در حالی‌که در اوراق اجاره اگر ناشر و بانی نتواند سود مردم را بدهد اصل دارایی (بدون در نظر گرفتن قیمت روز) به دارندگان اوراق داده می‌شود و به این ترتیب ریسک به شکل عادلانه‌ای بین بانی و دارنده اوراق توزیع می‌شود.


وی با اشاره به اوراق اجاره، مرابحه و استصناع به‌عنوان انواع مرسوم صکوک گفت: علاوه بر صکوکی که تا‌کنون از آن استفاده می‌شده، تمام مسیر لازم برای انتشار اوراق منفعت، مضاربه و اوراق وکالت سپری شده و دستورالعمل‌های آن روی میز شرکت‌های تامین سرمایه برای استفاده گذاشته شده است.