قیمت «تسه»‌ها در فاز اصلاحی

گروه بورس- زهرا رحیمی: قیمت اوراق تسهیلات مسکن از اوایل مهرماه تا دوازدهم آذرماه سال جاری روند کاهشی به خود گرفت؛ به‌طوری که با کاهش ۱۳ درصدی مواجه شد و به حدود ۸۰ هزار تومان رسید. اوراق تسهیلات مسکن از زمان انتشار تا اواخر شهریورماه شاهد روند صعودی قیمت در بیشتر سررسیدها بوده است، به‌طوری که قیمت این اوراق در اواخر شهریور به بالاترین مقدار خود رسید. در مواجهه با روند رشد قیمتی این اوراق، اظهارنظرهای متفاوتی از سوی کارشناسان مطرح می‌شود. برخی افزایش قیمت این اوراق را ناشی از سفته بازی سرمایه گذاران ‌دانسته‌اند و برخی دیگر افزایش قیمت این اوراق را به دلیل افزایش تقاضای واقعی برای وام مسکن عنوان می‌کنند؛ این در حالی است که با شروع فصل پاییز و کم شدن تقاضا و تداوم رکود در بخش مسکن، اوراق امتیاز وام مسکن در سرازیری قرار گرفت و تا دوازدهم آذر در بیشتر سررسیدها به پایین ترین قیمت خود در پنج ماه اخیر رسید و این مهر تاییدی بر گفته کارشناسانی بود که افزایش قیمت این اوراق را با افزایش تقاضا توجیه می‌کردند.

در این رابطه علیرضا توکلی، رئیس ابزارهای نوین مالی به افزایش قیمت این اوراق در چند روز گذشته اشاره کرد و گفت: هیجانات موجود در بازار موجب افزایش قیمت این اوراق شده است. وی ادامه داد: از آنجا که کاهش قیمت این اوراق به‌صورت هیجانی و یکباره صورت گرفته است، بنابراین در چند روز اخیر وارد فاز اصلاحی شده است. وی در پاسخ به این سوال که آیا رونقی در معاملات مسکن صورت گرفته است، گفت: البته ممکن است افزایش تقاضای مسکن نیز موجب این روند افزایشی شده باشد اما از آنجا که آمارهای رسمی مربوط به خرید و فروش مسکن به‌صورت چند ماهه منتشر می‌شوند، نمی‌توان این موضوع را از مراجع رسمی بررسی کرد.

وی بیان کرد: قیمت این اوراق براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و هیچ نهادی در تعیین قیمت این اوراق دخالتی ندارد، بنابراین این‌گونه شوک‌ها که در تمام بازارها هم مشاهده می‌شود، در بازار تسه‌ها نیز غیرطبیعی نیست؛ برای مثال ممکن است تقاضای انبوه سازان موجب افزایش قیمت به‌صورت موقتی در بازار این اوراق شود. توکلی در پاسخ به این سوال که آیا افزایش قیمت این اوراق در فرابورس نوعی سفته‌بازی است، گفت: سفته‌بازی بودن معاملات این اوراق به راحتی قابل اندازه‌گیری است، به‌طوری‌که حجم معاملات و میزان استفاده آن در بانک مسکن به‌طور ماهانه رصد شده و شاخص معاملات سوداگرانه مشخص می‌شود. رئیس اداره ابزارهای نوین مالی فرابورس، با تاکید بر اینکه میزان سفته‌بازی در معاملات اوراق تسهیلات خرید مسکن با فرمولی ساده به‌طور ماهانه قابل اندازه‌گیری است، گفت: این شاخص به‌طور میانگین در سال‌های گذشته ۳ تا ۵ درصد بوده است و در آبان ماه به ۶/۰ درصد رسید. وی با بیان اینکه میانگین قیمت اوراق در آبان‌ماه به نسبت مهرماه حدود ۵ هزار تومان معادل ۵ درصد کاهش داشته است، افزود: کاهش تقاضای مسکن در فصل پاییز و تداوم رکود در این بخش موجب کاهش قیمت این اوراق شد. توکلی اظهار کرد: قیمت اوراق تسهیلات مسکن هنوز هم می‌تواند مسیر کاهشی خود را ادامه دهد؛ با این حال، ممکن است با تحت تاثیر قرار گرفتن از هیجانات معامله‌گران و رونق نسبی در خرید و فروش مسکن، تا حدی افزایش پیدا کند.

وی ادامه داد: نکته مهم دیگر اینکه ارزش تسهیلات ماهانه مسکن استفاده شده که در سال گذشته عمدتا زیر ۳۰۰ میلیارد تومان در ماه بود، بعد از مصوبه افزایش میزان تسهیلات به یکباره با رشد شدیدی مواجه شد و به ارقام بالای ۸۰۰ میلیارد تومان رسید و در ادامه نیز از مهر ماه روند نزولی به خود گرفت و میزان تقاضا از میزان عرضه کمتر شد و زمینه کاهش قیمت اوراق فراهم شد.