برای نخستین بار در سال ۹۳ روی داد
سبزپوشی آبان بورس برای دومین ماه متوالی
در ماه گذشته، شاخص کل بورس ۵/۱ درصد و قیمت دلار ۸/۰ درصد رشد و نرخ سکه ۶/۲ درصد افت را تجربه کردند
گروه بورس - بهزاد بهمن‌نژاد: بازار سهام روند صعودی خود را در آبان ماه نیز ادامه داد و به این ترتیب توانست برای دومین ماه متوالی با افزایش شاخص کل همراه شود. این روند مثبت که از اواسط مهر ماه شروع شده بود، توانست برای نخستین بار در سال 93، برای دو ماه متوالی پایدار بماند. با این حال، هفته گذشته این روند اندکی تغییر پیدا کرد و شاخص کل که پیش از آن توانسته بود به کانال 76 هزار واحدی برسد، بار دیگر به کانال 75 هزار واحدی برگشت. مهم‌ترین علت این امر عوامل غیراقتصادی موثر بر بازار بود که رفتار محتاطانه سهامداران را رقم زد. در این شرایط، «دنیای اقتصاد» عملکرد بورس تهران در ماه گذشته را مورد بررسی قرار داده است. بر این اساس مشاهده می‌شود بازار سهام عملکرد بهتری در مقایسه با سایر بازارها مثل ارز و سکه داشته که بار دیگر بر کاهش سفته‌بازی در بازارها تاکید می‌کند. به این ترتیب، با توجه به قرار داشتن قیمت سهام در سطوح مناسب فعلی، بازار سهام نیازمند محرکی جهت تداوم رونق خود است؛ در غیر این صورت بار دیگر شاهد نوسانات اندک قیمت‌ها و کاهش حجم معاملات در این بازار هستیم. در این بین رفتار اخیر معامله‌گران در بازار سهام نشان
می‌دهد نتیجه حاصل از دور نهایی مذاکرات هسته‌ای در وین می‌تواند اثر ویژه‌ای بر رفتار آینده آنها داشته باشد. بر این اساس، در حالی که کمتر از سه روز به پایان مهلت این دور از مذاکرات باقی مانده است، برخی نسبت به رسیدن به توافق نهایی خوش‌بین هستند. در صورت تحقق این سناریو، بازار سهام موجی از خوش‌بینی را شاهد خواهد بود که رشد شاخص کل به سمت سطوح ابتدای سال را به همراه دارد.
اما در سناریوی دوم، احتمال تمدید مذاکرات هسته‌ای وجود دارد که توسط رسانه‌های غربی بیشتر مخابره می‌شود. در این میان، می‌توان به خبرگزاری رویترز اشاره کرد که به نقل از مقامات رسمی، تمدید مذاکرات تا ماه مارس (اسفند) را محتمل‌تر می‌دانند. گرچه این تمدید مذاکرات ممکن است اثر هیجانی بر بازار سهام داشته باشد و افت چندروزه‌ای را ایجاد کند، اما باید در نظر داشت که قیمت سهام در محدوده مناسبی قرار دارد. به این ترتیب، با توجه به نسبت قیمت به درآمد (P/E) متوسط بازار که حدود ۶/۵ مرتبه است، انتظار نمی‌رود این کاهش قیمت‌ها چندان شدید باشد. با این حال، احتمال دارد مشابه یکی، دو ماه آخر تابستان، رخوتی نسبی در بازار سهام ایجاد شود؛ به‌طوری که از حجم معاملات کاسته شود و نوسانات شاخص کل نیز کاهش یابد.
دو روی سکه نفت در بازار سهام
مدتی است که کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی را شاهد هستیم، به‌طوری که این طلای سیاه نسبت به دوران اوج خود در سال جاری، حدود 30 درصد کاهش قیمت را تجربه کرده است. افت قیمت نفت با کاهش قیمت سایر کالاها نظیر محصولات پتروشیمی و فلزات اساسی نیز همراه شده است. کاهش قابل توجه شاخص کالاهای صادراتی طی چند ماه اخیر، گواهی بر این ادعا است (این شاخص که سبدی از کالاهای صادراتی را در نظر می‌گیرد، متوسطی است از حاصل ضرب قیمت جهانی کالاهای مزبور در قیمت دلار در بازار آزاد؛ بنابراین، قیمت‌های جهانی و نرخ ارز آزاد دو عامل اثرگذار بر این شاخص هستند). با توجه به سهم قابل توجه شرکت‌های صادراتی در بورس تهران، این افت قیمت‌ها تهدیدی برای بازار سهام محسوب می‌شود.
از سوی دیگر، کاهش قیمت نفت دو اثر کوتاه‌مدت و بلندمدت دیگر نیز دارد که مثبت ارزیابی می‌شوند. نخست، بحث اثرگذاری بر نرخ ارز است. به عبارت دقیق‌تر، کاهش قیمت محصولات صادراتی سبب تضعیف سمت عرضه در بازار ارز می‌شود؛ بنابراین، رشد احتمالی قیمت دلار می‌تواند بخشی از زیان ناشی از کاهش قیمت‌های جهانی را برای شرکت‌های صادرکننده جبران کند. اما دومین نکته‌ای که کاهش قیمت نفت به همراه دارد، توجه بیشتر به تولیدات و صادرات غیرنفتی است. این امر ممکن است در بلندمدت باعث رشد صنعتی و در نتیجه تقویت بخش خصوصی به‌عنوان شالوده بورس تهران شود.
پیش از این «دنیای اقتصاد» بارها بر کاهش سفته‌بازی در بازارها در دولت جدید تاکید و مهم‌ترین علت آن را تعیین منطقی نرخ سود بانکی در مقایسه با نرخ تورم عنوان کرده بود. این موضوع سبب شده بود تا رفتار دلالی در بازارهایی مثل ارز، سکه و مسکن به حداقل خود برسد. به این ترتیب، بازارهایی مثل بازار پول (بانک) و سهام بیشتر مورد اقبال افراد قرار گیرند تا سرمایه‌گذاری‌ها به تولید واقعی منجر شوند. روند بازارها در ماه گذشته نیز تداوم این روند را نشان می‌دهد. در این میان، شاخص کل بورس با ۵/۱ درصد رشد توانست بهترین عملکرد را نسبت به سایر بازارها نشان دهد. به این ترتیب، دماسنج بازار سهام در پایان ماه، در رقم ۷۵ هزار و ۲۴۸ واحدی ایستاد و بازدهی خود از ابتدای پاییز را به ۵ درصد رساند. در این شرایط، با توجه به آنکه قیمت عمده سهام در محدوده مناسبی قرار دارند و از ارزش ذاتی خود بالاتر نیستند، خوش‌بینی نسبت به اوضاع اقتصادی کشور می‌تواند محرکی جدی برای تداوم رشد بازار سرمایه باشد. همچنین، شاخص فرابورس طی ماه گذشته رشد اندک ۳/۰ درصدی را تجربه کرد. در بازار ارز نیز که به دنبال کاهش قیمت جهانی کالاها، نگرانی‌هایی در سمت عرضه ایجاد شده است، رشد قیمت را شاهد بودیم. به این ترتیب، هر دلار آمریکا در ماه گذشته رشد ملایم ۸/۰ درصدی را تجربه کرد و به قیمت ۳ هزار و ۲۵۵ تومان معامله شد. این در شرایطی بود که متوسط قیمت ارز در آبان ماه، ۳۲۵۰ تومان بود و نشان می‌دهد نوسانات در بازار ارز کاهش قابل توجهی پیدا کرده است. از سوی دیگر، بازار سکه در پی کاهش قابل توجه قیمت طلای جهانی، روند نزولی را در ماه گذشته طی کرد. بر این اساس، هر سکه طرح جدید افت ۶/۲ درصدی را تجربه کرد و در پایان به قیمت ۹۱۵ هزار تومان معامله شد. کارشناسان بازار سکه معتقدند معاملات در بازار سکه واقعی شده و دیگر دلالان و سفته‌بازان فعالیت قابل توجهی در این بازار ندارند و در نتیجه انتظار ثبات نسبی قیمت‌ها بیشتر است. بازار مسکن نیز همچنان در رکود به سر می‌برد و معاملات آن در مسیر واقعی خود، یعنی تامین نیاز مصرف‌کننده، قرار گرفته است. در این رابطه، «دنیای اقتصاد» عملکرد اوراق تسهیلات مسکن طی ماه گذشته را بررسی کرده است. اوراق مزبور که از ابتدای سال با مازاد تقاضا مواجه و توانسته بودند در دوران اوج خود حدود ۱۰۰ هزار تومان نیز معامله شوند، از ابتدای پاییز، مسیر نزولی در پیش گرفتند. کارشناسان، علت این امر را کاهش تقاضای مسکن در فصل پاییز عنوان می‌کنند. بر این اساس، عرضه و تقاضای «تسه»ها به تعادلی نسبی رسیده است که کاهش بیش از ۱۳ درصدی این اوراق را نسبت به دوران اوج آنها رقم زده است. در ماه گذشته نیز، اوراق تسهیلات مسکن افت حدود ۸ درصدی را به ثبت رساندند. در زمانی که این اوراق به قیمت ۱۰۰ هزار تومان معامله می‌شدند، سود واقعی تسهیلات مسکن به بیش از ۲۲ درصد رسیده بود. این در حالی است که نرخ تورم رو به کاهش بوده و به زیر ۲۰ درصد رسیده است. بنابراین، دریافت چنین وام‌هایی که بیش از نرخ تورم، بهره دارند صرفه اقتصادی ندارد که کاهش قیمت «تسه»ها را کاملا منطقی نشان می‌دهد.
رشد ۱۰۰ درصدی حجم معاملات بورس
طی ماه گذشته، حجم معاملات افزایش قابل توجهی داشت. به این ترتیب، بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد با حذف معاملات بلوکی، متوسط حجم معاملات روزانه نسبت به مهر ماه بیش از 100 درصد افزایش پیدا کرد. متوسط حجم و ارزش معاملات روزانه در ماه آبان به ترتیب 915 میلیون سهم و 230 میلیارد تومان بود که رشد قابل توجهی را نسبت به ماه‌های ابتدایی سال نشان می‌دهد. این افزایش حجم معاملات، به علت پررنگ شدن حضور سهامداران حقیقی در معاملات است؛ به‌طوری که مشارکت آنها در کل معاملات به حدود 60 درصد رسیده است. در این رابطه، بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد برای دومین ماه متوالی، نقدینگی‌های جدیدی از سوی سهامداران حقیقی وارد بازار سهام شد. بر این اساس، تغییر مالکیت 790 میلیارد ریالی (معادل 8/1 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است. به این ترتیب، طی این مدت 790 میلیارد ریال سرمایه جدید از سوی سهامداران حقیقی وارد بورس تهران شده است.
توزیع یکسان صنایع مثبت و منفی
در ماه گذشته، عمده صنایع با روند شاخص کل بورس همراهی و بخشی از زیان خود از ابتدای سال را جبران کردند. بر این اساس، ۲۶ صنعت بورسی که حدود ۶۰ درصد ارزش کل بازار را در اختیار دارند روند مثبتی را طی کردند و از ۱۰ گروه دیگر، ۹ مورد با افت و یک گروه بدون تغییر شاخص، ماه آبان را پشت سر گذاشتند. به این ترتیب، تعداد صنایعی که از ابتدای سال بازدهی کسب کرده بودند با گروه‌های زیان‌ده یکی شد (۱۸ صنعت مثبت و ۱۸ صنعت منفی). گروه ماشین‌آلات، انبوه‌سازی و بیمه به ترتیب با ۱/۲۳، ۵/۲۲ و ۳/۱۷ درصد رشد، پربازده‌ترین صنایع ماه گذشته بودند. از سوی دیگر، محصولات چوبی، زغال‌سنگ و زراعت به ترتیب با ۷/۹، ۲/۸ و ۹/۴ درصد افت، منفی‌ترین صنایع ماه گذشته بودند. همچنین، بانک‌ها، خودرو و سرمایه‌گذاری‌ها بیشترین حجم معاملات در ماه گذشته را به خود اختصاص دادند.
خروج ۳۰ درصد نمادهای فعال از زیان از ابتدای سال
«دنیای اقتصاد» در یک بررسی دیگر، وضعیت 50 شرکت فعال بورس تهران را بررسی کرد. این شرکت‌ها که هر سه ماه یک بار توسط سازمان بورس بر اساس اثرگذاری بر شاخص، میزان معاملات و نقدشوندگی معرفی می‌شوند می‌توانند نمونه‌ای مناسب از وضعیت کلی بازار سهام باشند. در میان 50 شرکت فعال بورس تهران، 29 نماد در ماه گذشته بازدهی عاید سهامداران خود کردند و 19 نماد با زیان مواجه شدند. همچنین، دو نماد «شبندر» و «شبریز» نیز در این مدت متوقف بودند. رشد اخیر قیمت‌ها در این نمادها سبب شد تا 15 نماد (30 درصد شرکت‌ها) در قیمت‌هایی بالاتر از قیمت ابتدای سال خود معامله و از زیان در سال 93 خارج شوند. در این میان، نمادهای «وسینا»، «وساپا» و «سفارس» به ترتیب با 25، 19 و 15 درصد رشد، بیشترین بازدهی را بین این 50 شرکت کسب کردند. از سوی دیگر، نمادهای «کنور»، «وغدیر» و «کچاد» به ترتیب با 3/11، 8 و 9/7 درصد زیان، منفی‌ترین شرکت‌ها بودند.
اما در سناریوی دوم، احتمال تمدید مذاکرات هسته‌ای وجود دارد که توسط رسانه‌های غربی بیشتر مخابره می‌شود. در این میان، می‌توان به خبرگزاری رویترز اشاره کرد که به نقل از مقامات رسمی، تمدید مذاکرات تا ماه مارس (اسفند) را محتمل‌تر می‌دانند. گرچه این تمدید مذاکرات ممکن است اثر هیجانی بر بازار سهام داشته باشد و افت چندروزه‌ای را ایجاد کند، اما باید در نظر داشت که قیمت سهام در محدوده مناسبی قرار دارد. به این ترتیب، با توجه به نسبت قیمت به درآمد (P/E) متوسط بازار که حدود ۶/۵ مرتبه است، انتظار نمی‌رود این کاهش قیمت‌ها چندان شدید باشد. با این حال، احتمال دارد مشابه یکی، دو ماه آخر تابستان، رخوتی نسبی در بازار سهام ایجاد شود؛ به‌طوری که از حجم معاملات کاسته شود و نوسانات شاخص کل نیز کاهش یابد.
دو روی سکه نفت در بازار سهام
مدتی است که کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی را شاهد هستیم، به‌طوری که این طلای سیاه نسبت به دوران اوج خود در سال جاری، حدود 30 درصد کاهش قیمت را تجربه کرده است. افت قیمت نفت با کاهش قیمت سایر کالاها نظیر محصولات پتروشیمی و فلزات اساسی نیز همراه شده است. کاهش قابل توجه شاخص کالاهای صادراتی طی چند ماه اخیر، گواهی بر این ادعا است (این شاخص که سبدی از کالاهای صادراتی را در نظر می‌گیرد، متوسطی است از حاصل ضرب قیمت جهانی کالاهای مزبور در قیمت دلار در بازار آزاد؛ بنابراین، قیمت‌های جهانی و نرخ ارز آزاد دو عامل اثرگذار بر این شاخص هستند). با توجه به سهم قابل توجه شرکت‌های صادراتی در بورس تهران، این افت قیمت‌ها تهدیدی برای بازار سهام محسوب می‌شود.
از سوی دیگر، کاهش قیمت نفت دو اثر کوتاه‌مدت و بلندمدت دیگر نیز دارد که مثبت ارزیابی می‌شوند. نخست، بحث اثرگذاری بر نرخ ارز است. به عبارت دقیق‌تر، کاهش قیمت محصولات صادراتی سبب تضعیف سمت عرضه در بازار ارز می‌شود؛ بنابراین، رشد احتمالی قیمت دلار می‌تواند بخشی از زیان ناشی از کاهش قیمت‌های جهانی را برای شرکت‌های صادرکننده جبران کند. اما دومین نکته‌ای که کاهش قیمت نفت به همراه دارد، توجه بیشتر به تولیدات و صادرات غیرنفتی است. این امر ممکن است در بلندمدت باعث رشد صنعتی و در نتیجه تقویت بخش خصوصی به‌عنوان شالوده بورس تهران شود.
پیش از این «دنیای اقتصاد» بارها بر کاهش سفته‌بازی در بازارها در دولت جدید تاکید و مهم‌ترین علت آن را تعیین منطقی نرخ سود بانکی در مقایسه با نرخ تورم عنوان کرده بود. این موضوع سبب شده بود تا رفتار دلالی در بازارهایی مثل ارز، سکه و مسکن به حداقل خود برسد. به این ترتیب، بازارهایی مثل بازار پول (بانک) و سهام بیشتر مورد اقبال افراد قرار گیرند تا سرمایه‌گذاری‌ها به تولید واقعی منجر شوند. روند بازارها در ماه گذشته نیز تداوم این روند را نشان می‌دهد. در این میان، شاخص کل بورس با ۵/۱ درصد رشد توانست بهترین عملکرد را نسبت به سایر بازارها نشان دهد. به این ترتیب، دماسنج بازار سهام در پایان ماه، در رقم ۷۵ هزار و ۲۴۸ واحدی ایستاد و بازدهی خود از ابتدای پاییز را به ۵ درصد رساند. در این شرایط، با توجه به آنکه قیمت عمده سهام در محدوده مناسبی قرار دارند و از ارزش ذاتی خود بالاتر نیستند، خوش‌بینی نسبت به اوضاع اقتصادی کشور می‌تواند محرکی جدی برای تداوم رشد بازار سرمایه باشد. همچنین، شاخص فرابورس طی ماه گذشته رشد اندک ۳/۰ درصدی را تجربه کرد. در بازار ارز نیز که به دنبال کاهش قیمت جهانی کالاها، نگرانی‌هایی در سمت عرضه ایجاد شده است، رشد قیمت را شاهد بودیم. به این ترتیب، هر دلار آمریکا در ماه گذشته رشد ملایم ۸/۰ درصدی را تجربه کرد و به قیمت ۳ هزار و ۲۵۵ تومان معامله شد. این در شرایطی بود که متوسط قیمت ارز در آبان ماه، ۳۲۵۰ تومان بود و نشان می‌دهد نوسانات در بازار ارز کاهش قابل توجهی پیدا کرده است. از سوی دیگر، بازار سکه در پی کاهش قابل توجه قیمت طلای جهانی، روند نزولی را در ماه گذشته طی کرد. بر این اساس، هر سکه طرح جدید افت ۶/۲ درصدی را تجربه کرد و در پایان به قیمت ۹۱۵ هزار تومان معامله شد. کارشناسان بازار سکه معتقدند معاملات در بازار سکه واقعی شده و دیگر دلالان و سفته‌بازان فعالیت قابل توجهی در این بازار ندارند و در نتیجه انتظار ثبات نسبی قیمت‌ها بیشتر است. بازار مسکن نیز همچنان در رکود به سر می‌برد و معاملات آن در مسیر واقعی خود، یعنی تامین نیاز مصرف‌کننده، قرار گرفته است. در این رابطه، «دنیای اقتصاد» عملکرد اوراق تسهیلات مسکن طی ماه گذشته را بررسی کرده است. اوراق مزبور که از ابتدای سال با مازاد تقاضا مواجه و توانسته بودند در دوران اوج خود حدود ۱۰۰ هزار تومان نیز معامله شوند، از ابتدای پاییز، مسیر نزولی در پیش گرفتند. کارشناسان، علت این امر را کاهش تقاضای مسکن در فصل پاییز عنوان می‌کنند. بر این اساس، عرضه و تقاضای «تسه»ها به تعادلی نسبی رسیده است که کاهش بیش از ۱۳ درصدی این اوراق را نسبت به دوران اوج آنها رقم زده است. در ماه گذشته نیز، اوراق تسهیلات مسکن افت حدود ۸ درصدی را به ثبت رساندند. در زمانی که این اوراق به قیمت ۱۰۰ هزار تومان معامله می‌شدند، سود واقعی تسهیلات مسکن به بیش از ۲۲ درصد رسیده بود. این در حالی است که نرخ تورم رو به کاهش بوده و به زیر ۲۰ درصد رسیده است. بنابراین، دریافت چنین وام‌هایی که بیش از نرخ تورم، بهره دارند صرفه اقتصادی ندارد که کاهش قیمت «تسه»ها را کاملا منطقی نشان می‌دهد.
رشد ۱۰۰ درصدی حجم معاملات بورس
طی ماه گذشته، حجم معاملات افزایش قابل توجهی داشت. به این ترتیب، بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد با حذف معاملات بلوکی، متوسط حجم معاملات روزانه نسبت به مهر ماه بیش از 100 درصد افزایش پیدا کرد. متوسط حجم و ارزش معاملات روزانه در ماه آبان به ترتیب 915 میلیون سهم و 230 میلیارد تومان بود که رشد قابل توجهی را نسبت به ماه‌های ابتدایی سال نشان می‌دهد. این افزایش حجم معاملات، به علت پررنگ شدن حضور سهامداران حقیقی در معاملات است؛ به‌طوری که مشارکت آنها در کل معاملات به حدود 60 درصد رسیده است. در این رابطه، بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد برای دومین ماه متوالی، نقدینگی‌های جدیدی از سوی سهامداران حقیقی وارد بازار سهام شد. بر این اساس، تغییر مالکیت 790 میلیارد ریالی (معادل 8/1 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است. به این ترتیب، طی این مدت 790 میلیارد ریال سرمایه جدید از سوی سهامداران حقیقی وارد بورس تهران شده است.
توزیع یکسان صنایع مثبت و منفی
در ماه گذشته، عمده صنایع با روند شاخص کل بورس همراهی و بخشی از زیان خود از ابتدای سال را جبران کردند. بر این اساس، ۲۶ صنعت بورسی که حدود ۶۰ درصد ارزش کل بازار را در اختیار دارند روند مثبتی را طی کردند و از ۱۰ گروه دیگر، ۹ مورد با افت و یک گروه بدون تغییر شاخص، ماه آبان را پشت سر گذاشتند. به این ترتیب، تعداد صنایعی که از ابتدای سال بازدهی کسب کرده بودند با گروه‌های زیان‌ده یکی شد (۱۸ صنعت مثبت و ۱۸ صنعت منفی). گروه ماشین‌آلات، انبوه‌سازی و بیمه به ترتیب با ۱/۲۳، ۵/۲۲ و ۳/۱۷ درصد رشد، پربازده‌ترین صنایع ماه گذشته بودند. از سوی دیگر، محصولات چوبی، زغال‌سنگ و زراعت به ترتیب با ۷/۹، ۲/۸ و ۹/۴ درصد افت، منفی‌ترین صنایع ماه گذشته بودند. همچنین، بانک‌ها، خودرو و سرمایه‌گذاری‌ها بیشترین حجم معاملات در ماه گذشته را به خود اختصاص دادند.
خروج ۳۰ درصد نمادهای فعال از زیان از ابتدای سال
«دنیای اقتصاد» در یک بررسی دیگر، وضعیت 50 شرکت فعال بورس تهران را بررسی کرد. این شرکت‌ها که هر سه ماه یک بار توسط سازمان بورس بر اساس اثرگذاری بر شاخص، میزان معاملات و نقدشوندگی معرفی می‌شوند می‌توانند نمونه‌ای مناسب از وضعیت کلی بازار سهام باشند. در میان 50 شرکت فعال بورس تهران، 29 نماد در ماه گذشته بازدهی عاید سهامداران خود کردند و 19 نماد با زیان مواجه شدند. همچنین، دو نماد «شبندر» و «شبریز» نیز در این مدت متوقف بودند. رشد اخیر قیمت‌ها در این نمادها سبب شد تا 15 نماد (30 درصد شرکت‌ها) در قیمت‌هایی بالاتر از قیمت ابتدای سال خود معامله و از زیان در سال 93 خارج شوند. در این میان، نمادهای «وسینا»، «وساپا» و «سفارس» به ترتیب با 25، 19 و 15 درصد رشد، بیشترین بازدهی را بین این 50 شرکت کسب کردند. از سوی دیگر، نمادهای «کنور»، «وغدیر» و «کچاد» به ترتیب با 3/11، 8 و 9/7 درصد زیان، منفی‌ترین شرکت‌ها بودند.
ارسال نظر