گروه بورس - انتشار اطلاعات شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس و گشایش عجولانه نماد در هفته گذشته قیمت سهام هلدینگ را با افت نسبتا زیادی مواجه کرد.
بررسی حاضر در پی تایید یا عدم تایید اطلاعات مالی گروه مزبور نیست اما به دلیل فرصت کمی که فعالان بازار سرمایه برای بررسی رویدادهای مالی اخیر هلدینگ داشته‌اند، سعی شده است پاره‌ای اقلام کلیدی صورت سود و زیان مجتمع‌های تولیدی زیر مجموعه هلدینگ مورد تجزیه و تحلیل واقع شود. از آنجا که صورت‌های مالی پتروشیمی بندر امام هنوز به تایید حسابرس نرسیده بررسی‌های انجام شده صرفا روی صورت‌های مالی سایر شرکت‌ها ارائه شده است.
بر اساس اطلاعات منتشره شرکت‌های هلدینگ در شش ماهه اول سال از نرخ ارز مرجع و در شش ماهه دوم از نرخ ارز مبادله‌ای برای تسعیر مبادلات ارزی خود بهره گرفته‌اند.
در بررسی اولیه مشخص شد که شرکت پتروشیمی بوعلی سینا زیان تسعیر ارز بدهی‌های خود را بر خلاف سایر شرکت‌های گروه در بخش سایر درآمدها و هزینه های عملیاتی شناسایی کرده به این لحاظ و به منظور رعایت یکنواختی نسبت به اصلاح و انتقال آن به بخش غیر عملیاتی اقدام شده است.
شرکت پتروشیمی پارس که مالکیت۵۰ درصد سهام شرکت پلیمر آریا ساسول را در اختیار دارد درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری را در بخش غیر‌عملیاتی شناسایی کرده که نسبت به انتقال آن به بخش عملیاتی اقدام و ارقام سال ۱۳۹۰هم به همین ترتیب اصلاح شده‌اند.
با توجه به اطلاعات ارائه شده، مجموع شرکت‌های مورد بررسی در سال ۱۳۹۱ موفق به کسب ۷/۱۷۶ هزار میلیارد ریال درآمد شده‌اند (رقم مشابه در سال ۱۳۹۰بالغ بر ۳/۱۰۳ هزارمیلیارد ریال). روشن است که شرکت‌ها توانسته اند درآمد مکتسبه خود برای سال ۱۳۹۱ را در قیاس با سال ۱۳۹۰ از ۲۶ درصد تا بیش از ۱۱۲ درصد‌ رشد دهند. بخشی از این رشد مرهون تغییر نرخ ارز مورد استفاده برای محصولات صادراتی از مرجع به مبادله‌ای در نیمه دوم سال موصوف بوده است که با توجه به حذف کامل نرخ ارز مرجع در سال ۱۳۹۲ رشد مبلغ فروش به مراتب بیش از افزایش تحقق یافته در سال قبل خواهد بود.
در همین حال سود ناویژه تحقق یافته در سال ۱۳۹۱ بالغ بر ۳/۳۵ هزار میلیارد ریال بوده که در قیاس با سال قبل (مبلغ ۲/۱۵ هزار میلیارد ریال) بیش از ۱۳۲ درصد رشد داشته و حاشیه سود ناویژه به فروش نیز با بهبود نسبتا مناسبی از حدود ۱۵ درصد به حدود ۲۰ درصد ارتقا یافته است. تمامی شرکت‌های مورد بررسی رشدهای بیش از صد درصدی در مبلغ سود ناویژه (به جز پتروشیمی پارس) داشته‌اند. در میان شرکت‌های زیر مجموع هلدینگ صرفا پتروشیمی خوزستان است که نسبت به سال قبل از حیث سود ناویژه شرایط بدتری را تجربه کرده است.
از سوی دیگر سود عملیاتی شرکت‌های مورد بررسی با رشد بیش از ۳ برابری از مبلغ ۱/۱۲ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۹۰ به ۷/۳۷ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۹۱ بالغ شده است. نسبت سود عملیاتی به فروش نیز حدود دو برابر شده و از ۷/۱۱ درصد به ۴/۲۱ درصد رسیده است. تمامی شرکت‌های مورد بررسی به‌جز پتروشیمی‌های اروند و خوزستان دارای حاشیه سود عملیاتی مثبت هستند.
با فرض ثابت ماندن نسبت سود عملیاتی به فروش همانند سال ۱۳۹۱ و نیز تحقق فروش بودجه اعلامی هلدینگ انتظار می‌رود شرکت‌های مورد بررسی بتوانند به سود عملیاتی درحدود ۵۱ هزار میلیارد ریال دست پیدا کنند. البته با توجه به روند قبلی انتظار بهبود نسبت سود عملیاتی به فروش در سال جدید نسبت به سال قبل انتظار نابجایی نیست و چنانچه میانگین نسبت سود عملیاتی به فروش از ۲۱ درصد فعلی با ۵ درصد رشد به حدود ۲۶ درصد برسد، سود عملیاتی شرکت‌های مذکور(بدون احتساب بندر امام) به بیش از ۲/۶۲ هزار میلیارد ریال بالغ خواهد شد.
همچنین بررسی‌های به عمل آمده نشان می‌دهد که شرکت‌های زیر مجموعه هلدینگ در سال ۱۳۹۱ مبادرت به تسعیر بدهی‌های ارزی خود با استفاده از نرخ اتاق مبادلات کرده‌اند و این فرآیند موجب شناسایی قریب به ۲۰ هزار میلیارد ریال زیان تسعیر ارز در سرفصل سایر درآمدها و هزینه‌های غیرعملیاتی شده است. شاید بتوان گفت دلیل اصلی تعدیل منفی قابل ملاحظه توسط هلدینگ به همین نکته برمی‌گردد (زیان تسعیر ارز شناسایی شده به ازای هر سهم هلدینگ حدود ۸۰۹ ریال است). در میان شرکت‌های مورد بررسی صرفا پتروشیمی پارس و بندر امام به لحاظ مازاد دارایی‌های پولی بر بدهی‌های پولی نسبت به شناسایی درآمد اقدام کرده‌اند. از سوی دیگر شرکت‌های زیر‌مجموعه بعضا به تازگی به بهره‌برداری رسیده و هنوز تا دستیابی به راندمان کامل فاصله‌ دارند به طوری که خطوط تولیدی شرکت‌ها و طرح‌های توسعه تدریجا وارد مدار تولید می‌شوند.
این در حالی است که هلدینگ خلیج فارس در نظر دارد تلاش‌هایی برای پذیرش و عرضه شش شرکت تولیدی زیر‌‌مجموعه (پارس، بندر امام، تندگویان، اروند، بوعلی سینا و نوری) در فرابورس درآینده صورت دهد.