پیوند دانشگاه و بورس

گروه بورس- مجید اسکندری: دوره فعالیت بورس اوراق بهادار پس از پایان دفاع مقدس از اهمیت فراوانی برخوردار است، اگرچه در این دوره حجم و ارزش معاملات بورس، در مقایسه با دوره‌های بعد بسیار اندک بود. از یک سو با توجه به آشنا نبودن مردم و بنگاه‌ها با کارکرد بازار سرمایه و از سوی دیگر ابتدایی بودن امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری این بازار، تداوم فعالیت این بازار را با دشواری مواجه ساخته بود اما تلاش و همت مدیران و کارشناسان، بورس را از حاشیه رو به زوال به متن اقتصاد کشور کشاند. این بار به سراغ یکی دیگر از این کارشناسان و پیشکسوتان بورس و حرفه حسابداری می‌رویم. مردی که کرسی دانشگاه را با کف بازار پیوند داد و همه تلاش خود را برای کاربردی کردن دانش در بازار سرمایه به کار گرفت. «دکتر سیدحسین علوی‌طبری» متولد ۱۳۲۵ بابل پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی در چند شهر این دوره را در رشته ریاضی در ساری به پایان برد. او از کودکی به دلیل اشتغال پدرش در بانک، به کار او علاقه‌مند شد و برخی اوقات خود را نیز با کمک به پدر سپری می‌کرد و این آغازی بود برای ورود وی به جمع فعالان مالی و اقتصادی، از این رو پس از پایان دبیرستان در سال ۱۳۴۴ موفق شد وارد موسسه عالی حسابداری و در سال ۴۸ در رشته حسابداری فارغ‌التحصیل شود. علوی کار را با حسابرسی در وزارت نیرو آغاز کرد و به مدت ۴ سال این حرفه را در برق منطقه‌ای مازندران ادامه داد و سپس یک سال در برق منطقه‌ای تهران حسابرسی را دنبال کرد. او سپس وارد دانشگاه آزاد ایران (علامه طباطبایی فعلی) شد و ابتدا در بخش آموزش و سپس به عنوان مدیر مرکز کنترل برنامه و بودجه به فعالیت خود ادامه داد. علوی سپس به همراه همسرش، ویدا مجتهدزاده و فرزند ۴ساله‌اش برای ادامه تحصیل روانه آمریکا شد و در سال ۱۳۵۵ توانست با درجه فوق‌لیسانس از دانشگاه ایالتی نیومکزیکو فارغ‌التحصیل شود. او پس از فارغ‌التحصیلی به وطن بازگشت و فعالیت خود در دانشگاه آزاد ایران را از سر گرفت و پس از پیروزی انقلاب به عنوان اولین معاون مالی اداری دانشگاه آزاد ایران برگزیده شد. این دانشگاه با مصوبه شورای انقلاب و پیگیری دکتر علوی با مجتمع دانشگاهی ادبیات و علوم انسانی ادغام شد و به دانشگاه علامه طباطبایی تغییر نام داد. او پس از مدتی، صاحب دومین فرزند خود شد و به دلیل مشغله فراوان به مازندران برگشت و همکاری خود با دانشگاه مازندران را آغاز کرد و در سال ۶۳ برای ادامه تحصیل بار دیگر به آمریکا رفت اما به دلیل پاره‌ای از مشکلات، مراجعت کرد و همکاری خود با دانشگاه مازندران را ادامه داد. پس از شکل‌گیری دانشگاه پیام‌نور و تصدی دکتر ضرغام، به علوی پیشنهاد شد معاونت مالی اداری این دانشگاه را بپذیرد اما او از قبول این سمت خودداری کرد و ترجیح داد به عنوان مدیر گروه حسابداری این دانشگاه این رشته را در پیام نور راه‌اندازی کند. علوی پس از هفت سال تلاش در پیام نور به دانشگاه الزهرا رفت و دوره کارشناسی ارشد و دکترای حسابداری را در این دانشگاه راه‌اندازی کرد. علوی همزمان با فعالیت‌های دانشگاهی، به دنبال از‌سرگیری فعالیت بورس پس از پایان دفاع مقدس، از سال ۶۸ وارد بورس شد و به عنوان کارشناس و مشاور در اداره نظارت بر شرکت‌ها به فعالیت پرداخت. پس از پایان دوره تصدی رجایی سلماسی در بورس، علوی با همکاری چند تن دیگر شرکت خدمات سرمایه‌گذاری تدبیرگر را تاسیس کرد و مدت دو سال به شرکت‌هایی که مایل بودند وارد بورس شوند، خدمات لازم را ارائه می‌داد. او سپس وارد حوزه صنعت شد و مدت ۸ سال به عنوان قائم‌مقام و عضو هیات مدیره شرکت چادرملو و یک سال رییس هیات مدیره تراکتورسازی ایران فعالیت کرد. عضویت در هیات مدیره و معاونت اداری مالی لاستیک پارس و کویرتایر، عضویت در هیات مدیره شرک‌های یزد سفالین، گل‌گهر و سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی از دیگر فعالیت‌های علوی در حوزه صنعت و بازار سرمایه به شمار می‌رود. او در این باره می‌گوید: «رابطه من با بازار سرمایه، بسیار نزدیک بود و همواره سعی می‌کردم این ارتباط شفاف و مثمرثمر باشد بنابراین اطلاعات را به صورت کامل و به موقع ارائه می‌کردم و حتی توصیه‌هایی نیز در این زمینه به مدیران بازار می‌کردم. از سوی دیگر مشکلاتی که در شرکت‌ها وجود داشت از قبیل مسائل مربوط به بهره مالکانه، قیمت سنگ‌آهن، حقوق بازنشستگان کارکنان بخش فولاد و... را پیگیری و برطرف می‌کردم.» علوی درباره اهمیت نقش حسابداران در بازار سرمایه می‌گوید: «یکی از مسائلی که در رشد و توسعه بازار سرمایه موثر است، کارآ بودن این بازار و شفافیت اطلاعاتی آن است. ابتدا و در زمان راه‌اندازی مجدد بورس، اطلاعات موجود، شفاف نبود اما با تدوین مقررات و دستورالعمل‌ها، به تدریج کنترل‌ها اعمال شد و هم‌اکنون شاهد شکل‌گیری کمیته‌های حسابرسی در شرکت‌ها هستیم که می‌تواند سرآغازی برای استقرار نظام راهبری شرکتی باشد که این مهم با همکاری و همیاری حرفه حسابداری امکان‌پذیر خواهد بود.» او سپس به لزوم ورود حسابرسان به حوزه تحلیل بازار اشاره کرده و ادامه می‌دهد: «وجود تحلیلگران برای حضور سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای در بازار از ملزومات است. این در حالی است که در حال حاضر، این کار بیشتر از سوی کارگزاران انجام می‌شود و ممکن است تحلیل‌های ارائه شده از سوی آنها تحت تاثیر معاملات باشد اما سازمان بورس می‌تواند با آوردن حسابرسان معتمد خود به بازار حضور این حرفه را در بورس قدرت بخشد.» علوی معتقد است در حال حاضر با توجه به نوسانات ارز، پیش‌بینی بودجه شرکت‌ها با تغییر مواجه می‌شود و ابهاماتی را ایجاد می‌کند، بنابراین سازمان بورس، شرکت بورس اوراق بهادار، سازمان حسابرسی و دانشگاه‌ها باید تدابیری را برای حل این ابهامات بیندیشند. او می‌گوید: «در برنامه‌ریزی‌های درسی، باید نیاز بازار را در نظر گرفت و دروس باید براساس نیازهای بازار ارائه شود و تشکل‌های حرفه‌ای و علمی حسابداری و حسابرسی باید در این زمینه دست به دست هم دهند.» علوی تحصیلات عالی خود را از طریق قبولی در آزمون دکترای حسابداری در دانشگاه علامه ادامه داده و در سال ۸۲ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شده و در حال حاضر با درجه دانشیار در دانشگاه الزهرا مشغول فعالیت است. از تالیفات علوی می‌توان به کتاب‌های «اصول حسابداری جلد یک و دو» اشاره کرد که با همکاری همسرش دکتر ویدا مجتهدزاده منتشر شده و توانست برنده کتاب سال در دانشگاه تهران شود. این کتاب تاکنون ۸ بار تجدید چاپ و یک بار تجدیدنظر شده است. اصول تنظیم و کنترل بودجه دولتی و اصول بودجه دولتی در آموزش و پرورش از دیگر تالیفات او به شمار می‌رود. ارائه حدود ۶۰ مقاله علمی در مجلات معتبر داخلی و خارجی و کنفرانس‌های بین‌المللی، عضویت در هیات تحریریه مجله «دانش و پژوهش حسابداری» و دیگر نشریات انجمن حسابداری ایران، مجله پژوهش‌های تجربی حسابداری، مجله افق‌های حسابداری و... از دیگر فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی وی محسوب می‌شود. دانشگاه الزهرا در هفته جاری، به پاس ۳۵ سال تلاش خستگی‌ناپذیر استاد علوی، مراسمی را در تجلیل و تقدیر از او برپا کرد. او در این مراسم گفت: «امروز پس از ۳۵ سال خدمت صادقانه و بی‌چشمداشت در دانشگاه‌های کشور و تربیت هزاران دانشجو، بسیار خوشحالم که از اواخر شهریورماه به افتخار بازنشستگی نائل می‌شوم. دیدن جوانانی که روزی در کلاس درس من حضور داشتند و امروز از افراد برجسته، شایسته و عالی‌مقام کشور هستند، شادی و شعفی زاید‌الوصف در من ایجاد می‌کند، به هر جا قدم می‌گذارم یکی از آنها را می‌بینم و به وجودشان افتخار می‌کنم.» استاد به همه دانشجویان توصیه می‌کند درس را به خاطر خدمت به کشور و بچه‌های ایران بخوانند. دکتر علوی صاحب دو فرزند دختر و یک نوه است و فرزندان او در کسوت مقدس پزشکی مشغول خدمت هستند. برای این استاد گرانقدر و خانواده محترمش موفقیت آرزو داریم.