تشریح برنامه‌های دولت در گفت‌وگو با رییس سازمان بورس
آغاز ۲۰درصدی عرضه‌های اولیه،قیمت‌گذاری جذاب و...
وی در این مصاحبه به اثر تغییر وزرا و واکنش بازار سرمایه، تاثیر شرکت‌های اصل۴۴ و سهام عدالت بر بورس و افزایش ۲۰درصدی عرضه سهام اصل۴۴ اشاره می‌کند.
علی صالح‌آبادی با اشاره به این مطلب که ابلاغیه مقام رهبری در خصوص اصل44 قانون اساسی کمک بزرگی به بورس بود، اظهار داشت: دولت و شخص رییس‌جمهور عزم و تاکید خاصی دارند که کوچک‌سازی دولت و خصوصیسازی شرکت‌ها هرچه سریع‌تر انجام شود که این رویکرد در گذشته مسبوق به سابقه نبوده و از اتفاق‌های خوب دولت نهم است که با عزم جدی دولت مقاومت سطوح پایین شکسته شد.
تحول در بازار سهام
وی ادامه داد: مسوولان در گذشته شرکت‌های متعددی را می‌خواستند وارد بورس کنند، اما چون شرکت‌های بزرگی چون فولاد مبارکه و ملی مس نداشتیم به ناچار به سراغ شرکت‌های کوچکتر می‌رفتند، لذا شرکت‌هایی که در دولت جدید وارد بورس شدند در برابر همه شرکت‌های بورسی در گذشته برابری می‌کنند، به طوری که شرکت‌های جدید فولادمبارکه، ملی مس، فولادخوزستان، ایرالکو و مپنا 2/11میلیارد دلار به ارزش بورس اضافه کردند که با توجه به ارزش 44میلیارد دلاری بازار سهام 2/26درصد کل بورس در اختیار شرکت‌های جدید قرار دارد.
آرایش جدید در بازار
وی با بیان این مطلب که این شرکت‌ها آرایش کل بورس را به طور کلی عوض کرده‌اند، ابراز داشت: در گذشته صنایع پیشرو عمدتا محدود به خودرو، سیمان و بانک و لیزینگ بود که به بازار جهت می‌دادند، ولی امروزه هیچ کدام از این صنایع پیشرو نبوده و سهام صنایع جدید به بازار جهت می‌دهند که البته رشد نرخ‌های جهانی محصولات فلزی در پیشرو بودن این صنعت تاثیر بسزایی داشت.
ما شرکت‌هایی را وارد بورس کردیم
رییس سازمان بورس خاطر نشان کرد: دولت و ما شرکت‌هایی را وارد بورس کردیم که دارای محصولات رقابتی هستند و به دنبال شرکت‌هایی که با قیمت‌گذاری محصولات و یا انحصار و یا دارای مشکلاتی هستند، نرفتیم و شرکت‌هایی را انتخاب کردیم که قیمت محصولاتشان براساس بازارهای‌های جهانی و یا بورس فلزات است.
صالح‌آبادی در برابر این سوال که آیا این انتخاب آگاهانه بود؟ پاسخ داد: بله کاملا آگاهانه بود، به طوری که نیمی‌محصولات ملی مس در
بورس فلزات و نیمی‌دیگر در بورس لندن به قیمت جهانی به فروش می‌رسد و فولاد مبارکه و فولاد خوزستان و ایرالکو هم به همین شکل عمل می‌کنند و مپنا هم پروژه می‌گیرد و مشمول نرخ و قیمت نیست.
سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار به دیگر تفاوت‌های دولت نهم با دولت‌های قبلی اشاره کرد و گفت: از طرف دیگر در دولت جدید اعتقاد راسخی وجود دارد مبنی بر اینکه عرضه‌های خصوصیسازی باید به قیمت منطقی باشد که این رویه برخلاف رویه دولت‌های گذشته بود.
صالح‌آبادی افزود: در رویه‌های قبلی سهام شرکت‌ها به بالاترین قیمت ممکن به فروش می‌رسید، در حالی که در دولت جدید این رویه وجود دارد که باید قیمت‌ها عادلانه بوده تا سرمایه‌گذاران هم سود کسب کنند.
وی ادامه داد: در جلسه‌ای که با رییس‌جمهور داشتیم، وی نیز به این نکته تاکید داشت که قیمت‌های واگذاری باید منطقی باشند و سرمایه‌گذار نه تنها ضرر نکند، بلکه سودی هم کسب کند، این نکته مهمی است که بالاخره جا افتاد و روند واگذاری‌ها و قیمت‌ها نشان می‌دهد که با سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها کسی متضرر نشده است.
پیش تازی بازار سهام
وی با اشاره به چهار توصیه رییس‌جمهور تصریح کرد: رییس‌جمهور معتقد است که تمام بازارهای رقیب بازار سرمایه باید تضعیف بشوند و بورس باید بازار اول شود و در برابر کمرنگ شدن بازارهای مسکن، طلا و ارز، خودرو و... بازار سهام باید در صدر قرار گیرد که این رویکرد نکته مهمی است که در دولت‌های گذشته این حساسیت‌ها از سوی رییس‌جمهوری وجود نداشت و حتی در گذشته مسوولان بورس نمی‌توانستند با شخص رییس‌جمهور دیدار و جلسات متعددی را داشته باشند.
صالح‌آبادی تقویت فرهنگ‌سازی، حمایت بانک‌ها از خریداران سهام و افزایش حضور شرکت‌های دولتی در بورس از جمله حرکت‌های جدید معرفی کرد و گفت: بحث دیگر تعامل بورس ما با بازارهای جهانی است که هم قانون و هم دولت با مصوبه واگذاری 40درصد سهام شرکت‌ها به این موضوع کمک کرده‌اند تا راه برای سرمایه‌گذاری خارجی باز شود.
لایحه اصل۴۴ و سهام عدالت
سخنگوی سازمان بورس ادامه داد: با راه‌اندازی شورای عالی اصل44 در مقایسه با گذشته، نظام بوروکراسی کمتر شده است.
صالح‌آبادی افزود: از طرف دیگر الزامات موجود در سیاست‌های دولت و لایحه اصل۴۴ کمک زیادی به بورس و خصوصی سازی شرکت‌ها می‌کند که این رویه نیز در دولت نهم رخ داده است.
وی ادامه داد: در این لایحه آمده یا باید امتیازات لغو شود و یا به اندازه مساوی به بخش‌های دولتی و خصوصی امتیاز داده شود، از سویی دیگر دولت در این لایحه ترکیب بندی واگذاری‌ها را نیز تعیین کرده که بر اساس آن واگذاری‌ها در درجه اول از طریق بورس‌های داخل و خارج و در مرحله دوم مزایده و سپس مذاکره خواهد بود و اگر شرکتی می‌خواهد از طریق مزایده و مذاکره واگذار شود، باید اول در بورس بررسی شود تا اگر شرایط بورس را نداشت، نامه کتبی سازمان بورس به دو روش دیگر واگذار شود.
وی ادامه داد: با این اقدام بورس محور اصلی در واگذاری شرکت‌ها اعم از اصل۴۴ و غیر اصل۴۴ خواهد شد.
رییس سازمان بورس خاطر نشان کرد: نکته دیگر در خصوص عملکرد دولت این است که‌میلیون‌ها نفر از مردم بدون صرف هزینه سنگین از طریق سهام عدالت سهامدار بورس می‌شوند و با حضور شرکت‌ها در بورس و بازار فرابورس (OTC) این دو بازار نیز گسترش و توسعه می‌یابند. وی ابراز داشت: طرح سهام عدالت باعث شده تا‌میلیون‌ها نفر از مردم از سود شرکت‌ها و افزایش قیمت سهام استفاده کنند و با همین مکانیزم بسیاری از مردم غیرمستقیم سهامدار بورس شدند و‌درصد سهام شناور آزاد را افزایش دادند.
شیرینی اصل۴۴ ادامه دارد
صالح‌آبادی با بیان این مطلب که همه این اتفاقات موجب شده تا فضای جدیدی در بازار حاکم باشد، اظهار داشت: شیرینی اجرای اصل44 با سوددهی شرکت‌هایی مانند ملی مس و فولاد مبارکه شروع شده و این روند با حضور شرکت‌هایی چون مخابرات، پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها ادامه خواهد یافت.
وی ضمن اشاره به این مطلب که ممکن است برخی بگویند که هر کسی که با بورس آشنا است،از این شیرینی استفاده خواهد کرد، ابراز داشت: در گذشته واگذاری شرکت‌ها و کشف قیمت‌ها با فروش محدود سهام در عرضه‌های اولیه همراه بود، اما برای پذیرش شرکت‌های اصل۴۴ شرط گذاشتیم که برای کشف قیمت بایدحداقل ۵درصد سهام عرضه شود که در آن مقطع به مخیله کسی هم نمی‌رسد که ۵درصد سهام شرکت بزرگی چون ملی مس در بورس به فروش برسد.
رییس سازمان بورس ادامه داد: افزایش دادن‌درصد عرضه اولیه سهام قدم بزرگی بود و یک جهش برای بازار سرمایه و آزمونی برای ما بود و نشان داد که در برابر انتقاد برخی به کوچک بودن بازار سهام این بازار بزرگ بوده و از کشش لازم برخوردار است.
افزایش ۲۰درصدی عرضه سهام اصل۴۴
صالح‌آبادی خاطر نشان کرد: در قدم بعدی‌درصد عرضه‌های اولیه همه شرکت‌ها را افزایش خواهیم داد و به 20درصد خواهیم رساند تا با افزایش سهام شناور آزاد، بورس به سمت بازاری کارآمد حرکت کند.
وی تاکید کرد: همین که عرضه ۵درصد اولیه سهام شرکت‌های بزرگ در دولت و شرکت‌ها جا افتاده یک موفقیت است و باید گام بعدی را برداریم و به سمت ۲۰درصد عرضه اولیه برویم و حتی اگر در روز اول عرضه امکان فروش ۲۰درصد سهام وجود داشته باشد همه ۲۰درصد را عرضه کنیم.
توجه دولت به بازارسرمایه
رییس هیات مدیره سازمان بورس در پاسخ به این سوال که چه دلایلی موجب شد تا نظر دولت نسبت به بورس تغییر کند و بازار سرمایه
این قدر مورد توجه قرار گرفت و چرا در تیرماه 84 با آمدن احمدی‌نژاد اکثر سهامداران از آینده سرمایه‌گذاری در بورس نگران بودند و شاخص کل بورس 200 واحد ریزش داشت، گفت: واقعیت این است که فضای آن زمان فضای انتخاباتی و تبلیغاتی بود و در آن فضا این ذهنیت شکل گرفت، در حالی که واقعیت این نبود که دولت به بازار سرمایه اعتقادی نداشته باشد.
وی ادامه داد: دولت واقعا به بازار اعتقاد داشت و این دیدگاه در طول زمان هم تقویت شد، به گونه‌ای که اگر دولت به بازار سرمایه اعتقادی نداشت، نباید بهترین شرکت‌ها را وارد بورس می‌کرد و این نشان از عزم دولت دارد.
وی ضمن اشاره به این مطلب که دلیل توجه دولتمردان به بازار سرمایه را باید از خودشان پرسید، اظهار داشت: اما از دیدگاه من شخص رییس‌جمهور و وزیر اقتصاد توجه ویژه‌ای به بازار سرمایه دارند و فضای کنونی فضایی بورسی است.
وی ادامه داد: توجه دولت به بازار سرمایه ناشی از اهمیت بورس در اقتصاد کشور است، یعنی دولت به این نتیجه رسیده که نقش بورس در اقتصاد کشور به ۳ دلیل خیلی مهم است.
توجه ویژه دولت به بازار
صالح‌آبادی در رابطه با دلیل اول توجه دولت به بورس گفت: اگر از دید شرکت به این موضوع نگاه کنیم دولت اعتقاد دارد که شرکت‌ها از طریق بورس می‌توانند تامین مالی مورد نیاز را انجام دهند و لزوما همه شرکت‌ها نباید به بانک‌ها فشار بیاورند، چرا که توان وام دهی بانک‌ها هم محدود است.
رییس سازمان بورس
ادامه داد: دولت اعتقاد دارد که شرکت‌ها از طریق افزایش سرمایه واقعی و نه کاغذی می‌توانند سرمایه مورد نظر را جذب کنند و پروژه‌های توجیه دار را با افزایش سرمایه اعمال کنند و یا اینکه با فروش اوراق مشارکت در بورس منابع مالی را تامین کنند.
دلیل دوم
صالح‌آبادی درباره دلیل دوم گفت: دولت از دیدگاه سرمایه‌گذار اعتقاد دارد با سرمایه‌های اندک و مثلا یک‌میلیون تومانی نمی‌توان در پروژه‌های بزرگ مستقیما سرمایه‌گذاری کرد. اما می‌توان از سودآوری صنعت و شرکت استفاده کرد، همچنین شفافیت بازار سرمایه که مساله مهمی‌است، منجر شده شرکت‌های بورسی با پذیرش الزامات ارائه اطلاعات با شرکت‌های غیربورسی که هیچ اطلاعاتی نمی‌دهند و شفافیت ندارند، فرق داشته باشند که قیمت‌گذاری سهام شرکت‌ها در بورس این اطمینان را به دولت می‌دهد که کشف قیمت سهام شرکت برخلاف روش‌های دیگر عادلانه است.
دلیل سوم
وی در خصوص سومین دلیل گفت:اگر از دیدگاه اقتصاد کلان هم به دلایل توجه دولت به بورس نگاه شود، معلوم می‌شود که به جای تخریب بازارهایی مانند مسکن (به دلیل افزایش نقدینگی جامعه) می‌توان با هدایت سرمایه‌ها به بورس از نقش تورم زدایی این بازار نیز استفاده کرد.
رییس هیات‌مدیره سازمان بورس افزود: دولت تاکید دارد بازار سرمایه می‌تواند موتور محرکه اقتصاد، اشتغال، تولید و رشد اقتصادی کشور باشد و تشکیل سرمایه‌ها از طریق بورس انجام گیرد و شرکت‌ها با انتشار سهام و اوراق مشارکت و یا دیگر ابزارهای مالی در جهت ایجاد اشتغال، تولید و رشد اقتصادی حرکت کنند. وی افزود: دولت همه این موارد را دیده و جمیع این جهات باعث شده که دولت به بازار سرمایه توجه خاصی داشته باشد.
ورود نقدینگی به بازار
صالح‌آبادی در پاسخ به این سوال که با این اوصاف بورس تا چند حدی می‌تواند در کاهش نرخ تورم 14درصدی جامعه نقش داشته باشد و تا چند‌درصد از نقدینگی 140هزار‌میلیارد تومانی جامعه را می‌تواند جذب کند، گفت: با عدد و رقم نمی‌توان گفت که بورس تا چند‌درصد تورم را پایین می‌آورد و اما واقعیت این است که بخشی از تورم ناشی از نقدینگی مازاد را که به اقتصاد لطمه می‌زند، می‌توان جذب کرد. وی ادامه داد: بازار سرمایه می‌تواند با تامین منابع تولید مشکل کمبود محصولات را نیز برطرف و از افزایش قیمت ناشی از کمبود محصولات جلوگیری کند.
وی ادامه داد: در کشورهای پیشرفته بعضا ارزش معاملات بازار سهام و بورس از تولید ناخالص داخلی (GDP) بالاتر است و در کشوری مانند آمریکا در برابر ارزش ۱۴هزار‌میلیارد دلاری GDP مجموع ارزش بازار سهام ۲۰هزار‌میلیارد دلار است و بورس‌هایی که از گردش معاملات بالایی برخوردارند، می‌توانند بخش اعظمی‌از نقدینگی جامعه را جذب کنند.
رییس سازمان بورس خاطر نشان کرد: حال اگر بتوان ارزش بازار سهام کشور را به 45میلیارد دلار رساند و 20 تا 25میلیارد دلار گردش معاملات داشت، می‌توان بخش مهمی از نقدینگی جامعه را جذب کرد.
تغییر وزرا اثری بر بازار ندارد
صالح‌آبادی در برابر این پرسش که مسائل مربوط به تغییر مدیران و وزرا و تحولات حوزه‌هایی مانند بانک‌ها و لیزینگ‌ها تا چه حدی بر بازار سرمایه تاثیر مستقیم و یا غیرمستقیم دارد، گفت: اگر روند بازار سهام مشاهده شود،مشخص است که این تغییر و تحولات تاثیر مستقیمی‌بر بازار سرمایه ندارد و بورس بدون هیچ تاثیر‌پذیری از این قضایا به حرکت خود ادامه داده است.
وی ادامه داد: جایی هم که حس شود که مشکلی وجود دارد، با تغییر و تحول می‌توان آن را حل کرد و اینکه فردی مطمئن باشد با عملکرد خوب یا بد برای همیشه در سمتی خواهد ماند، نمی‌تواند واقعی باشد.
رییس و سخنگوی سازمان بورس در خاتمه گفت: تغییر و تحول اگر در راستای افزایش کارآیی و بهره‌وری و مدیریت باشد قطعا اثر مثبتی بر بازار سرمایه خواهد گذاشت.
گفت‌وگو از: علی رضایی زاده
ارسال نظر