موج- سیاست‌های جدید مالی، اعتباری و گشایش بازارهای سرمایه در کشور منجر شده است تا موضوع بورس و سهام به عنوان یک پدیده موثر، از نقش پررنگ‌تری در زندگی روزمره افراد جامعه برخوردار شود. اگرچه فروش سهام کارخانه‌های دولتی و واگذاری آنها از طریق بازار سرمایه نشانه‌ای از حرکت سرمایه و پول در جایگاه واقعی خود است، اما هنوز کمبود یا فقدان سازوکارهای لازمه بورس به عنوان یکی از عوامل اساسی و بازدارنده رشد و شکوفایی بورس در این عرصه خود نمایی می‌کند.اگر کشورهای توسعه یافته با به کارگیری ابزارها و روش‌های مختلف در بازار سرمایه به هدایت مستقیم جریان‌های پولی خود می‌پردازند، روش‌ها وشیوه‌های هدایت این جریان‌های پولی در کشوری که انقلاب اقتصادی را پیش روی خود دارد، تفاوت فاحشی با آنها دارد.به طور مثال دولت چین برای آرام کردن رشد بی‌سابقه قیمت سهام و نیز کنترل رشد اقتصادی، نرخ هزینه نقل و انتقال سهام را از ۱/۰‌درصد به ۳/۰‌درصد افزایش داده است. این در حالی است که در کشور ما به‌رغم کاهش بی‌سابقه قیمت سهام، نرخ مالیات نقل و انتقال سهام ۵/۰‌درصد یعنی ۵ برابر نرخ هزینه نقل و انتقال قبلی بازار پررونق چین و۶ /۱ برابر نرخ جدید آن است.

علی صالح آبادی رییس سازمان بورس و اوراق‌بهادار با اشاره به مالیات نیم‌درصدی معاملات نقل و انتقال سهام اوراق‌بهادار می‌گوید: فعالان بازار سرمایه ملزم به پرداخت این مالیات نیم‌درصدی هستند، حتی اگر در جریان مبادلات خود متحمل ضرر هم شده باشند.

وی با تاکید بر اینکه «هر گونه مالیات در بازار سرمایه باید بر سود سهام وضع شود»، ادامه می‌دهد: «به وزارت امور اقتصادی و دارایی پیشنهاد دادیم که با توجه به مطرح بودن بحث مالیات بر ارزش افزوده در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، بحث کاهش مالیات نقل و انتقال سهام نیز در آن کمیسیون مطرح شود.»

گفتنی است که در حال حاضر کمیسیون اقتصادی مجلس به صورت اصل هشتاد و پنج، در حال بررسی ایرادات وارده از سوی شورای نگهبان بر مالیات بر ارزش افزوده است و فرصتی که رییس سازمان بورس و اوراق‌بهادار از آن صحبت می‌کند، عملا از دست رفته است. شاید نگرانی از اثرات درآمدی کاهش مالیات‌ها سبب بی‌اعتنایی به پیشنهاد مطرح شده ازسوی سازمان بورس و اوراق‌بهادار شده است.

علی اکبر عرب مازار یزدی رییس سازمان امورمالیاتی، در خصوص تغییر شیوه وضع مالیات نقل وانتقال سهام در بازار سرمایه، به اثر درآمدی این تغییرات در درآمدهای دولت اشاره می‌کند. وی می‌گوید: هرگونه تغییر (کاهش) در مالیات سهام اوراق‌بهادار منجر به کاهش درآمدهای دولت در این حوزه خواهد شد.

عرب مازار یزدی در پاسخ به این پرسش که «با توجه به واگذاری‌های اصل ۴۴ در بورس، آیا بهتر نیست که تغییری در مالیات نقل و انتقال سهام حاصل آید»، می‌گوید: با توجه به واگذاری‌های اصل ۴۴، کاهش مالیات بر سهام می‌تواند با تشویق سرمایه‌گذاری منجر به افزایش درآمدها و تعداد معاملات شود. وی ادامه می‌دهد: اما وضع مالیات نیم‌درصدی به منظور تشویق مالیات در بورس و تسهیل فعالیت‌ها صورت گرفته است، ضمن اینکه با وضع این مالیات اضافه ارزش سرمایه دیگر مشمول مالیات نمی‌شود.

وی اضافه می‌کند: «از سوی دیگر سود سهام نیز مشمول مالیات نمی‌شود». به نظر می‌رسد که به رغم تاکید مقام معظم رهبری بر خانه تکانی اقتصادی کشور هنوز در تفکرات اقتصادی برخی از مسوولان باوری به نقش بازار سرمایه در وقوع این انقلاب اقتصادی وجود ندارد، چرا که به رغم خصوصی‌سازی که بر پایه بازار سهام صورت می‌گیرد، هنوز برخی از اسباب و لوازم متناسب با آن در بازار سرمایه فراهم نیامده است. مدعای این امر هم سرگردانی طرح کاهش مالیات نقل و انتقال سهام در راهروهای وزارت امور اقتصاد و دارایی است.