گروه بورس- گروهی از سهامداران حقیقی با ارسال نامه‌ای به گروه بورس، خواستار تجدیدنظر سازمان بورس در انتقال شرکت‌ها به تابلوی چهارم شدند. از دیدگاه آنها، انتقال برخی از شرکت‌ها به تابلوی چهارم ضروری نبوده و می‌توان با استفاده از راهکارهای موجود، نسبت به اصلاح آنها اقدام کرد و نیازی به اعمال مکانیزم‌های اینچنینی نیست. همزمان با ارسال این نامه مدیرعامل شرکت بورس از بازنگری در تابلوی چهارم خبر داده است. متن نامه ارسال شده سهامداران حقیقی از نظر خوانندگان می‌گذرد:

سهامداران حقیقی نگران گستردگی تابلوی چهارم به دیگر شرکت‌هایی هستند که به نحوی سهامدار جزء در این گروه از شرکت‌ها،‌ درصد مالکیت بیشتری در مقایسه با دیگر شرکت‌های حاضر در تابلوی چهارم دارند.

به نظر می‌رسد، بورس باید نسبت به اشاعه شمول تابلوی چهارم به شرکت‌هایی که سهامداران جزء در آن از گستردگی بیشتری برخوردار هستند با احتیاط و توجه خاصی، تصمیم بگیرد، به هر حال گسترش تابلوی چهارم به شرکت‌هایی مانند سپنتا و آبگینه و پارس الکتریک و مانند اینها که از ۱۵ تا ۳۰‌درصد سهامدار سایر دارند، دقت و ملاحظات خاص خود را داشته و این نگرانی را تشدید کرده است که این گسترش فراگیرتر شود

آیین‌نامه تدوینی و شرایط انتقال شرکت‌ها به تابلوی چهارم، در بعضی موارد ابهام و سوالاتی را مطرح کرده است و شایعه گسترش این تابلو به نماد‌هایی که چندین ماه است متوقف هستند، مزید بر علت و باعث نگرانی سهامدار جزء شده است که نیازمند به اطلاع رسانی بیشتر توسط مسوولان مربوطه است. از مدیری بورس، با توجه به شناخت روحیه‌ای که از ایشان وجود دارد، درخواست می‌کنیم که به نگرانی سهامدار جزء در این مورد توجه کرده و دستور مساعد نسبت به ملاحظه و دقت بیشتر به مسوولان مربوطه در رعایت منافع عمومی‌و سهامدار حقیقی در اعلام بقیه لیست تابلوی چهارم را صادر کنند و به سادگی این لیست افزایش نیابد، حداقل در مورد شرکت‌هایی که با تعداد زیادی سهامدار جزء مواجه هستند.

طبق اعلام سازمان بورس زیان‌دهی، عدم رعایت سیاست افشای اطلاعات، مطلوب نبودن معاملات و گردش سهام و عدم عرضه سهام به نسبت حجم شناور، دلایل انتقال به تابلوی چهارم هستند که اولا این عوامل نسبی است و قابل تعبیر و تفسیر بوده و بررسی علت‌های آن در هر شرکت به صورت خاص است و از همه مهم‌تر آنکه این جرایم مختلف که هریک به دلایل متعدد از قصور تا تقصیر سهامدار عمده یا مدیران شرکت و... ایجاد می‌شود، نباید دارای مجازات یکسان باشند، در حالی که با انتقال به تابلوی چهارم و رعایت یک آیین‌نامه معاملاتی، ما همه این شرکت‌ها را یکسان مجازات کرده‌ایم. بعضی از عوامل ساختاری است به عنوان مثال بعضی از شرکت‌های بزرگ حتی سرمایه‌گذاری، چند ماه است که صف فروش دارند و حجم معاملات و گردش سهام آنها مطلوب نیست، آیا سهامدار عمده و مدیریت مقصر است ؟ آیا زیان‌ده هستند؟ آیا افشای اطلاعات نکرده‌اند؟ حجم شناور را رعایت نکرده‌اند؟ در حالی‌که نماد این‌گونه سهام می‌تواند باز شوند و قیمت تعادلی پیدا کنند و حجم معاملات آنها هم بالا رود. اگر روند عدم مطلوب بودن حجم معاملات این شرکت‌ها ادامه یابد این شرکت‌ها ی بزرگ و مانند آنها باید به تابلوی چهارم منتقل شوند؟ به هر حال به دلیل نحوه معاملات در تابلوی چهارم براساس آیین‌نامه اعلامی، ما از گسترش این تابلو نگران هستیم.

به نظر می‌رسد که بورس با ابزار‌های فصل ۶ قانون بازار اوراق بهادار و ابزار تشویقی و تنبیهی، بهتر می‌تواند مشکلات این شرکت‌ها را در بورس رفع کند. توجه داشته باشیم که این شرکت‌ها به بورس نیازمندند و نه بورس به آنان.

با توجه به ریاست وزیر اقتصاد بر شورای بورس و معافیت مالیاتی ۵/۲‌درصدی این شرکت‌ها، بهترین ابزار تشویقی و تنبیهی این شرکت‌ها توسط وزارت اقتصاد است و می‌توان با وضع آیین‌نامه‌هایی این مشکل را حل کرد. به عنوان مثال چنانچه سهامدار عمده این شرکت‌ها، چک لیست بورس را رعایت نکنند، سهامدار عمده از ۵/۲درصد معافیت مالیاتی سود خود، محروم شود (در وضع موجود چه نماد بازباشد و چه متوقف، چه تابلوی اول یا چهارم، برای سهامدار عمده تفاوتی ندارد چون معافیت مالیاتی ۵/۲‌درصدی سود بر قرار است) و یا برای اخذ تسهیلات بانکی، این گروه از شرکت‌ها توسط وزارت اقتصاد طی دستور به بانک‌ها با محدودیت مواجه شوند یا با تشویق در تخفیف کارمزد وام و مدت پرداخت آن مواجه شوند و یا آنکه مدیران این گروه از شرکت‌ها که چک لیست بورس را رعایت نمی‌کنند، در لیست سیاه مدیران بورسی قرار گیرند و با ساز و کاری دقیق از مدیریت مجدد این افراد در شرکت‌های بورسی جلوگیری شود مانند حسابرسان معتمد بورس، که هر حسابرسی نمی‌تواند، حسابرس شرکت‌های بورسی شود یا آنکه سهامدار عمده این شرکت‌ها از امکان درج مجدد دیگر شرکت‌های سرمایه‌پذیر خود، در بورس محروم شوند. به هر حال به نظر می‌رسد این روش‌ها بیشتر جواب می‌دهد و حتی به سمت قانونی کردن ابزار‌های تشویقی بیشتر شرکت‌های بورسی مانند امتیاز در مناقصات و مزایده‌های بزرگ دولتی و.... حرکت شود تا سهامدار عمده بداند که اخراج از بورس و یا انتقال به تابلوی چهارم و عدم رعایت چک لیست بورس، هزینه سنگین برای این شرکت‌ها و سهامداران عمده خواهد داشت.

به هر حال در انتقال شرکت‌ها به تابلوی چهارم به منافع عمومی‌بیشتر توجه شود. گاهی اوقات شرکت‌هایی هستند که علاقه‌مندند تا به نحوی از نظارت بورس خلاصی یابند که این امر شائبه وجود دارایی‌ها در این شرکت‌ها را افزایش می‌دهد و سهامدار عمده علاقه‌مند به جمع‌آوری سهام به بهای ناچیز از سهامدار جزء باشد، چنانکه هنگام درج این شرکت‌ها گزارش درج تهیه می‌‌شود، هنگام ورود به تابلوی چهارم هم گزارش ارزیابی دارایی تهیه شود تا سهامدار جزء با اطلاع و آگاهی بیشتر تصمیم بگیرد و در آخر آنکه عدم اعلان آمار معاملات تابلوی چهارم باعث گمراهی سهامدار جزء می‌شود و به نظر می‌رسد به نحوی این اطلاع‌رسانی صورت گیرد، مثلا کارگزاران معامله‌گر آخرین قیمت‌ها و معاملات را در تصمیم‌گیری سهامدار جزء موثر خواهد بود و هر چه فضای معاملاتی در تابلوی چهارم گسترش یابد و قیمت رقابتی تعیین‌کننده باشد تا قیمت توافقی، تصمیم‌گیری برای مردم راحت‌تر است که البته مدیریت بورس با نگاه حفظ منافع عمومی‌در بورس به این مسائل توجه خواهند کرد و به مرور این مسائل حل خواهد شد.

تابلوی چهارم به دلیل کمبودهای بازار ایجاد شد

مدیر عامل شرکت بورس در گفت‌وگو با موج، گفت: با آغاز به کار عملیات اجرایی شرکت بورس فعالیت‌های تابلوی چهارم بازنگری می‌شود.

علی رحمانی، مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران از تابلوی چهارم به عنوان پدیده جدیدی در بازار سرمایه نام برد که باید برای این بازار غیر رسمی‌ساز و کار جدیدی در خصوص چگونگی و روش معاملات و ارائه گزارش‌ها طراحی و ارائه شود.

وی با بیان این مطلب که «حراج معاملات در بازار سرمایه نیاز به یک نرم‌افزار و سیستم مجزایی دارد تا کارکرد و اطلاعات آن در اختیار عموم قرار گیرد»، بر تسهیل معاملات در بازار سرمایه تاکید کرد.

رحمانی عدم حضور بانک‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌ها در بورس را حلقه مفقوده بازار سرمایه ذکر کرد که این حلقه مفقوده تابلوی چهارم را ایجاد کرده است.

رحمانی با اشاره به حضور بانک‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌ها در بورس‌های سایر کشورها، اظهار داشت: این شرکت‌ها با خریداری شرکت‌های زیان‌ده، آنها را تجدید ساختار کرده و وارد بورس می‌کنند در حالی که در بازار سرمایه ما چنین شرکت‌هایی وجود ندارد.

مدیرعامل شرکت بورس با بیان این مطلب که «ما می‌خواهیم بازار سرمایه را حفظ کنیم»، ادامه داد: بازار کنترل مدیریتی از جمله مکانیزم‌هایی است که ما را در حفظ بازار سرمایه یاری می‌دهد.

به گفته وی، با کنترل عملکرد مدیران شرکت‌ها از سوی بازار کنترل مدیریتی، مدیرانی که منجر به زیان‌دهی شرکت‌ها می‌شوند عزل و مدیران شایسته‌تری جایگزین آنها می‌شوند.

رحمانی با اشاره به نبود بازار مدیریت در کنار بازار سرمایه، گفت: در بورس ما عملکرد برخی از مدیران شرکت‌ها منجر به زیان‌دهی شرکت شده است، این مدیران ضمن عدم ارائه اطلاعات، هیچ برنامه‌ای برای تجدید ساختار شرکت ندارند.

این امر منجر شده است تا برخی از سهامداران در بازار سرمایه بر اساس شایعات اقدام به خرید و فروش سهم کنند.

وی با بیان این مطلب که «هیچ مکانیزمی‌هم برای نمایش عملکرد این مدیران وجود ندارد»، تصریح کرد: ما این ساختار را داریم و انتظار داریم که سازمان بورس همچنان برخی از شرکت‌ها را در تابلوی خود نگهدارد.